Monachium: rozpoczęto badania nad żydowskimi listami z petycjami do Piusa XII
Nowy projekt badania żydowskich listów z petycjami do papieża Piusa XII (1939-58) zainicjowali na konferencji w Monachium niemieccy uczeni wraz z przedstawicielami Kościoła katolickiego i społeczności żydowskiej.
W ciągu najbliższych dziesięciu lat historyk Kościoła Hubert Wolf i jego zespół opracują listy-petycje do Piusa XII od około 15.000 prześladowanych Żydów z całej Europy w czasach nazizmu, które będą dostępne online.
>>> Rzym: co odkryto w trakcie badań nad archiwum Piusa XII?
Waga pamięci
Była ambasador Niemiec w Watykanie, Annette Schavan i przewodnicząca Fundacji „Pamięć, Odpowiedzialność i Przyszłość” powiedziała w poniedziałek na konferencji w Monachium, że ma nadzieję, iż projekt badawczy zatytułowany „Prośba do papieża o pomoc” dostarczy impulsów dla budowania „kultury pamięci”.
„Pamięć oświeca i rzuca nam wyzwanie, byśmy zaangażowali się w sprawy ludzi, którzy byli ofiarami, w ich biografie i w ich cierpienie, a także byśmy wzięli odpowiedzialność za to, co trzeba zrobić dzisiaj, aby godność każdego człowieka pozostała nienaruszalna” – powiedział Schavan.
Wraz z kilkoma partnerami, w tym niemieckim Ministerstwem Spraw Zagranicznych, Fundacja „Pamięć, Odpowiedzialność i Przyszłość” jest jednym ze sponsorów projektu.
Watykan otworzył archiwa dotyczące pontyfikatu Piusa XII
Trzy lata temu Watykan otworzył do badań swoje archiwa dotyczące pontyfikatu Piusa XII (1939-1958). W trakcie tego procesu Wolf odkrył listy z prośbami o interewencje. Historyk mówił o zmianie paradygmatu. Projekt nie skupia się na papieżu. Chodzi o to, by „dać ponownie głos narodowi żydowskiemu, którego pamięć narodowi socjaliści chcieli wymazać, i uczynić jego los publicznie widocznym”. Należałoby również przeprowadzić badania, jakie listy były kierowane do papieża, jak często Stolica Apostolska była w stanie pomóc i czy istniała różnica między ochrzczonymi i nieochrzczonymi Żydami.
Biskup pomocniczy Trewiru, Jörg Michael Peters, powiedział, że listy mówią o desperacji ludzi w beznadziejnej sytuacji.
„Autorzy kojarzyli je z ostatnią nadzieją na ucieczkę przed śmiercią. Ta perspektywa, podobnie jak badania nad strukturami udzielanej lub odmawianej pomocy, jest równie ważna dla zrozumienia historii, a także istotna dla walki z antysemityzmem w teraźniejszości” – powiedział bp Peters, który jest odpowiedzialny za relacje religijne z judaizmem w Konferencji Episkopatu Niemiec.
Pius XII pomagał
Listy te są imponującymi osobistymi historiami, wstrząsającymi świadectwami prześladowań, cierpień i horroru podczas rządów nazistów” – powiedział dwa lata temu Hubert Wolf w wywiadzie dla niemieckiego miesięcznika katolickiego „Herder Korrespondenz”. Zaznaczył, że „Stolica Apostolska reagowała na wezwania o pomoc, kiedy tylko było to możliwe, na przykład finansowo, jedzeniem lub schronieniem”. Czasami papież był również w stanie pomóc w prośbach o wizę lub pieniądze na podróż statkiem, aby uniknąć deportacji do obozów zagłady. Historyczne źródła pokazały, że Pius XII sam przeczytał wiele petycji i osobiście podejmował decyzję o pomocy. Historyk szczegółowo opowiedział o prośbie grupy Żydów, którym udało się uciec z Portugalii do Brazylii.
„W tym przypadku sam papież zaangażował się w zdobycie wiz dla nich. Nuncjusz apostolski w Portugalii osobiście towarzyszył tej grupie, w tym dzieciom, do portu w Lizbonie, skąd mogli odpłynąć do Rio de Janeiro” – powiedział Wolf.
Jednocześnie Wolf podkreślił, że w chwili obecnej jest jeszcze za wcześnie na twierdzenie, czy działania Piusa XII w czasach panowania narodowego socjalizmu powinny zostać gruntownie przewartościowane. Jest on jednak przekonany, że „wizerunek papieża Piusa XII z pewnością musi być nakreślony jako bardziej złożony niż ma to często miejsce obecnie”.
Wybrane dla Ciebie
Czytałeś? Wesprzyj nas!
Działamy także dzięki Waszej pomocy. Wesprzyj działalność ewangelizacyjną naszej redakcji!
Zobacz także |
Wasze komentarze |