Gawędziarz i kierowca

Na peryferiach świata
„Zawsze w pracy misjonarskiej był z najuboższymi. Pamiętał o nich i stawał się Ojcem, do którego przychodzili ze wszystkimi problemami” – wspomina współbrat, Alojzy Chrószcz OMI. 12 czerwca 1991 r. Stolica Apostolska podała do publicznej wiadomości informację, że na prośbę biskupów Kamerunu Ojciec Święty Jan Paweł II podzielił diecezję Bertoua i utworzył nową diecezję Yokadouma, mianując pierwszym biskupem nowej diecezji Eugeniusza Juretzko OMI. Był pierwszym biskupem-oblatem pochodzącym z Polski. Po otrzymaniu święceń biskupich, 8 września 1991 r. w stolicy nowej diecezji Yokadouma, o. Juretzko znalazł się w sytuacji podobnej do tej sprzed 21 lat, kiedy stawiał pierwsze misyjne kroki w Figuil. Wszystko było nowe. Diecezja była usytuowana na przeciwnym krańcu Kamerunu, na końcu świata – jak mawiali niektórzy. Na tym terenie żyło wtedy 90 tys. ludzi, w tym 25 tys. pogardzanych, wykluczonych przez wszystkich Pigmejów, z nieoficjalną stolicą w Salapoumbé. Nawet Kameruńczycy uważają, że jest to lud „półdzikich” koczowników, którzy nie nadają się do szkoły i nie zasługują na pomoc medyczną. Były zaledwie trzy parafie, pięciu kapłanów, ośmioro braci i sióstr zakonnych, nie było kleryków, szkolnictwa, opieki medycznej, a miejscowych katolików około 9 tysięcy. Dodatkową barierą było to, że Pigmeje nie posługiwali się językiem francuskim, ale specyficznym językiem mlaskanym.

Bp Eugeniusz Juretzko OMI był prekursorem wielu elementów pracy misyjnej, które dziś są standardem. „Byłam pełna podziwu dla jego wysiłku. Przy tym zawsze był życzliwy i uśmiechnięty. Świadectwo jego życia dawało do myślenia i zachęcało do jeszcze większe go poświęcenia” – podkreśla Barbara Uszko-Dudzińska, która pracowała w latach osiemdziesiątych z biskupem Juretzko w Kamerunie. Ojciec Eugeniusz zawsze cenił sobie poświęcenie i pomoc osób świeckich, a one uwielbiały pracę z nim. Był jednym z niewielu, którzy już w latach osiemdziesiątych zapraszali świeckich na misje. Był prekursorem ich działalności ewangelizacyjnej, która jeszcze dziś w niektórych misjach nie jest przyjmowana życzliwie. Wiedział, że ich wsparcie i różne życiowe do świadczenia są bezcenne na misyjnej niwie.

Szkoły integracyjne
W Kamerunie dla Pigmejów budowano osobne szkoły, klasy. Eugeniusz Juretzko OMI był ich przeciwnikiem. „Od początku byłem zwolennikiem »drogi integracji« – wybrania spośród pigmejskiej społeczności elity i włączenia ich do zwykłych klas szkolnych, jak wszystkich innych Kameruńczyków. Oni później mogliby już uczyć następnych. Wszystko szło w tym kierunku. Niestety wprowadzono dla nic specjalne klasy, tworząc w ten sposób, choć niezamierzenie, segregację – i teraz jest ciężko. Oczywiście inaczej jest w naszych szkołach” – mówił. Już w latach osiemdziesiątych wprowadzał intuicje pedagogiki integracyjnej, która w Polsce pojawiła się w myśli edukacyjnej kilkanaście lat później. Bardzo bliska mu była idea okazywania Bożej miłości przez troskę o człowieka, przez zakładanie szkół, ośrodków zdrowia i pomocy. Nikt, kto przychodził do niego, nie zostawał bez pomocy. Miał dla wszystkich czas. Uchodźcy W ostatnich latach z pomocą misjonarzy świeckich przyjmował uchodźców z Republiki Środkowoafrykańskiej, oferując im niezbędną pomoc. Zakładał obozy dla uchodźców. W okolicy Yokadouma są trzy. Przyjmował potrzebujących, nie pytając o majętność czy religię.Prowadził dialog międzyreligijny, szczególnie z islamem. Był dla wszystkich. Gdybym miał powiedzieć, co go charakteryzowało, podałbym trzy słowa: pokora, pokora, pokora. Biskupa Eugeniusza nie dało się nie lubić. Był przede wszystkim człowiekiem. Nie pozostawił nikogo bez pomocy w potrzebie. Miał czas i wrażliwe serce, które pozwalało na przekonującą ewangelizację. W swojej metodzie pracy misyjnej, otwartości na świeckich, troskliwości o sprawy społeczne, dialogu międzyreligijnym, wrażliwości na ubogich i uchodźców, wyprzedzał i nadal wyprzedza niektórych swoich kolegów misjonarzy o kilka dekad.

o. Marcin Wrzos OMI