Kościelny przewodnik turystyczny – co warto zwiedzić w Warszawie i okolicy?

Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego, Muzeum Błogosławionego Ks. Jerzego Popiełuszki, czy Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej Królowej Polski w Niepokalanowie – to jedne z miejsc, które umożliwiają pogłębienie wiedzy na temat religii, historii i kultury związanej z Kościołem katolickim.

Poniżej prezentujemy listę najciekawszych miejsc, znajdujących się w Warszawie i bliskiej stolicy, które warto odwiedzić latem.

Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego

Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego to nowoczesne i multimedialne muzeum, które zostało otwarte w 2020 roku. Znajduje się ono w pierścieniu Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie, którą również warto zwiedzić. Muzeum jest podzielone na 11 głównych stref, z których każda jest związana z kluczowymi momentami życia patronów muzeum. W kolejnych salach można poznać domy rodzinne Stefana Wyszyńskiego i Karola Wojtyły oraz dowiedzieć się o okolicznościach, w jakich się wychowywali, dorastali i podejmowali decyzje dotyczące swojej drogi życiowej. Przez narrację ich osobistych historii, ukazana jest także historia Polski, takie jak odzyskanie niepodległości, dwudziestolecie międzywojenne, a także okres wojny i okupacji.

Warto podkreślić, że muzeum przedstawia również mało znane świadectwa pomocy Żydom ze strony kardynała Wyszyńskiego. Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego oferuje bogate treści multimedialne, które wprowadzają odwiedzających w fascynujące życie i dziedzictwo tych dwóch wybitnych postaci.

Muzeum jest czynne od wtorku do piątku w godzinach 10:00-17:00, (ostatnie wejście o godz. 16:00). W weekendy czynne od 12:00 do 19:00 (ostatnie wejście o godz. 18:00). W poniedziałki muzeum jest nieczynne. Warto udać się tam w czwartek, który jest dniem indywidualnego wstępu na podstawie bezpłatnych biletów wydawanych na określoną godzinę (liczba biletów jest limitowana). W ostatni piątek każdego miesiąca w godz. 15:00-17:00 ekspozycja główna muzeum jest wyciszona. Koszt biletu ulgowego to 20 zł, a normalnego 25 zł. Za 1 zł do muzeum wchodzą dzieci, uczniowie i studenci do 25 roku życia.

Sanktuarium i Muzeum Księdza Jerzego Popiełuszki

Muzeum Księdza Jerzego Popiełuszki powstało krótko po tragicznej śmierci kapłana. Znajduje się w salach dolnego kościoła św. Stanisława Kostki na warszawskim Żoliborzu i zostało założone przez ówczesnego proboszcza, księdza prałata Teofila Boguckiego. Początkowo muzeum zawierało pamiątki po księdzu Jerzym, które zostały zgromadzone na terenie parafii. W 2004 roku, staraniem kolejnego proboszcza, księdza Zygmunta Malackiego, muzeum przeszło modernizację i uzyskało nowoczesną, multimedialną formę. W dziewięciu salach muzealnych można zobaczyć tysiące eksponatów, w tym osobiste przedmioty księdza Jerzego, artefakty związane z jego męczeńską śmiercią, fotografie oraz prezentacje filmowe i dźwiękowe. Dzięki nowoczesnej formie muzeum, odwiedzający mają możliwość lepszego zrozumienia kontekstu historycznego oraz znaczenia przekazu płynącego z życia i męczeństwa księdza Jerzego Popiełuszki.

Muzeum jest czynne od poniedziałku do piątku w godzinach 10:00 – 16:00, a w sobotę i w niedzielę w godzinach 10:00 – 17:00. Kaplica przechowania relikwii związanych ze śmiercią księdza Jerzego Popiełuszki jest otwarta w każdą pierwszą sobotę miesiąca w godzinach 10:00 – 17:00. Bilet normalny kosztuje 20 zł, a ulgowy 10 zł.

Sanktuarium i Muzeum Księdza Jerzego Popiełuszki jest miejscem, które upamiętnia życie i działalność kapłana oraz jego ofiarną służbę dla narodu polskiego. Przy wejściu do kościoła św. Stanisława Kostki znajduje się grób ks. Jerzego Popiełuszki, przy którym mona złożyć mu hołd i pomodlić się.

Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL

Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL na ul. Rakowieckiej 37 gromadzi historyczne pamiątki związane z historią Żołnierzy Wyklętych, powojennego podziemia antykomunistycznego oraz organizacji niepodległościowych z czasów PRL. Muzeum ma prezentować nowoczesną przestrzeń wystawienniczą, być ośrodkiem pobudzającym do twórczej refleksji na temat polskiego patriotyzmu i współczesnej historii Polski. Jego zadaniem jest pokazanie prawdziwej historii Żołnierzy Wyklętych w różnych aspektach: nie tylko akcji zbrojnych, ale także współpracy ze społeczeństwem, codzienności służby w leśnym oddziale i tragicznego pobytu w katowniach, który dla wielu działaczy podziemia był ostatnim fragmentem ich życia. Muzeum nie jest przestrzenią przeznaczoną do zwiedzania z młodszymi dziećmi.

Jednym z osadzonych w rakowieckiej katowni był abp. Antonii Baraniak. Jako biskup i sekretarz księdza Prymasa Stefana Wyszyńskiego doświadczał nieludzkich przesłuchań, aby wymusić na nim zeznania przeciwko Prymasowi, którego chciano skazać za szpiegostwo na rzecz Watykanu. W muzeum znajdują się jego rzeczy osobiste m.in. szaty liturgiczne i zdjęcia, które robił. Można też zobaczyć jego celę oraz karcer – miejsca w których był katowany, trzymany w ciemnościach, pozbawiany snu i głodzony.

Sanktuarium w Niepokalanowie

Sanktuarium w Niepokalanowie znajduje się w Paprotni (pomiędzy Warszawą, a Łowiczem w okolicy Sochaczewa). Termin „Niepokalanów” odnosi się do klasztoru franciszkańskiego, a jego nazwa nawiązuje do Matki Bożej, którą uczyniono najważniejszą patronką tego miejsca. Postacią kojarzącą się z tym miejscem jest jego założyciel – franciszkanin święty Maksymilian Kolbe, który wsławił się m.in. bohaterskim oddaniem życia za jednego ze współwięźniów obozu koncentracyjnego w Auschwitz. Na terenie sanktuarium działa muzeum poświęcone franciszkaninowi, gdzie można zwiedzić jego celę, pierwszą drewnianą kaplicę i zobaczyć różne cenne pamiątki.

Najważniejszym obiektem Niepokalanowa jest bazylika Niepokalanej Wszechpośredniczki Łask. Od 1980 roku nosi tytuł bazyliki mniejszej, a jako sanktuarium funkcjonuje od 2004. Natomiast najcenniejszym miejscem dla każdego mieszkańca Niepokalanowa jest stara kaplica, dziś sanktuarium św. Maksymiliana, najstarszy budynek w klasztorze. Znajduje się tam także m.in. Kaplica Wieczystej Adoracji „Gwiazda Niepokalanej”.

Warto odwiedzić Niepokalanów zwłaszcza 14 sierpnia w Uroczystość św. Maksymiliana. O godz. 17:00 odbywa się tu dedykowane nabożeństwo – Transitus św. Maksymiliana, upamiętniające męczeńską śmierć duchownego, w niemieckim obozie koncentracyjnym KL Auschwitz w 1941 r.

W niepokalanowskim sanktuarium istnieje nietypowa Kalwaria, Misterium Męki Pańskiej przedstawione w teatralnej formie. Misterium jest prezentowane w sali teatralnej pod ołtarzem polowym codziennie w godz. 8:00 – 17:00 dla grup przynajmniej 15-osobowych. Czas emisji ok. 50 min.

Muzeum Archidiecezji Warszawskiej

Muzeum Archidiecezji Warszawskiej znajduje się w sercu Warszawy na ulicy Dziekana 1. Początkowo mieściło się na warszawskim Starym Mieście, w budynkach położonych obok Archikatedry św. Jana, przy ulicy Kanonii. Jego historia sięga końca lat trzydziestych ubiegłego wieku. Uroczyste otwarcie muzeum miało miejsce w 1938 roku. Muzeum Archidiecezji Warszawskiej prezentuje bogate zbiory sztuki sakralnej i świeckiej, stanowiących cenny skarb dziedzictwa archidiecezji. Można w nim zobaczyć m.in. 27 obrazów Zdzisława Beksińskiego z kolekcji Anny i Piotra Dmochowskich. Od czerwca na wystawie stałej znajduje się obraz Jerzego Kossaka „Wizja Napoleona w odwrocie spod Moskwy” pochodzący z kolekcji prywatnej. Do 17 wrześnie br. w holu Muzeum Archidiecezji Warszawskiej można obejrzeć rzeźbę Łukasza Krupskiego „Katedra”. Na kolekcję muzealną składają się imponujące zbiory tkanin liturgicznych, złotnictwa, rzeźby, malarstwa, rysunku i grafiki.

Muzeum jest czynne od wtorku do piątku w godzinach 12:00–18:00. Natomiast w sobotę i niedzielę do 16:00.

Sanktuarium św. Andrzeja Boboli w Warszawie

Sanktuarium św. Andrzeja Boboli w Warszawie na warszawskim Mokotowie przy ul. Rakowieckiej 61. Zostało wybudowane w latach 1980–1989, wcześniej znajdował się tam ogród ojców jezuitów oraz kaplica, gdzie od 1938 roku przechowywano relikwie Andrzeja Boboli. W drugim dniu Powstania Warszawskiego, w podziemiach Niemcy zamordowali tam 44 Polaków (8 kapłanów, 8 braci Towarzystwa Jezusowego i 28 osób świeckich). Po wojnie powstała tam kaplica, a szczątki ofiar pochowano pod posadzką podłogi. W 1953 r. parafia została erygowana przez kard. Stefana Wyszyńskiego, jednak dopiero w 1980 roku otrzymała zgodę na wzniesienie kościoła.

W świątyni można zobaczyć wyjątkowe witraże autorstwa Teresy Reklewskiej i Pawła Przynowskiego, Droga Krzyżowa Magdaleny Kraszewskiej, krucyfiks ks. Krzysztofa Rogalskiego i Pawła Chmielewskiego.

Znajduje się tam także Muzeum Andrzeja Boboli, w którym znajdują się eksponaty związane z jego życiem, działalnością duszpasterską, męczeństwem i kultem świętego. Są tam także pamiątki związane z historią Narodowego Sanktuarium św. A. Boboli oraz Kolegium Księży Jezuitów, które położone jest w bezpośrednim sąsiedztwie. Muzeum jest otwarte od początku maja do końca września we wszystkie soboty i niedziele w godz. 9:20-19:00. W pozostałe dni i miesiące natomiast na prośbę przybywających do Sanktuarium.

Sanktuarium Ojca Pio Warszawa

Sanktuarium Ojca Pio poświęcone w 2012 roku, jest jednym z niewielu miejsc w naszym kraju, poświęconych św. Pio z Pietrelciny, włoskiemu kapłanowi i mistykowi, który cieszy się dużą popularnością wśród katolików. Sanktuarium znajduje się przy ulicy gen. Fieldorfa 1 w Warszawie, na osiedlu Gocław-Lotnisko.

W lewej nawie świątyni znajduje się kaplica pilotów. Pozostałe kaplice boczne są poświęcone św. Ricie, o. Pio, Janowi Pawłowi II, Matce Bożej Jasnogórskiej i Jezusowi Miłosiernemu. W świątyni znajdują się relikwie m.in. św. Joanny Beretty Molli, św. Szarbela, Jana Pawła II i dzieci fatimskich.

Obrazy zdobiące ściany nawiązują swoim stylem do malarstwa wschodniochrześcijańskiego. W prezbiterium ścianę zdobi krzyż św. Damiana. Nieopodal kościoła znajduje się pomnik gen. Augusta Fieldorfa (Nila) wykonany z czarnego granitu, który jest patronem ulicy.

Sanktuarium św. o. Stanisława Papczyńskiego

Sanktuarium św. o. Stanisława Papczyńskiego w Górze Kalwarii jest jednym z najważniejszych miejsc kultu założyciela Zgromadzenia Marianów. Znajduje się na wzgórzu, które jest symbolem męki i zmartwychwstania Chrystusa. To miejsce przyciąga pielgrzymów zarówno z Polski, jak i z innych krajów, którzy pragną oddać hołd św. Stanisławowi Papczyńskiemu i prosić go o wstawiennictwo. Szczególnie chętnie pielgrzymują tu małżonkowie oczekujący potomstwa, którzy w świętym widzą swego orędownika. Św. Stanisław Papczyński, kanonizowany 2016 r., czczony jest bowiem jako patron nienarodzonych dzieci i małżeństw starających się o potomstwo.

Sanktuarium składa się z barokowej bazyliki pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny oraz klasztoru mariańskiego, w którym przebywają zakonnicy. W świątyni znajduje się grobowiec duchownego oraz muzeum. Wśród eksponatów można zobaczyć list króla Jana III Sobieskiego do Benedykta Pawła Sapiehy, podskarbiego wielkiego litewskiego z 1687 r., sygnowany pieczęcią koronną króla, a także książkę należącą do o. Papczyńskiego, z jego podpisem oraz pozostałości habitu duchownego wyjęte z trumny podczas ekshumacji jego szczątków w XVIII w.

Kościół św. Anny w Warszawie

Barokowy Kościół św. Anny w Warszawie jest jednym z najbardziej znanych i uznanych zabytków miasta. Znajduje się w samym sercu Starego Miasta. Został zbudowany w latach 1454-1502, jednak obecny wygląd budowli jest efektem licznych przebudów i rozbudów, przeprowadzonych głównie w XVII i XVIII wieku. Kościół reprezentuje charakterystyczny dla baroku styl architektoniczny, z fasadą i wieżą. Warto zobaczyć bogato zdobioną kaplicę Matki Boskiej oraz liczne ołtarze i freski, które prezentują barokowy styl artystyczny. Kościół ma również znakomitą akustykę, co czyni go popularnym miejscem dla koncertów i wydarzeń muzycznych.

Wieża kościoła św. Anny jest dostępna dla turystów. Ma wysokość około 75 metrów i jest jednym z najwyższych punktów Starego Miasta. Można z niej zobaczyć widok na panoramę Warszawy, zwłaszcza na Stare Miasto, Wisłę i okoliczne dzielnice.

Bazylika Archikatedralna św. Jana Chrzciciela w Warszawie

Bazylika Archikatedralna św. Jana Chrzciciela znajduje się w samym sercu stolicy, na Starym Mieście w Warszawie przy ul. Świętojańskiej 8. Jest głównym miejscem kultu archidiecezji warszawskiej. Historia archikatedry sięga XV wieku, kiedy to na jej miejscu wzniesiono pierwszy drewniany kościół. W kolejnych wiekach budowla była wielokrotnie niszczona i odbudowywana. Obecny wygląd archikatedry, w stylu neogotyckim, został nadany w wyniku odbudowy po zniszczeniach II wojny światowej. Znajduje się tam wiele cennych dzieł sztuki, w tym malowidła, rzeźby i mozaiki. Warto zwrócić uwagę na Kaplicę Matki Boskiej Różańcowej, która jest jednym z najbardziej udekorowanych i bogato zdobionych miejsc w całej budowli. W Katerze pochowano wiele postaci istnych dla historii Polski m.in. bł. kard. Stefana Wyszyńskiego. Znajduje się tu także jego mauzoleum.

W murach bazyliki wygłaszał kazania ksiądz Piotr Skarga, a Władysław IV Waza zaprzysiągł swoje pacta conventa. Właśnie tu odbywały się śluby, koronacje dwóch władców Polski, pogrzeby wielu osobistości oraz została zaprzysiężona Konstytucja 3 maja.

Kościół pw. Ofiarowania Pańskiego na Ursynowie

Wart zobaczenia jest także Kościół pw. Ofiarowania Pańskiego, a zawłaszcza otaczający go wyjątkowy mur, przedstawiający przewodnik po światowych Sanktuariach Matki Bożej. Na elementach ogrodzenia przypominających kapliczki znalazły się wizerunki Matki Boskiej czczonej Europie, Amerykach Południowej i Środkowej, Afryce, Azji i Oceanii oraz USA i Kanadzie. Uzupełniają tę kolekcję Madonny z Wilna, Lwowa i Kresów Wschodnich oraz cztery warszawskie: z Powsina, Starówki, Kamionka i kościoła seminaryjnego. Wizerunki stworzyli artyści Artur Wyszecki i Tomasz Morek posługując się włoską techniką sgraffitową. Wśród wizerunków Matki Boskiej można także znaleźć mapę świata z zaznaczonymi sanktuariami. Ursynowski mur był współfinasowany przez Fundację Argentyńską, Ambasadę Argentyny oraz wiernych z parafii Ofiarowania Pańskiego.