Czy Polska poradzi sobie bez Kościoła?

Niepokój o stan praktyk religijnych w Polsce wyrazili uczestnicy dyskusji zatytułowanej „Czy Polska poradzi sobie bez Kościoła?” zorganizowanej przez Papieski Wydział Teologiczny w Warszawie (PWTW). 

W dyskusji uczestniczyli prof. Aniela Dylus, dr Dariusz Karłowicz, red. Michała Szułdrzyńskiego i dominikanin o dr Maciej Roszkowski. Paneliści wskazywali, że potężnym wyzwaniem dla wspólnoty Kościoła jest m.in. spadek praktyk religijnych. Co prawda w skali całego kraju wskaźnik uczestniczących w niedzielnych mszach wynosi nieco poniżej 40 proc., to jednak, jak zaznaczono, są w naszym kraju regiony, gdzie do kościoła chodzi w niedziele zaledwie ok. 10 proc. katolików.

Paneliści wskazywali na odmienne zadania władzy państwowej i Kościoła przestrzegając, przed niebezpieczeństwem sojuszu ołtarza z tronem, także w dzisiejszej Polsce. Podkreślali, że Kościół wypełniając misję prowadzenia ludzi do Boga na takim sojuszu mógłby tylko stracić. 

Uczestnicy panelu odnieśli się m.in. do słów, jakie w swoim pierwszym wywiadzie zawarł premier Mateusz Morawiecki, który zapowiedział, że jego rząd będzie chciał rechrystianizować Europę.

Red. Dariusz Karłowicz powiedział, że zachowując ostrożność wobec „naddeklaratywnych” postaw polityków konserwatywnych, nie można zlekceważyć ich szacunku wobec zagadnień wiary. „Wielu, spośród znanych mi ludzi władzy, to ludzie głęboko pobożni to nie jest zupełnie bez znaczenia” – wskazał szef „Teologii Politycznej”. Jego zdaniem premier Morawiecki mówiąc – niezbyt szczęśliwie, jak zaznaczył publicysta – o „rechrystianizacji” Europy, miał na myśli przede wszystkim pewną kulturową misję Polaków. „Traktowałbym tę misję bardzo poważnie” – dodał Karłowicz.

Prof. Aniela Dylus przypomniała słowa, jakie w 1991 r. wypowiedział prezes PiS Jarosław Kaczyński, iż „najkrótsza droga do dechrystianizacji Polski prowadzi przez ZChN”. „To sformułowanie daje do myślenia, tym bardziej, że on [Jarosław Kaczyński – przyp. KAI] prezentuje ideologię swojej partii czy też sprawia takie wrażenie, jakby chciał nam pokazać, że to jest jedynie słuszna droga wprost wywiedziona z polskiego katolicyzmu – powiedziała prof. Dylus. – Tu widzę niebezpieczeństwo, które może się przełożyć na dalszy proces sekularyzacji” – dodała konsultorka Rady ds. Społecznych KEP.

Zdaniem o. Macieja Roszkowskiego „pewnym złudzeniem, które może nam towarzyszyć jest to, że to co prawicowe czy nacjonalistyczne w sposób naturalny sprzyja Kościołowi (…), że punkt oparcia jest po prawej stronie”. Tymczasem, podkreślił dominikanin, trzeba być tu ostrożnym i roztropnym. Zacytował też słowa kard. Wyszyńskiego: „Współcześnie, kiedy narody poganieją, zdobywa sobie wpływy pogański nacjonalizm, który jest siłą odśrodkową rozbijającą resztki dawnej chrześcijańskiej rodziny ludów”.

Z kolei red. Michał Szułdrzyński wyznał: „Nie chcę, aby mnie politycy zbawiali, niech oni się zajmują tym, czym się zajmują”. Dodał, że „nie wszystko co jest dobre dla PiS-u jest dobre dla Kościoła i nie wszystko, co jest dobre dla Kościoła, będzie dobrem PiS-u”. Publicysta „Rzeczpospolitej” podkreślił, że błędem jest ocenianie katolickiego polityka wyłącznie przez pryzmat jego postawy wobec obrony życia. Jak dodał, w gestii polityków jest podejmowanie szeregu innych decyzji – począwszy od wysokości podatków – które mają znaczący wpływ na życie chrześcijańskich rodzin.

Debata kończyła sympozjum, którego tytuł „Czy Polska poradzi sobie bez Kościoła?”. Temat wybrano z okazji 100. rocznicy odzyskania niepodległości. „Obok niepodległości w sensie politycznym istnieje też niepodległość ducha – wolność, do której wzywa nas Chrystus – podkreślił na wstępie ks. prof. Krzysztof Pawlina, rektor PWTW. – Od stanu wolności wewnętrznej niejednokrotnie zależą szanse powodzenia starań o niepodległość zewnętrzną, polityczną” – dodał.

Rektor PWTW zwracając się do licznie przybyłych kleryków różnych polskich seminariów wskazał na ofiarę ks. Jerzego Popiełuszki i innych kapłanów zamordowanych przez funkcjonariuszy komunistycznego systemu. Zaapelował też: „Trzeba ostrożnie żyć, aby żyjąc w wolnym kraju, nie stać się niewolnikiem różnych ideologii, konsumpcji i grzechu”.

Podczas sympozjum wykład wygłosił: dr Paweł Skibiński, który mówił o wkładzie Kościoła w odzyskanie niepodległości; prof. Wojciech Roszkowski, który poruszył temat „Kościół a wolność w III RP” oraz ks. prof. Piotr Mazurkiewicz z UKSW, który odpowiadał na pytanie „Czy religia może obyć się bez polityki?”. 

Zobacz także