Dziadek i babcia Jezusa, czyli o rodzicach Maryi
21 i 22 stycznia obchodzimy Dzień Babci i Dzień Dziadka. Także Jezus – jako Syn Maryi – miał swoją babcię i swego dziadka. Byli nimi święci: Anna i Joachim. Warto o nich wspomnieć przy okazji tych wyjątkowych w kalendarzu dni.
O świętych Annie i Joachimie próżno szukać jakichkolwiek informacji na kartach Pisma Świętego. Mówi natomiast o nich apokryf (pismo niewchodzące do kanonu biblijnego) – „Protoewangelia Jakuba”, tekst pochodzący z II w. Według tego apokryfu Joachim był zamożnym pasterzem trzód, natomiast jego żona, Anna, pochodziła z kapłańskiej, osiadłej w Betlejem rodziny. Przez lata zmagała się z bezpłodnością, którą w tradycji żydowskiej postrzegano jako konsekwencję braku Bożego błogosławieństwa. Kiedy małżonkowie osiągnęli podeszły wiek, Joachim wybrał się na pustynię, by tam, prosząc Boga o dziecko, pościć przez czterdzieści dni i nocy. O to samo prosiła Boga również Anna. Legenda dopowiada też, że Anna miała trzech mężów: Joachima, następnie Kleofasa i Salomasa, a zrodzone z tych małżeństw trzy Marie tworzyły rodzinę Matki Bożej. Był to temat popularny w sztuce późnośredniowiecznej, na przełomie XV i XVI w., o czym świadczy obraz z 1509 r. z ołtarza w Torgau, namalowany przez Lucasa Cranacha Starszego.
Anna, Maryja i Józef
Święci Joachim i Anna byli zresztą na przestrzeni wieków ulubionym tematem dzieł wielu wybitnych artystów, ciesząc się ogromną popularnością: od średniowiecza po rokoko. Choć nie zawsze święta Anna pojawia się w towarzystwie świętego Joachima. Co więcej, to nie świętego Joachima, ale świętą Annę darzono przez wieki, od XIV stulecia, wielką czcią. Widnieje ona bez swego małżonka na przykład w wizerunkach pt. „Święta Anna Samotrzecia”, które przedstawiają ją wraz z Maryją i małym Jezusem. Za najpiękniej ukazujące ten temat dzieło uchodzi obraz Leonarda da Vinci, malowany w latach 1501-1507. Umieszczona na kolanach świętej Anny Maryja obejmuje małego Jezusa bawiącego się z barankiem. Także w scenie nauczania Maryi najczęściej widnieje tylko święta Anna, choć istnieją wyjątki od tej zasady: na obrazie Bernharda Strigela, z ołtarza Rodziny Maryi Panny z Mindelheim, datowanym na około 1505 r., przedstawiona jest wraz ze świętym Joachimem. Będąca najważniejszym tutaj atrybutem książka zawiera proroctwa odnoszące się do Maryi, a także symbolizuje życiową mądrość świętej Anny i ufność w słowo Boże.
Razem
Święty Joachim towarzyszy też nierzadko świętej Annie w scenie narodzin Maryi, jak również razem z nią prowadzi trzyletnią Córkę, Matkę swego przyszłego Wnuka, do jerozolimskiej świątyni. Niepokalane poczęcie Matki Bożej ilustruje natomiast pocałunek świętych Joachima i Anny w Złotej Bramie, co przedstawił na swoim fresku z lat 1303-1310 z kaplicy Scrovegnich w Padwie Giotto di Bondone, florencki mistrz pędzla i prekursor nowożytnego malarstwa. Razem święci Anna i Joachim widnieją także w tak zwanej Sacra Conversazione (Święta Rozmowa), na przykład na siedemnastowiecznym obrazie z kościoła w Łasku.
Wybrane dla Ciebie
Czytałeś? Wesprzyj nas!
Działamy także dzięki Waszej pomocy. Wesprzyj działalność ewangelizacyjną naszej redakcji!
Zobacz także |
Wasze komentarze |