Gruzińskie wesele [MISYJNE DROGI]
Suto zastawione stoły. Piękna muzyka. Zadziwiający taniec. Rozbudowane toasty. Wesele gruzińskie pokazuje miłość, piękno i jednoczy ludzi.
Gruzja to kraj o bogatej kulturze, z przepięknymi krajobrazami. To moja ojczyzna, którą od niedawna także pokochał mój mąż Kuba. Gruzja jest do tego stopnia piękna i bogata, że
niektórzy nazywają ją rajem na ziemi. Jej powierzchnia jest niewielka, ale mieszczą się tu bardzo wysokie góry (ponad 5000 m n.p.m.), a z drugiej strony gorące morze. Jest zamieszkiwana przez wiele narodowości. Od wieków stykają się tam kultury Europy, Azji oraz Bliskiego Wschodu. Wzajemnie oddziaływanie tych kultur doprowadziło do powstania wyjątkowej i barwnej mozaiki.
Najbardziej wyrazistymi elementami kultury Gruzji, są taniec, śpiew, supra oraz toasty. Wychowywałam się wśród nich od dzieciństwa. Muzyka oraz taniec odgrywają istotną rolę w życiu Gruzinów.
Gruzińska supra weselna
Ślub gruziński na formę wspólnej biesiady, która nazywa się supra. Podczas niej podaje się tradycyjne potrawy. Nie brakuje smakowitych chaczapuri (placek z serem), lobiani (placek z czerwoną
fasolką), mtswadi (szaszłyk), bakłażanów z orzechami, kababi (opiekane mięso mielone z przyprawami zawinięte w cienki placek) oraz khinkhali (pierożki w formie sakiewek z bulionem). Podczas supry pije się dużo wyśmienitego wina gruzińskiego, a dla amatarów mocniejszych trunków jest czacza (winiak o mocy 40–60%).
Tamada i „Gaumardżos”
Istotnym elementem gruzińskiej supry są toasty. Mają zupełnie inną formę i znaczenie niż w Polsce czy innych krajach europejskich. Pierwszą istotną różnicą jest fakt, że prawo do wygłaszania toastów ma tak zwany tamada, czyli osoba prowadząca wesele czy biesiadę. Funkcja tamady jest podobna do roli polskiego wodziereja. Zaszczyt bycia tamadą może otrzymać osoba darzona dużym szacunkiem oraz będąca autorytetem. Niejednokrotnie jest to ktoś mający szczególne znaczenie dla gospodarzy, czy – w przypadku wesela – pary młodej. To tamada oraz wznoszone przez niego toasty nadają ton zabawie. Inni goście wznoszą toasty tylko wtedy, jeśli tamada udzieli im głosu. Powszechnie znaną cechą gruzińskich toastów jest ich rozbudowana forma. Niejednokrotnie są tą całe opowieści snute po kilka, kilkanaście minut. Ich treść jest niebanalna i niejednokrotnie bardzo osobista. Zawierają życzenia, ale także opowieści z życia osoby, na cześć której są wznoszone. Istnieją również zasady mówiące, w jakiej kolejności, za co i za kogo toasty należy wznosić. Obowiązkowe są toasty, które odwołują się do Boga, ojczyzny, rodziców oraz przodków. Można usłyszeć także toasty dość przewrotne, wznoszone na cześć wrogów lub ich wyśmiewające. Podczas wygłaszania toastu, bez względu na to, jak długo on trwa, nikt nie ośmieli się wejść w słowo tamadzie. Kobiety siedzą, a mężczyźni stoją, trzymając kielichy uniesione w górę i opróżniają je jednym haustem po zakończeniu toastu i wspólnym okrzyku „Gaumardżos!”.
Rodzinne szkoły muzyczne
Gruzini sa bardzo muzykalni. Lubią śpiewać i tańczyć. Dzieci od wczesnych lat szkolnych uczy się gry na różnych instrumentach, śpiewu oraz tańca. Ze względu na to zwykle podczas supry biesiadnicy zaczynają śpiewać i tańczyć w rytm muzyki wykonywanej na żywo. Pieśni gruzińskie są unikalne z tego względu, że najczęściej wykonuje się je na trzy głosy. Na uwagę również zasługują tradycyjne instrumenty, wśród których należy wymienić panduri, czonguri (instrumenty szarpane), salamuri (flet), czuniri (instrument smyczkowy), duduki, zurna (instrumenty
dęte) oraz doli (bęben).
Taniec jak przedstawienie
Taniec pełni ogromną rolę w gruzińskiej kulturze. Jego znaczenie najlepiej opisać na przykładzie tańca kartuli, który wykonuje kobieta z mężczyzną. Na weselu zazwyczaj są to państwo młodzi.
Jest on niemal przedstawieniem teatralnym, które bardzo trafnie pokazuje charakter oraz sposób zachowania kobiet i mężczyzn w gruzińskiej kulturze. Pierwszym elementem jest solowy występ mężczyzny, który zachowuje się jak paw prezentujący swój ogon i z całych sił zabiega o uwagę kobiety. Stara się to osiągnąć, żywiołowo wykonując skomplikowane ruchy zwane gasma. Polegają one na bardzo szybkim, energicznym przebieraniu nogami. Mężczyzna wykonuje te ruchy, cały czas dumnie prężąc pierś i z szeroko rozstawionymi ramionami. Kobieta daje się zaciekawić
występem amanta. Następuje kolejny etap tańca, w którym duet robi kilka kręgów wokół sceny. Pierwsza porusza się kobieta: drobnymi kroczkami sunie na palcach, w sukni do samej ziemi,
dzięki czemu powstaje wrażenie, jakby sunęła niczym nimfa. Mężczyzna podąża za nią z wciąż wypiętą piersią oraz otwartymi ramionami i stara się osaczyć swoją wybrankę. Kobieta ulega zalotom adoratora i teraz to ona zaczyna demonstrować swoje wdzięki. Tak rozpoczyna się trzecia część tańca, którą jest damskie solo. Kobieta wykonuje lekkie, zwiewne ruchy, płynnie poruszając się po scenie. Pokazuje kobiecą delikatność i subtelność. W tym czasie mężczyzna stoi z boku i podziwia jej pokaz. Ostatnim elementem tańca kartuli jest ponownie wspólny występ duetu. Mężczyzna wciąż stara się zdobyć kobietę, która przed nim ucieka i każde z nich demonstruje widowni swoje wdzięki. Taniec zamyka się tym, że mężczyzna ponownie wykonuje ruch „gasma”, a kobieta powtarza zwiewne ruchy.
Niepotrzebny dotyk
Istotną cechą tańca kartluli, podobnie jak wszystkich gruzińskich tańców jest to, że kobieta i mężczyzna nigdy się nie dotykają. Zawsze zachowują między sobą dystans. Interakcja między nimi
polega jedynie na demonstracji zalet. Taniec kartuli jest przedstawieniem, podczas którego mężczyzna poprzez demonstrację swojej siły i witalności stara się przypodobać wybrance, a ta z kolei
ukazuje kobiecą delikatność.
W strojach narodowych
Warto podkreślić, że często na weselach gruzińskich państwo młodzi wraz ze świadkami występują w strojach narodowych. Pan młody oraz jego świadek ubierają czochę, tradycyjny strój męski,
a pani młoda długą sukienkę ozdobioną gruzińskimi ornamentami lub tradycyjną sukienkę do tańca kartuli. Oprócz tańca kartuli, który zawsze wykonywany jest przez duet kobiety i mężczyzny, warto wymienić jeszcze kilka najbardziej znanych tańców: aczaruli, mtiuluri, chewsuruli, raczuli, dawluri, osuri, kintauri. Każdy z nich również opowiada historię i jest charakterystyczny dla tego regionu Gruzji, z którego się wywodzi. Gruzińskie wesele pokazuje ważne elementy kultury, historii kraju, piękno i mądrość tradycji. Dlatego nasz ślub i nasze wesele nie mogło być inne, wówczas byłoby obdarciem nas z czegoś ważnego, z czegoś co pokochaliśmy.
>>>Tekst pochodzi z „Misyjnych Dróg”. Wykup prenumeratę<<<
Wybrane dla Ciebie
Czytałeś? Wesprzyj nas!
Działamy także dzięki Waszej pomocy. Wesprzyj działalność ewangelizacyjną naszej redakcji!
| Zobacz także |
| Wasze komentarze |
Wiadomości
Wideo
Modlitwy
Sklep
Kalendarz liturgiczny