Franciszek w katedrze w Sofii [ZDJĘCIA]

Franciszek odwiedził i modlił się przed tronem świętych Cyryla i Metodego, apostołów Słowian i twórców słowiańskiej kultury i języka, w patriarszej katedrze pw. św. Aleksandra Newskiego w Sofii. Ze strony prawosławnej papieżowi towarzyszył metropolita Europy Zachodniej i Środkowej BKP, Antoni (Żiwko Michalew).

W drodze do katedry orszakowi towarzyszył śpiew młodzieży z bułgarskich parafii. Franciszek modlił się przed tronem świętych Cyryla i Metodego, zwiedził świątynię, wpisał się do Księgi Honorowej i chwilę rozmawiał z niewielką grupą osób zgromadzonych w katedrze. Z papieżem była towarzysząca mu watykańska delegacja oraz katoliccy biskupi Bułgarii.

Wizyta miała charakter prywatny bez żadnych elementów ekumenicznych. Towarzyszący papieżowi biskupi i duchowni nie nosili szat liturgicznych i nie było wspólnej modlitwy z Ojcem Świętym. Nie wystąpił też reprezentacyjny chór katedralny.

Synod Bułgarskiego Kościoła Prawosławnego nie zezwolił swoim duchownym na uczestnictwo w papieskich nabożeństwach i modlitwach, w tym na uczestniczenie w spotkaniu modlitewnym na rzecz pokoju, zaplanowanym na stołecznym placu Niepodległości 6 maja z udziałem przedstawicieli wszystkich wyznań i religii istniejących w Bułgarii.

Największa świątynia na Bałkanach

Katedra patriarsza pw. św. Aleksandra Newskiego jest najbardziej znaną budowlą bułgarskiej stolicy i jej znakiem rozpoznawczym. Jest także największą świątynią na Półwyspie Bałkańskim. Wybudowano ją w latach 1904-1912 jako wotum dziękczynne za wyzwolenie ziem bułgarskich przez wojska rosyjskie w 1878 r. Projekt jest dziełem rosyjskiego architekta Aleksandra Pomierancewa. W wieży świątyni znajduje się 12 dzwonów, z których największy waży prawie 12 ton. Ich dźwięk słychać nawet z odległości 30 km. Wybór patrona świątyni nie jest dziełem przypadku. Był on uważany za patrona wojsk rosyjskich w czasie wojny wyzwoleńczej ziem bułgarskich w latach 1877-78.

Cyryl i Metody

Z kolei uważani za ewangelizatorów, ale także twórców słowiańskiej kultury i języka święci Cyryl i Metody, dwaj bracia urodzili się w Salonikach: Metody w latach 815–820 i Cyryl w roku 827 lub 828. Pierwszy z nich podjął karierę polityczną, ale wkrótce wolał życie kontemplacyjne. Cyryl ukończył studia w Konstantynopolu i twierdził, że nazwał go „filozofem” i również postanowił wycofać się z życia publicznego, aby poświęcić się życiu monastycznemu. Zgodnie z prośbą księcia Rastislava z Wielkich Moraw do cesarza Michała III o wysłanie do jego miast „biskupa i nauczyciela, który byłby w stanie wyjaśnić im wiarę chrześcijańską w ich języku”, obaj bracia zostali wybrani do takiego przyjęcia. Cyryl i Metody poświęcili resztę swojego życia na to zadanie, wykorzystując swoją znajomość greckiego i bułgarsko-macedońskiego dialektu, ponieważ dorastali w środowisku słowiańskich osadników. Oni „wymyślili”, a raczej nadali ostateczną formę słowiańskiemu pismu, pozwalając tym samym na szybkie rozprzestrzenianie się wśród bogatych klas Rosji, Bułgarii, Serbii i Macedonii. Aby wyrazić specyfikę fonetyki, Cirillo „filozof” używał znaków greckiej małej litery wraz z literami „niewolnik”. W rezultacie powstał alfabet składający się z 38 liter, dokładnie „cyrylicy”, która nadal jest podstawą alfabetu słowiańskiego. Po zaprojektowaniu alfabetu Cyryl i Metody dokonali pierwszego słowiańskiego przekładu Biblii.

W potocznej świadomości Bułgarów Bracia Sołuńscy uchodzą za ich rodaków. Od lat 40. XIX w. utrwaliła się tradycja obchodzenia 24 maja jako święta bułgarskiej kultury i piśmiennictwa. W tym dniu świętują uczniowie, studenci i naukowcy, ludzie kultury i sztuki.