Pawełki – uroczystości ku czci św. Pawła Pierwszego Pustelnika

Doroczne pawełki, czyli dziewięciodniowe uroczystości ku czci patriarchy zakonu paulinów św. Pawła Pierwszego Pustelnika, rozpoczynają się w piątek w jasnogórskim klasztorze. Św. Paweł to patron gospodarzy częstochowskiego sanktuarium.

Obchodom przypadającej 15 stycznia uroczystości ku czci św. Pawła – żyjącego na przełomie III i IV wieku pustelnika z Egiptu – co roku towarzyszy cykl nabożeństw zwanych pawełkami. Uczestniczy w nich cała licząca około stu ojców i braci wspólnota zakonna z Jasnej Góry. „Wszędzie tam, gdzie są, i tylko tam – Paulini rozpoczynają dziś przygotowanie do liturgicznego wspomnienia swego patrona św. Pawła Pierwszego Pustelnika. Pawełki na Jasnej Górze mają wyjątkowy przebieg, bo tu jest największa zakonna wspólnota i dom generalny” – poinformowali ojcowie paulini na jasnogórskim, zapowiadając rozpoczęcie nabożeństwa na godzinę 18.00.

Sam na sam z Bogiem

Dziewięciodniowa nowenna ku czci św. Pawła Pierwszego Pustelnika „jest także zaproszeniem, by odnowić w sobie postawę, wyrażoną w zawołaniu zakonników: Sam na sam z Bogiem” – przypominają paulińscy mnisi. Pawełkom od lat towarzyszy ten sam widowiskowy ceremoniał – ubrani w białe płaszcze zakonnicy wyruszają z zakrystii i w procesji przechodzą przez bazylikę jasnogórską do kaplicy św. Pawła I Pustelnika, odświętnie na ten czas udekorowanej i oświetlonej. Podczas nowenny przez osiem kolejnych wieczorów paulini wraz z wiernymi będą modlić się w kaplicy św. Pawła, śpiewając – często przy akompaniamencie chórów i orkiestry – hymny o jego życiu na pustyni tebajdzkiej w Egipcie i prześladowaniu chrześcijan w czasie panowania rzymskich cesarzy Decjusza i Waleriana. Po hymnach jeden z ojców wygłasza naukę o życiu św. Pawła, jego przesłaniu na dzisiejsze czasy oraz duchowości paulińskiej. Co roku nauki w okresie nowenny nawiązują do życia i misji świętego, a także jego roli w Kościele – również współcześnie. Każdego dnia zakończeniem nabożeństwa jest akt czci – ucałowanie przez paulinów i wiernych relikwii św. Pawła.

Wszędzie tam, gdzie są i tylko tam. #Paulini rozpoczynają dziś przygotowanie do liturgicznego wspomnienia swego patrona św. Pawła Pierwszego Pustelnika. „Pawełki” na #JasnaGóra o godz. 18.00. Mają tu wyjątkowy przebieg, bo tu jest największa zakonna wspólnota i dom generalny. pic.twitter.com/Y3n0URM1ee

— JasnaGoraNews (@JasnaGoraNews) January 7, 2022

15 stycznia: wspólnotowa msza

W dniu św. Pawła, 15 stycznia, paulini odprawią na Jasnej Górze wspólnotową mszę. Ojcowie i bracia zgromadzeni przed Cudownym Obrazem Matki Bożej ponawiają wtedy śluby czystości, ubóstwa i posłuszeństwa. Ostatnie, dziewiąte nabożeństwo, z udziałem wiernych, jest połączone z błogosławieniem dzieci, którym patronuje św. Paweł. Święty uważany jest też za patrona i opiekuna matek spodziewających się lub pragnących mieć potomstwo.

16 stycznia paulini obchodzą Święto Królowej Pustelników, zatwierdzone przez Stolicę Apostolską jako wyraz wdzięczności za opiekę Maryi nad zakonem paulińskim. W tym dniu zakonnicy ponawiają Zawierzenia Zakonu Matce Bożej, która – jak czytamy w paulińskich dokumentach – „wycisnęła zasadnicze znamię na duchowości zakonu, jego pracy i dziejach”.

90 lat na pustyni

Święty Paweł z Teb żył na przełomie III i IV wieku w Egipcie przez – według przekazów – 113 lat, z czego ponad 90 lat spędził na pustyni, mieszkając w skalnej grocie. W historii Kościoła uznawany jest za pierwszego pustelnika. Znalazł licznych naśladowców, przyczyniając się do rozwoju życia eremickiego i pustelniczego w całym basenie Morza Śródziemnego. Właśnie tego świętego obrali w XIII w. na swego patrona pustelnicy wstępujący do powstającego wtedy na Węgrzech nowego zakonu. Od jego imienia wywodzi się potoczna nazwa zakonu paulinów, czyli Zakonu Braci Św. Pawła Pierwszego Pustelnika. Do scen z życia św. Pawła nawiązuje herb zakonu. Jest na nim palma, która dostarczała św. Pawłowi owoców i liści na szatę, kruk przynoszący mu chleb oraz dwa lwy, z którymi żył w przyjaźni, a które po jego śmierci miały wygrzebać dół na grób. Herb paulinów umieszczony jest m.in. na pierwszej bramie wejściowej na Jasną Górę.

Klasztor na Jasnej Górze to największa wspólnota paulińska – tu także mieście się Dom Generalny zakonu. Paulini mają ok. 70 domów zakonnych w 17 krajach. Najwięcej – ok. 20 – w Polsce. Ponadto posługują w Niemczech, Anglii, Hiszpanii, Włoszech, Chorwacji, Czechach, Rumunii i na Słowacji, Węgrzech, Łotwie, Białorusi i Ukrainie. Prowincje paulińskie są też w Australii i USA, a placówki misyjne w Kamerunie i RPA.

Zobacz także