fot. Fallaner – Praca własna, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=81412326

Płock: w remontowanej kopule katedry odkryto kapsułę czasu

Pergaminowe karty po polsku i łacinie, dokumentujące remont z początku XX wieku, odnaleziono podczas prac remontowych na dachu bazyliki katedralnej pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Płocku. Historyczne dokumenty umieszczono w tzw. kapsule czasu. Dziś są cennym świadectwem o osobach, które ponad sto lat temu zajmowały się pracami restauracyjnymi w najważniejszej świątyni w Płocku i diecezji.

W czasie prowadzonych prac remontowych katedry, w tym jej dachu, w kopule odnaleziona została tzw. kapsuła czasu. Umieszczona ponad sto lat temu w kuli pod krzyżem wieńczącym kopułę, jest miedzianą tubą ze szklanym naczyniem w środku. Została włożona w połowie prowadzonego wówczas remontu. Kapsuła jest przestrzelona, stało się to prawdopodobnie w czasie II wojny światowej.

Dzisiejsza piękna kopuła w kształcie ośmioboku z latarnią jest XX-wieczną rekonstrukcją tego pierwotnie renesansowego elementu katedry. Przedłużono wtedy prezbiterium, do którego ścian bocznych dobudowano z obu stron dwa piętrowe pomieszczenia na zakrystię, skarbiec i kapitularz.

Co dokładnie znaleziono współcześnie w znajdującej się w kopule tzw. kapsule czasu? Umieszczono w niej sześć różnej wielkości pergaminowych kart z XIX w., najnowsza pochodzi z XX w. Karty były dodatkowo owinięte w papier. W dokumentach napisanych po polsku i po łacinie zawarto informacje z imieniem ówczesnego papieża, cara, biskupa i księży należących do Kapituły Katedralnej.

>>> W Egipcie odkryto najstarszy klasztor chrześcijański na świecie

Wśród nich jest dokument z podpisem ks. Antoniego J. Nowowiejskiego, który był wówczas prepozytem Kapituły Katedralnej Płockiej, odpowiedzialnym za prace w katedrze (rozpoczęły się w roku 1901). Ks. Nowowiejski to późniejszy arcybiskup i biskup płocki w latach 1908-1941, męczennik II wojny światowej, beatyfikowany w 1999 r. przez papieża Jana Pawła II.

Pismo datowane na 18 lipca 1903 r. informuje m.in. o zakresie wykonanych prac i ogromnej na owe czasy sumie 150 tysięcy rubli, wyłożonych na remont świątyni. Zostały one „zebrane lub wyjednane przez obecnie rządzącego diecezją płocką biskupa Jerzego hr. Szembeka i kapitułę katedralną, z funduszu katedralnego, znajdującego się w banku państwa, z ofiar niektórych osób, a przede wszystkim zmarłego przed kilku laty biskupa płockiego, wielkiej pamięci Michała Nowodworskiego, z ofiar duchowieństwa i wiernych diecezji”.

W dokumentach wymienione są też osoby zaangażowane w prace m.in. architekt Stefan Szyller z Warszawy i główny budowniczy Adam Kryński czy Jan Koperski, blacharz z Warszawy. Jedna z notatek zawiera informację o pokryciu blachami miedzianymi wszystkich dachów katedry.

Fot. pixabay

Ponadto przyszły abp. Nowowiejski prosi o modlitwę: „Pracujący wszyscy przy odnowie Kościoła Katedralnego w latach 1901, 1902 i 1903, proszą przyszłych znalazców tego pisania o gorącą modlitwę za swoje dusze przed Bogiem, w Trójcy Świętej Jedynym…”.

Zawartość znalezionej kapsuły została sfotografowana. Na razie nie wiadomo czy dokumenty powrócą do kapsuły na kopule, czy też zostaną zdeponowane w celach muzealnych.

>>> Rzym: co odkryto w trakcie badań nad archiwum Piusa XII?

To już druga kapsuła, znaleziona na dachu katedry płockiej. Pierwszą znaleziono w 2015 r., podczas remontu wież katedralnych, a dokładnie w wieży północnej (jednak obecnie znaleziona jest od tamtej kapsuły starsza). W metalowej tulei ze szklaną tubą były umieszczone dokumenty z pergaminu. Była tam m.in. informacja o remoncie z 1891 r. i egzemplarz gazety „Kurier Poranny”, datowanej na 8 kwietnia 1903 r.

Obecny remont kopuły odbywa się w ramach remontu dachu nad nawą główną zabytkowej bazyliki pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Parafia katedralna pw. św. Zygmunta w Płocku otrzymała na ten cel od Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu 1 mln 750 tys. zł. Za przyznane środki zostaną wykonane najtrudniejsze prace na najwyższych elementach dachu. Remont całego dachu, to koszt około 8 mln. Płocka katedra znajduje się na terenie uznanym za Pomnik Historii.

>>> W rzymskich katakumbach odkryto najstarszy obraz wniebowstąpienia

Katedra w Płocku, wzniesiona na Wzgórzu Tumskim, jest jedną z pięciu najstarszych katedr w kraju. Zbudował ją biskup płocki Aleksander z Malonne (dzisiejsza Belgia), była konsekrowana w 1144 r. Ulegała najazdom i pożarom. W XVI wieku romańska świątynia została przebudowana na renesansową. Później wielokrotnie była naprawiana. W 2003 r. przebudowano jej prezbiterium, ołtarz posoborowy przesunięto w jego głąb, a marmurową balustradę przeniesiono do kaplicy św. Zygmunta. Zmiany zaprojektował prof. Jan Tajchman z Torunia.

Od kilku lat aktywnie prace remontowe, modernizacje i konserwacje poszczególnych części katedry prowadzi ks. kan. Stefan Cegłowski, proboszcz parafii katedralnej pw. św. Zygmunta.

Wybrane dla Ciebie

Czytałeś? Wesprzyj nas!

Działamy także dzięki Waszej pomocy. Wesprzyj działalność ewangelizacyjną naszej redakcji!

Zobacz także
Wasze komentarze