Kazachstan: niemal 100 delegacji na wrześniowym kongresie zwierzchników religijnych

Niemal sto delegacji z 60 państw weźmie udział w VII Kongresie Zwierzchników Światowych i Tradycyjnych Religii, jaki odbędzie się w dniach 14-15 września w stolicy Kazachstanu, Nur-Sułtanie. W wydarzeniu będzie brał udział także papież w ramach swojej pielgrzymki do tego kraju. Jego wizytę komentuje bp José Luis Mumbiela Sierra, przewodniczący kazachskiego episkopatu.

Oprócz papieża Franciszka, spodziewani są tam m.in. patriarcha moskiewski Cyryl, patriarcha jerozolimski Teofil III i wielki imam Ahmed el-Tayeb z Kairu. – Kongres łączy tych, którzy nigdzie indziej nie siedzieliby przy jednym stole – uważa koordynator spotkania, Bułat Sarsenbajew, dyrektor założonego w 2019 roku Ośrodka Rozwoju Dialogu Międzyreligijnego i Międzycywilizacyjnego im. Nazarbajewa.

>>> Patriarcha Cyryl będzie w stolicy Kazachstanu podczas pobytu papieża Franciszka

W pandemii ujawniło się znaczenie duchowości

Kongres obradować będzie pod hasłem: „Rola zwierzchników światowych i tradycyjnych religii w duchowym i społecznym rozwoju ludzkości w okresie popandemicznym”. Wziąwszy pod uwagę sytuację geopolityczną i światowy kryzys popandemiczny, rola zwierzchników religijnych w rozwiązywaniu konfliktów jest o wiele bardziej znacząca niż kiedykolwiek, powiedział Sarsenbajew w rozmowie z „The Astana Times”. Pandemia zmusiła nas bowiem do dostosowania do niej naszego stylu życia. Ujawniło się także znaczenie w nim duchowości.

Sarsenbajew wyjaśnił, że odbędą się cztery sesje kongresowe na temat roli religii w umacnianiu wartości duchowych i moralnych, edukacji i „oświecenia religijnego”, jak również społecznego statusu kobiet, ich wkładu w dobrostan społeczeństwa, powstrzymywania ekstremizmu, radykalizmu i terroryzmu, zwłaszcza o charakterze religijnym.

Franciszek na spotkaniu z prawosławnym arcybiskupem Leronymosem II Fot. PAP/EPA/VATICAN MEDIA HANDOUT

Uczestnicy kongresu – prawie 100 delegacji z 60 państwa – reprezentować będą islam, chrześcijaństwo, judaizm, szintoizm, buddyzm, zoroastryzm, hinduizm i inne religie. Będą to nie tylko duchowni, ale także prominentne osoby wyznające daną religię i mające wpływ na ich życie. [W czasie poprzednich edycji kongresu byli to m.in. król Jordanii Abdullah II i sekretarz generalny ONZ Ban Ki-moon – KAI] Spodziewanych jest też ponad 100 przedstawicieli mediów z całego świata.

Po raz pierwszy odbył się dwa lata po zamachach w 2001 r.

Inicjatorem kongresów był ówczesny prezydent Kazachstanu Nusrsułtan Nazarbajew. Wszystkie dotychczasowe edycje odbyły się z jego udziałem. Pierwszy kongres obradował w 2003 roku z udziałem 17 delegacji reprezentujących 23 państw pod hasłem „Walka z terroryzmem i ekstremizmem”.

W drugim kongresie, w 2006 roku, z udziałem 29 delegacji reprezentujących 29 państw debatowano nad tematem: „Religia, społeczeństwo i bezpieczeństwo międzynarodowe”. Przyjęto wówczas deklarację końcową, zachęcającą przedstawicieli religii do rozwiązywania konfliktów za pomocą pokojowego dialogu.

Na trzecim kongresie, w 2009 roku, obecnych było 77 delegacji z 35 państw, mówiono zaś o roli zwierzchników religijnych w budowie świata opartego na tolerancji, wzajemnym szacunku i współpracy. Z kolei w czwartym kongresie, w 2012 roku, uczestniczyło 85 delegacji z 44 państw, a tematem obrad były „pokój i zgoda jako wybór ludzkości”. Piąty kongres, w 2015 roku, zgromadził 80 delegacji z 42 państw pod hasłem: „Dialog między zwierzchnikami religijnymi i politycznymi w imię pokoju i rozwoju”. W szóstym kongresie, w 2018 roku, wzięło udział 85 delegacji z 46 państw, których przedstawiciele zajęli się tematem: „Zwierzchnicy religijni na rzecz bezpiecznego świata”.

Sarsenbajew zwrócił uwagę, że ideę kongresu który wsparli tacy politycy, jak: Nelson Mandela, Kofi Annan i Margaret Thatcher. Po raz pierwszy odbył się on bowiem dwa lata po zamachach terrorystycznych w 2001 roku na World Trade Center w Nowym Jorku, gdy „nasiliła się radykalizacja społeczeństw na tle religijnym”. Wskazał również na dynamikę rozwoju kongresu, który w 2003 zgromadził 17 delegacji, a obecnie będzie ich prawie 100. W ciągu tych lat dokonało się – jego zdaniem – „duchowe zbliżenie wspólnot religijnych”.

Poinformował, że w ramach imprez towarzyszących kongresowi, w tym roku Muzeum Narodowe w Nur-Sułtanie zaprezentuje wystawę na temat historii religii na terenie Kazachstanu. W wieży Baiterek można będzie zobaczyć ekspozycję fotograficzną o poprzednich edycjach kongresu, zaś w telewizyjnym ośrodku nadawczym Kazmedia – wysatwę poświęconą islamowi, chrześcijaństwu, judaizmowi i buddyzmowi. Z kolei w Pałacu Niepodległości zostanie przedstawiona ekspozycja prac malarskich dzieci.

Sarsenbajew dodał, że kierowany przez niego Ośrodek Rozwoju Dialogu zajmuje się nie tylko organizacją kongresu, ale także monitorowaniem sytuacji religijnej w Kazachstanie, a także przygotowuje ekspertyzy w kwestiach związanych z religią, np. związane z zapobieganiem radykalizacji mieszkańców kraju, w którym obecnie mieszka ponad 100 grup etnicznych, wyznających 18 zarejestrowanych religii. Wyjaśnił, że władze prowadzą dialog z prawnymi przedstawicielami różnych grup religijnych.

Przypomniał jednocześnie, że historycznie rzecz biorąc Kazachstan zawsze był obszarem, na którym krzyżowały się różne religie, szczególnie zaś islam i tengryzm. Znad Morza Kaspijskiego przywędrował zoroastryzm, zaś znad granicy indyjsko-nepalskiej – buddyzm. Już w piątym wieku żyli tu chrześcijanie, których religia sześc stuleci później zaczęła przenikać do Rosji. – Biorąc pod uwagę naszą historię, mamy moralny obowiązek gościć tak znacząc wydarzenie [jak kongres zwierzchników religijnych] już wkrótce, we wrześniu – przyznał Sarsenbajew.

Przewodniczący episkopatu Kazachstanu: papież wskaże model braterstwa

„Jestem przekonany, że obecność papieża i jego słowa sprawią, iż kongres religii stanie się prawdziwym laboratorium pokoju i pojednania dla świata” – mówi Radiu Watykańskiemu bp Mumbiela Sierra. Hierarcha przypomina, że społeczeństwo Kazachstanu tworzy wiele grup etnicznych i religijnych, a dialog międzyreligijny i międzykulturowy ubogaca codzienność Kazachów.

„Uważam, że obecność papieża posłuży podkreśleniu powołania tego kraju do bycia wzorem pokojowego współistnienia różnych grup etnicznych i religii. Przez 30 lat swej niepodległości Kazachstan wytyczył mapę drogową w swojej nowej podróży braterstwa przez historię. Jest to droga, która oczywiście nie jest pozbawiona trudności, ale warto być wiernym wielkim zasadom, nawet jeśli kosztują one wyrzeczenia – zauważa bp Mumbiela Sierra. – Ponadto wizyta papieża jest zawsze bodźcem, aby sól i światło, do którego przekazywania katolicy są powołani w tym kraju, nie zostały utracone lub zgaszone. Jego wizyta będzie momentem łaski, aby uczniowie Jezusa Chrystusa mogli odnowić swą wiarę, nadzieję i miłość. W ten sposób, za naszym pośrednictwem, cały kraj może otrzymać większe błogosławieństwo, ponieważ autentyczne świadectwo wiary jest zyskiem dla wszystkich, którzy żyją wśród nas”.

Przewodniczącym kazachskiego episkopatu wskazuje, że nie tylko Kościół, ale również władze kraju aktywnie włączają się w promowanie dialogu, wzajemnego zrozumienia i przyjaźni między przywódcami religijnymi nie tylko Kazachstanu, ale całego regionu. W państwowym kalendarzu jest nawet jeden dzień – 18 października, poświęcony harmonii religijnej. „Także organizowanie w ostatnich latach Kongresów Światowych Przywódców Religijnych w stolicy Kazachstanu jest wyraźnym znakiem, że nie jest to tylko pomysł jedynie dla naszego kraju, ale droga dla wszystkich krajów prowadząca do pokoju na świecie” – mówi bp Mumbiela Sierra.