Krzyż misyjny – znak jedności z Kościołem i źródło siły dla misjonarza

„Służyć i dać życie – pielgrzymi nadziei” – pod takim hasłem już w najbliższy weekend (w dniach 27-28 kwietnia) odbędą się w Gnieźnie doroczne uroczystości odpustowe ku czci św. Wojciecha – patrona Polski, archidiecezji gnieźnieńskiej i Gniezna. Podczas mszy odpustowej, zgodnie z wieloletnią tradycją, misjonarze rozpoczynający pracę w różnych regionach świata, otrzymają krzyże misyjne – znak ich misyjnej posługi.

Dziś, w siedzibie Sekretariatu Konferencji Episkopatu Polski odbyła się konferencja prasowa, podczas której omówione zostały szczegóły tego wydarzenia. W spotkaniu pt. „Różne aspekty misji – od św. Wojciecha do św. Jana Pawła II” wzięli udział: ks. Maciej Będziński (dyrektor krajowy Papieskich Dzieł Misyjnych w Polsce), ks. Jerzy Kraśnicki (dyrektor MIVA Polska), o. Kazimierz Szymczycha SVD (sekretarz Komisji Konferencji Episkopatu Polski ds. Misji) i Grzegorz Polak (zastępca dyrektora Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego). W trakcie konferencji przedstawione zostały różne inicjatywy misyjne. Oprócz wręczenia krzyży misyjnych w uroczystość św. Wojciecha w Gnieźnie omówiono także wydarzenia związane z Ogólnopolską Niedzielą Modlitw za Kierowców i innych użytkowników dróg (w tym roku to już jej osiemnasta edycja) oraz akcję „Dzieci komunijne dzieciom misji”.

Krzyże misyjne, fot. PAP/Jakub Kaczmarczyk

Hasło tegorocznych uroczystości nawiązuje do zbliżających się wydarzeń – to Rok Święty obchodzony w Kościele powszechnym w 2025 roku, a w Kościele lokalnym – 1000. rocznica koronacji Bolesława Chrobrego i 1025. rocznica utworzenia archidiecezji i metropolii gnieźnieńskiej, pierwszej i najstarszej na ziemiach Polski. Wydarzeń ważnych w historii Kościoła jest więc wiele. Uroczystości odpustowe – które w Gnieźnie rozpoczną się w ostatni weekend kwietnia – będą więc rozpoczęciem przygotowania wiernych do ich dobrego i głębokiego przeżycia i doświadczenia.

Pielgrzymi nadziei

„Pielgrzymi nadziei, bo wszyscy mamy odkrywać nadzieję i nieść ją współczesnemu światu, tak bardzo dziś niespokojnemu i zalęknionemu. Jako ludzie wierzący mamy też pamiętać, że cały czas jesteśmy w drodze do Boga, wezwani do pogłębiania więzi z Nim i z drugim człowiekiem, z troską i świadomością, że każde życie jest cenne i ma sens” – mówił w czasie konferencji prasowej ks. Leszek Gęsiak, rzecznik prasowy episkopatu.

Obchody rozpoczną się tradycyjnie w sobotni wieczór (27 kwietnia) I Nieszporami o św. Wojciechu w katedrze gnieźnieńskiej, którym o 19.30 przewodniczyć będzie i homilię wygłosi bp Jerzy Mazur z Ełku. Po nabożeństwie z bazyliki wyruszy tradycyjna procesja z relikwiami męczennika i innych gnieźnieńskich świętych i błogosławionych na Wzgórze Zbarskie do kościoła św. Michała Archanioła, gdzie jak zawsze słowo do zgromadzonych wygłoszą obecni biskupi.

W niedzielny ranek (28 kwietnia) o 9.15 srebrna trumna św. Wojciecha przeniesiona zostanie ponownie w uroczystej procesji na plac przy katedrze gnieźnieńskiej, gdzie sprawowana będzie suma odpustowa. Eucharystii przewodniczyć będzie i homilie wygłosi metropolita warmiński abp Józef Górzyński. Uroczystości zakończą się tradycyjnie II Nieszporami o św. Wojciechu celebrowanymi w katedrze gnieźnieńskiej o 16.00 pod przewodnictwem i z homilią bp. Jacka Jezierskiego z Elbląga. Po nabożeństwie, zgodnie z kilkudziesięcioletnią tradycją, Prymas Polski abp Wojciech Polak udzieli błogosławieństwa dzieciom.

Gniezno – miejsce ważne dla misji

Podczas sumy odpustowej będzie miało miejsce wręczenie krzyży misyjnych misjonarzom rozpoczynającym pracę w różnych zakątkach świata.

– Krzyże misyjne są znakiem jedności z całym Kościele powszechnym. Taki krzyż daje misjonarzowi siłę: gdy w życiu jest ciężko, ten otrzymany znak jest ważny w jego codziennym trudzie misyjnym. Nie jest to byle jaki znak, ale znak Jezusa, który go niesie, bo misjonarz ma nieść Chrystusa na krańce świata. Krzyż jest pomocą i znakiem oddania innym ludziom na wzór Jezusa, który oddał swoje życie – powiedział o. Kazimierz Szymczycha SVD, sekretarz Komisji Konferencji Episkopatu Polski ds. Misji.

Jedna z pierwszych uroczystości wręczania krzyży misyjnych w Polsce po II wojnie światowej odbyła się w Pieniężnie w 1965 r. Otrzymało je 20 księży werbistów przed wyjazdem na misje do Indonezji. Krzyże te wręczali nuncjusze apostolscy, biskupi polscy i misyjni czy przełożeni zakonni. Punktem zwrotnym w tej historii było poświęcenie i nałożenie krzyży misyjnych osobiście przez Jana Pawła II 3 czerwca 1979 r., w Niedzielę Zesłania Ducha Świętego, w Gnieźnie. Otrzymało je 12 neoprezbiterów ze Zgromadzenia Słowa Bożego.

3. pielgrzymka Jana Pawła II do Polski (1987r.) Na zdjęciu: msza święta przed Pałacem Kultury i Nauki na placu Defilad. Papież pobłogosławił i wręczył krzyże misyjne misjonarzom i misjonarkom, fot. PAP/Wojciech Kryński

Gniezno – miejsce rozesłania

Ta praktyka była kontynuowana przez Jana Pawła II podczas kolejnych pielgrzymek do Ojczyzny: w 1983 r. w Niepokalanowie, w 1987 r. w Warszawie i ponownie w Gnieźnie – 3 czerwca 1997 r. Od tego momentu z inicjatywy abp. Henryka Muszyńskiego, Gniezno stało się tradycyjnym miejscem wręczania krzyży misyjnych polskim misjonarzom i misjonarkom.

W tym roku podczas uroczystości świętowojciechowych krzyże otrzyma 15 osób, którzy przygotowywali się do pracy na misjach w Centrum Formacji Misyjnej w Warszawie. Będzie to 10 księży diecezjalnych (tzw. fidejonistów), 2 kapłanów zakonnych, 1 siostra zakonna oraz dwie osoby świeckie. Misjonarze pojadą do Kazachstanu, Zambii, Argentyny, na Martynikę, do Tanzanii, Ekwadoru, na Kubę, do Papui Nowej Gwinei i Boliwii.

Sarkofag św. Wojciecha, fot. PAP/Marek Zakrzewski

A w tym roku jest też kolejny powód zarówno do świętowania, jak i refleksji. Centrum Formacji Misyjnej w Warszawie obchodzi 40-lecie istnienia. Przez ten czas przygotowało do służby misyjnej aż 1109 osób. Obecnie na misjach na całym świecie pracuje 1690 misjonarzy z Polski. To liczba, która może cieszyć i to liczba, która pokazuje jak cały czas – przez te wszystkie lasy – dzieło misjonarzy jest niezwykle istotne i potrzebne.

Gniezno – miejsce, które przyciąga

W gnieźnieńskich uroczystościach odpustowych weźmie udział ponad 30 biskupów z Polski i z zagranicy.

Do Gniezna przyjedzie m.in.: abp Antonio Guido Filipazzi, nuncjusz apostolski w Polsce, abp Tadeusz Wojda, przewodniczący KEP, kard. Kazimierz Nycz z Warszawy, abp Stanisław Gądecki, kard. Dominik Duka abp praski senior, abp Tomasz Peta metropolita Astany w Kazachstanie oraz bp Algirdas Jurevicius z diecezji teleszańskiej na Litwie.

Uroczystości będą transmitowane w mediach: suma odpustowa w TVP Polonia, Nieszpory i suma odpustowa w Radio Maryja i Radio Plus, a wszystkie punkty uroczystości również w mediach diecezjalnych (m.in. na Facebooku archidiecezji gnieźnieńskiej).

Odpust w Gnieźnie to również kilka wydarzeń o charakterze kulturalnym i edukacyjnym. Oprócz dorocznego Jarmarku św. Wojciecha odbędzie się też Festiwal Muzyczny Adalbertus (to już jego trzydziesta edycja). W niedzielę w godzinach 12.00-16.00 będzie również możliwość bezpłatnego zwiedzania zabytków na gnieźnieńskim Wzgórzu Lecha – katedry, podziemi katedralnych oraz Drzwi Gnieźnieńskich, Muzeum Archidiecezjalnego.