Arcybiskup grekokatolicki: słowo „ekumenizm” traci dziś teologiczny sens poszukiwania jedności

Ukraiński przekład pełnego zbioru dokumentów dotyczących oficjalnego dialogu teologicznego katolicko-prawosławnego przedstawiono 26 października w Kijowie na konferencji międzynarodowej „Dokumenty katolicko-prawosławne i ich recepcja na Ukrainie”. Materiały zawarte w książce są owocem 40 lat pracy oficjalnej Komisji Międzynarodowej ds. Dialogu Teologicznego między obu Kościołami. Organizatorami wydarzenia są Komisja Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego (UKGK) ds. Stosunków Międzywyznaniowych i Międzyreligijnych oraz Otwarty Uniwersytet Prawosławny Świętej Sofii-Mądrości Bożej w Kijowie.

„Poszukiwanie jedności nabrało dzisiaj innego znaczenia: jest to kroczenie pod prąd. Nie żyjemy już obecnie w świecie, w którym jedność była oznaką doskonałości Bożej, ale świat dzisiejszy myśli inaczej. I szukanie jedności rozumiane jest niekiedy jako pewne zagrożenie, jako utrata swej tożsamości” – powiedział, otwierając obrady, arcybiskup większy kijowsko-halicki Swiatosław Szewczuk.

>>> Watykan: nowy Doktor Kościoła ważny także dla prawosławnych

Szukanie jedności naszym zadaniem

Jego zdaniem słowo „ekumenizm” traci dziś teologiczny sens poszukiwania jedności i swą głęboką treść, jaką miało jeszcze pół wieku temu. „Ale mimo wszystko szukanie jedności podzielonego obecnie Kościoła jest naszym zadaniem, gdyż słowa «Aby wszyscy byli jedno» są przykazaniem naszego Zbawiciela” – przypomniał mówca. Przywołał również słowa patriarchy konstantynopolskiego Bartłomieja, które wypowiedział on niedawno w czasie spotkania z Wszechukraińską Radą Kościołów i Organizacji Religijnych. Jako przykład dialogu międzykościelnego i międzyreligijnego wymienił on właśnie dialog katolicko-prawosławny, mówiąc o wspólnym pragnieniu odnowienia jedności w komunii.

W tym kontekście zwierzchnik UKGK zauważył, że „przywrócenie komunii jest celem dialogu ekumenicznego i musimy głośno mówić, iż uważamy siebie za braci i siostry w Chrystusie oraz że szukamy dróg do odzyskania utraconej jedności między chrześcijanami”. Nawiązując do prezentacji książki, będącej „owocem działalności międzynarodowej komisji katolicko-prawosławnej, która wypracowała skarby międzychrześcijańskiego ruchu ekumenicznego”, podkreślił, iż UKGK uczestniczy w tym dialogu i stara się, aby ruch ekumeniczny stał się częścią jego duszpasterstwa. Wskazał również, że zbiór ten jest przeznaczony dla szerokiego kręgu odbiorców, zainteresowanych stosunkami międzykościelnymi i ekumenizmem.

Celem jedność pełna i widzialna

W przedmowie do książki przewodniczący Komisji UKGK ds. Stosunków Międzywyznaniowych ks. Ihor Szaban napisał, że zbliżenie między Kościołami katolickim i prawosławnym rozpoczęło się z chwilą ogłoszenia 7 grudnia 1965 ich wspólnej Deklaracji o zniesieniu ekskomunik z 1054 oraz od osobistych spotkań Pawła VI i patriarchy Atenagorasa w latach 1964 i 1967. Nieco później, pod koniec 1979 Jan Paweł II i patriarcha Dimitrios ogłosili rozpoczęcie oficjalnego dialogu teologicznego, a do powołanej wówczas Wspólnej Komisji Międzynarodowej ds. Dialogu weszli duchowni i teolodzy z obu stron w równej liczbie. Znaleźli się w niej przedstawicieli wszystkich ówczesnych Kościołów prawosławnych.

„Pierwszym owocem tego dialogu był wypracowany i ogłoszony wspólny dokument «Misterium Kościoła i Eucharystii w świetle tajemnicy Trójcy Świętej», który ujrzał światło dzienne w 1982 roku. Ten wspólny tekst ekumeniczny stał się nie tylko niezwykłym wydarzeniem o historycznym znaczeniu, ale także przykładem wspólnego myślenia teologicznego, w którym zainteresowany czytelnik przeżyje bogate doświadczenie duchowe Kościołów tradycji wschodniej i zachodniej” – napisano w przedmowie. Podkreślono, że nikt nie jest w stanie przewidzieć, „jaka będzie przyszłość [tego] dialogu i wszyscy wiemy, w jakim kierunku winien się o rozwijać – jego celem było i pozostaje przywrócenie pełnej i widzialnej jedności między Kościołami zachodnim (katolickim) i wschodnim (prawosławnym)”.

Zobacz także