Mała książeczka, która może uratować życie

Ta „mała książeczka” to przewodnik, który ma zaprosić nas do międzyludzkiej solidarności, do otwarcia oczu na potrzeby innych i wyciągnięcia do nich ręki. Najnowszą wersję warszawskiego przewodnika dla bezdomnych „Gdzie zjeść, spać, umyć się” wydała właśnie Wspólnota Sant’Egidio. Zapoznaliśmy się z nim i my.

Prezentacja przewodnika „GDZIE…”, od lewej: Sylwia Uryga, Bartosz Bartosik i Magdalena Wolnik, fot. santegidio.org

Przeznaczony jest dla ludzi, którzy doświadczają bezdomności, dla ubogich, samotnych oraz dla wszystkich, którzy mieszkają w Warszawie a chcą mieć sprawdzone informacje o tym, gdzie i jak można pomóc. Na 154 stronach zapisane zostały najważniejsze informacje, które mogą uratować życie albo w znaczący sposób je ułatwić. W Warszawie działa wiele organizacji, które wydają jedzenie, ubrania, udostępniają miejsca noclegowe, pomagają medycznie, psychologicznie. Przewodnik „Gdzie…” zbiera wszystkie te miejsca w jedną poręczną książkę. Obok listy tych miejsc są też dane kontaktowe, informacje o dojeździe, godzinach otwarcia itd. Krótko mówiąc – kompleksowa informacja o tym, jakiego wsparcia w tak dużym jak Warszawa mieście można znaleźć. Wspólnota Sant’Egidio od wielu lat wydaje podobne przewodniki po Rzymie i innych europejskich miastach.

Ta książeczka (bo to przewodnik w formie kieszonkowej, co ma pomóc i ułatwić ten kontakt) powstała z myślą o naszych bezdomnych przyjaciołach, których od 10 lat spotykamy na ulicach Warszawy i o wszystkich, którzy nie chcą przechodzić obok nich obojętnie. (autorzy przewodnika)

154 strony, 11 rozdziałów

Przewodnik miał już swoje trzy wydania, trzeba je jednak na bieżąco aktualizować, by informacje w nim były świeże i sprawdzone. Koordynator przewodnika – Bartosz Bartosik – przedstawił rozdziały, z których składa się poradnik. A więc: rozdział I – gdzie zjeść, II – gdzie spać, III – gdzie się umyć, IV – gdzie się ubrać, V – gdzie się leczyć, VI – gdzie szukać pomocy psychologiczno-psychiatrycznej, VII – ośrodki pomocy społecznej, VIII – jak wyrobić dowód i gdzie szukać pracy, IX – jak ubiegać się o zasiłek lub emeryturę, X – gdzie uzyskać nieodpłatną pomoc prawną, XI – gdzie szukać pomocy, będąc imigrantem. Konkretnie, na temat, bez zbędnych opisów. Każdy rozdział ma inny kolor, tak by łatwo było się po nim poruszać, a później… po mieście.

Poprzednie i zagraniczne edycje przewodnika, fot. Maciej Kluczka

Otwórzmy książkę na przypadkowej stronie… Rozdział I, strona 11: parafia pw. Matki Bożej Królowej Polski i poniżej: adres, telefon, kto prowadzi, informacja o spotkaniu dla mężczyzn, dla kobiet, informacja o możliwości konsultacji z prawnikiem i lekarzem. I oczywiście dane o tym, jak tam dojechać z Dworca Centralnego. A w rozdziale trzecim, na strona 46 znajdziemy informację o łaźni przy Jadłodajni św. Ryszarda Pampurii. Obok adresu, kontaktu i godzin otwarcia ważna informacja: „Aby skorzystać z łaźni, pralni i suszarni, należy wcześniej wpisać się na listę”.

Zobacz też >>> Kard. Krajewski otwiera kolejną noclegownię

Bardzo rozbudowana jest część przewodnika, która mówi o miejscach, gdzie można otrzymać pomoc lekarską. Obok przychodni lekarskich są też informacje o sposobach na uzyskanie ubezpieczenia zdrowotnego, badaniach w kierunku HIV, czy o leczeniu uzależnień. Z kolei na stronie 140 informacja o organizacjach udzielających bezpłatnej pomocy prawnej. Tam m.in. Mokotowskie Hospicjum św. Krzyża a w nim porady z zakresu prawa lokalowe, prawa socjalne, problematyki zadłużeń finansowych.

Obok przewodnika Wspólnota przygotowuje też aplikację mobilną, fot. Maciej Kluczka

Kieszonkowy przewodnik

Przewodnik „Gdzie” został wydany w praktycznym formacie A6. To po to, by zmieścił się w kieszeni płaszcza czy kurtki. Co prawda bezdomni nie są ludźmi, którzy kompletnie nie orientują się w miejskiej tkance. Informacje o tym, gdzie i jaką pomoc można otrzymać rozchodzą się najczęściej pocztą pantoflową. Dobrze jednak, żeby tę wiedzę mieli usystematyzowaną i mogli z niej jak najlepiej skorzystać, by były one sprofilowane pod ich potrzeby. Przewodnik ma jednak też i inne cele: dać pakiet informacji tym mieszkańcom stolicy, którzy chcą wiedzieć, jak mogą pomóc, gdy ktoś o to poprosi. To też książka dla tych, którzy decydują się na przyjazd do Warszawy a jednocześnie nie mają zapewnionego dachu nad głową. Tacy ludzie robią to najczęściej z dwóch powodów. Po pierwsze – uciekają od konfliktów rodzinnych (najczęściej chodzi o przemoc domową). Po drugie – próbują znaleźć lepszą warunki do życia (liczą na znalezienie pracy, choćby dorywczej).

>>> Abp Gądecki: to święto może nauczyć nas nowego stylu życia

Nie tylko dać, ale i być

Przewodnik może być dobrym początkiem budowania z nimi relacji. Gdy nie chcemy dać kolejnej złotówki czy dwóch dla ubogiego, który na ulicy wyciąga do nas rękę, możemy wyciągnąć przewodnik, podarować mu go, pokierować do najbliższego punktu pomocy albo sami z nim tam pojechać. To może być punkt pomocy medycznej, psychologicznej, dom opieki czy jadłodajnia dla potrzebujących. – To często ludzie zawiedzeni przez najbliższych, przez społeczeństwo. Przewodnik jest konkretną pomocą, ale może być tez początkiem relacji a nawet przyjaźni. Przyjaźń to idea, która najbardziej przyświeca naszej wspólnocie. Stoi ona ponad wszystkimi innymi, także przecież ważnymi celami. To ona przywraca tym ludziom godność. Na tym nam też bardzo zależy – tłumaczył Bartosz Bartosik. „Gdzie” został stworzony w formie papierowej również dlatego, że bezdomni to najczęściej ludzie w średnim wieku, a więc nie zawsze dobrze obyci ze światem elektroniki, jeśli chodzi o pozyskiwanie informacji.

fot. unsplash

Żeby miasto było solidarne

W warszawskich ośrodkach brakuje około tysiąca miejsc, mniej więcej więc tylu ludzi spędza dni i noce na ulicach miasta. – Do stworzenia przewodnika Wspólnotę skłoniły przede wszystkim dwa powody. Po pierwsze – doświadczenie osób żyjących na ulicach. – Nasi przyjaciele po prostu wskazywali na taką potrzebę. Po drugie – doświadczenie Wspólnoty na całym świecie, która taki przewodnik wydała już w wielu miejscach. Wszędzie tam okazywał się on bardzo pomocny – mówi Magdalena Wolnik odpowiedzialna za Wspólnotę Saint’Egidio w Warszawie.

>>> Świętowanie w stylu Franciszka [Boże Narodzenie z Sant’Egidio]

Prezentacja przewodnika przez Wspólnotę Sant’Egidio, fot. Maciej Kluczka

Przewodnik ma pomóc pomagać. I do tego służą 154 strony i 11 rozdziałów. Dane w przewodniku są aktualne na koniec 2019 roku. Ważną częścią przewodnika jest mapa z naniesionymi na nią punktami pomocy.

Ta książeczka jest kompasem, dzięki któremu będziesz mógł sprawniej poruszać się po Warszawie widzianej oczyma osób bezdomnych. (autorzy przewodnika)

Przewodnik został wydany w liczbie 1000 egzemplarzy. Dużo się już ich rozeszło. Gdzie można je dostać? W siedzibie Wspólnoty Sant’Egidio przy ul. Wspólnej w Warszawie i w Szafie Przyjaciół przy ul. kościele św. Teresy od Dzieciątka Jezus. Członkowie Wspólnoty chcieliby by przewodników było przynajmniej dwa razy więcej, na to jednak potrzeba środków i sponsorów. Kompendium wiedzy o pomocy w Warszawie można ściągnąć na telefon, w formie PDF. Można też skorzystać z aplikacji mobilnej „Gdzie”. Co prawda jest jeszcze w wersji testowej, ale jest ona stale rozwijana. Podobny przewodnik przygotowuje też Wspólnota z Poznania i zaprzyjaźnione organizacje w Krakowie i we Wrocławiu.

– Solidarność jest dla każdego. Są miejsca, gdzie można znaleźć pomoc i są miejsca, gdzie tę pomoc można okazywać – mówią twórcy przewodnika. Pewne jest, że z tym przewodnikiem nie można już powiedzieć: „nie da się”.