Franciszek w 2021 r.: spotkanie z Joe Bidenem i powrót na Lesbos

Historyczna wizyta papieża Franciszka w Iraku i jego powrót na wyspę Lesbos – symbol kryzysu migracyjnego w Europie, audiencja dla prezydenta USA Joe Bidena, inauguracja synodu biskupów w nowej globalnej formie, wizyta polskich biskupów – to najważniejsze wydarzenia mijającego roku w Watykanie.

>>> Papież Franciszek zaproszony do Czarnogóry

Rok 2021 upłynął pod znakiem pandemii, wystąpień papieża na temat jej społecznych i ekonomicznych konsekwencji oraz szczepień przeciwko Covid-19. Franciszek nazwał szczepienie „aktem miłości” i uznał je za gest na rzecz dobra wspólnego. Apelował także o zapewnienie szczepionek wszystkim, zwłaszcza ludności w najbiedniejszych rejonach świata.

Irak

>>> Papież po wizycie w Iraku: słyszałem tam głosy bólu, ale i nadziei

W środku pandemii i ponad dwa miesiące po rozpoczęciu szczepień przeciwko Covid-19, 5 marca papież udał się wbrew wszelkim przeciwnościom w podróż do Iraku, a wydarzenie to miało wymiar historyczny. Było to spełnienie marzeń św. Jana Pawła II, który ponad 20 lat temu pragnął odwiedzić Ur – ziemię Abrahama i była to jednocześnie pierwsza podróż w pandemii, zorganizowana także mimo utrzymującego się w Iraku zagrożenia terrorystycznego. Franciszek rzucił zatem podwójne wyzwanie.

W czasie czterodniowej wizyty udał się na tereny, które zostały podbite i zniszczone w minionych latach przez Państwo Islamskie. Modlił się wśród ruin Mosulu, spotkał się z prześladowanymi przez dżihadystów chrześcijanami w mieście Karakosz i odprawił mszę w Irbilu w irackim Kurdystanie. Papież odwiedził również wielkiego ajatollaha Alego as-Hussajniego as-Sistaniego, co miało istotne znaczenie z punktu widzenia dialogu między religiami.

Szeroko komentowany dokument

>>> #18 Podkast misyjne.pl: spór o „Traditionis custodes”. Minidebata

Maj był z inicjatywy Franciszka miesiącem modlitewnego maratonu o ustanie pandemii. Codziennie modlono się w innym sanktuarium na świecie; 3 maja na Jasnej Górze w Częstochowie.

W lipcu bez żadnych zapowiedzi Franciszek udał się do rzymskiej Polikliniki Gemelii, gdzie przeszedł poważną operację jelita. W szpitalu był do 14 lipca i tam spotkał się z wiernymi na modlitwie Anioł Pański. Również w lipcu ukazał się szeroko komentowany dokument papieża „Traditionis Custodes”, który ograniczył możliwość korzystania z liturgii przedsoborowej. Wydawanie zezwolenia na posługiwanie się mszałem z 1962 roku powróciło do wyłącznych kompetencji biskupa. Papież zniósł tym samym uprawnienia udzielone przez swych poprzedników, a w szczególności przez Benedykta XVI, który udostępnił wszystkim przedsoborową liturgię.

Węgry, Słowacja i synod

>>> Słowacja powitała papieża Franciszka [GALERIA]

We wrześniu, dwa miesiące po operacji Franciszek, który szybko odzyskał pełnię sił, udał się w drugą podróż od początku pandemii. Najpierw odwiedził Budapeszt, gdzie odprawił mszę na zakończenie Międzynarodowego Kongresu Eucharystycznego. Drugim etapem pielgrzymki była Słowacja, gdzie odprawił między innymi mszę dla grekokatolików i odwiedził największe romskie osiedle w Europie – Lunik 9 w Koszycach.

Na początku października papież otworzył w Watykanie synod biskupów w zupełnie nowej formie; dlatego nazywany jest procesem synodalnym. Odbywa się pod hasłem „Ku Kościołowi synodalnemu: komunia, uczestnictwo i misja”. Potrwa dwa lata w trzech etapach: lokalnym, kontynentalnym i powszechnym, i zakończy się w Rzymie w 2023 roku.

Czas wstydu

>>> Abp Grzegorz Ryś o ad limina apostolorum: świadectwo, bliskość, bycie pasterzem!

Przez cały październik polscy biskupi składali w Watykanie wizytę ad limina, czyli do progów apostolskich. Odbyła się ona w cieniu dyskusji na temat ujawnionych nadużyć seksualnych w Kościele w Polsce i ich tuszowania oraz kar wymierzanych kolejnym biskupom. Hierarchowie mówili dziennikarzom po spotkaniach z papieżem, że jest on doskonale poinformowany o tym, co dzieje się w polskim Kościele. Podkreślali, że jednym z tematów rozmów z Franciszkiem była także sytuacja na granicy polsko-białoruskiej, związana z kryzysem migracyjnym wywołanym przez władze w Mińsku.

Pierwsi po pandemicznej przerwie wizytę ad limina złożyli tuż przed Polakami biskupi z Francji. Wkrótce potem ukazał się w ich kraju raport na temat pedofilii w tamtejszych instytucjach Kościoła. Tuż po jego publikacji papież powiedział podczas audiencji generalnej 6 października: „Ofiary pragnę zapewnić o moim smutku i bólu z powodu odniesionych ran, a także, że jest mi wstyd. To nasza hańba, moja hańba, że Kościół zbyt długo nie potrafił postawić ich w centrum swej troski”. „Jest to czas wstydu – mówił – Zachęcam biskupów i przełożonych zakonnych, aby nadal podejmowali wszelkie starania, by takie dramaty już nigdy się nie powtórzyły”.

Joe Biden

>>> Watykan: Joe Biden na audiencji u papieża Franciszka

29 października papież przyjął po raz pierwszy na audiencji nowego prezydenta USA Joe Bidena. Audiencji, która przebiegła w nadzwyczaj serdecznej atmosferze, towarzyszyła dyskusja w amerykańskim Kościele na temat propozycji zakazu komunii dla katolickich polityków, opowiadających się za prawem kobiet do wyboru w sprawie aborcji.

Po wyjątkowo długim, 75-minutowym spotkaniu Biden powiedział, że usłyszał od papieża, iż jest „dobrym katolikiem” i powinien przyjmować komunię. Watykan ani tych słów nie potwierdził, ani nie zdementował. Wkrótce potem amerykańscy biskupi przyjęli dokument, w którym uniknęli podejmowania kwestii komunii.

Powrót na Lesbos

>>> Lesbos: zakonnice pomagają migrantom i uchodźcom

Na początku grudnia Franciszek odwiedził Cypr i Grecję. Szczególne znaczenie miała jego ponowna, po pięciu latach, wizyta na wyspie Lesbos – symbolu kryzysu migracyjnego w Europie. Papież odwiedził tamtejszy ośrodek dla uchodźców, a w przemówieniach potępiał mury i druty kolczaste stawiane w Europie.

Niewątpliwą porażką jest to, że nadal nie udało się zrealizować najważniejszego projektu w Watykanie, czyli wielkiej reformy Kurii Rzymskiej, zapowiadanej od początku tego pontyfikatu. Papież przygotowuje ją ze swymi doradcami – kardynałami. Nie wiadomo, kiedy wejdzie w życie.

Zobacz także