Honduras, fot. EPA/Gustavo Amador

Poniedziałek Wielkanocy jest kolejnym dniem oktawy wielkanocnej; nie ma obowiązku udziału we mszy św.

Poniedziałek Wielkanocy jest kolejnym dniem oktawy wielkanocnej, trwającej przez 8 dni począwszy od pierwszej niedzieli wielkanocnej. Okres ten traktowany jest, jako jedna uroczystość Zmartwychwstania Pańskiego. Mimo wyjątkowego charakteru tego dnia wierni nie są zobowiązani do udziału we mszy św.

Zgodnie z tradycją, w Poniedziałek Wielkanocny eucharystie w polskich świątyniach sprawowane są jednak według porządku niedzielnego.

Słowo „oktawa” pochodzi z języka greckiego i znaczy osiem. Chcąc podkreślić ważność uroczystości paschalnych, Kościół rozszerza je na kolejne osiem dni. W związku z tym, w piątek 14 kwietnia katolików nie obowiązuje post.

>>> Droga kobiet do grobu wydaje się bezsensowna, ale ich wiara sięga poza śmierć [MISYJNE DROGI]

Oktawa Wielkanocy obchodzona była już w IV wieku. Podczas Wigilii Paschalnej udzielano wtedy sakramentu chrztu św. i nowo ochrzczeni otrzymywali od gminy chrześcijańskiej białe szaty, w których chodzili przez okres oktawy wielkanocnej. Stąd też oktawę nazywano Białym Tygodniem, a niedzielę kończącą oktawę Białą Niedzielą. W tym dniu neofici, odziani w białe szaty, szli w procesji do kościoła św. Pankracego w Rzymie, by tam uczestniczyć we mszy św., po której zdejmowali chrzcielne szaty i wracali do swoich codziennych obowiązków.

Rumunia, fot. EPA/Gabor Kiss HUNGARY

W czasie jednej z wizji św. siostry Faustyny Kowalskiej Jezus powiedział do niej: „Święto Miłosierdzia wyszło z wnętrzności moich, pragnę, aby uroczyście obchodzone było w pierwszą niedzielę po Wielkanocy. Nie zazna ludzkość spokoju, dopokąd nie zwróci się do źródła miłosierdzia mojego”. W roku 2000 papież Jan Paweł II ustanowił tę niedzielę świętem Miłosierdzia Bożego dla całego Kościoła powszechnego. Stąd dzisiaj określa się niedzielę w oktawie Wielkanocy jako Niedzielę Miłosierdzia Bożego.

Przez całą oktawę Wielkanocy do formuły rozesłania dodaje się podwójne „Alleluja”. W tym czasie nie można celebrować mszy żałobnych, z wyjątkiem pogrzebowej.

>>> „Urbi et Orbi”: papież apeluje o zakończenie konfliktów, które wykrwawiają świat

Sam liturgiczny okres wielkanocny trwa 50 dni, aż do uroczystości zesłania Ducha Świętego (tzw. Pięćdziesiątnicy).

W tym czasie paschał, mający swoje miejsce przy ambonie lub przy ołtarzu, jest zapalony we wszystkich uroczystych celebracjach liturgicznych, a więc w czasie mszy św., podczas jutrzni i w czasie nieszporów, aż do niedzieli zesłania Ducha Świętego.

Krzyż ołtarzowy w okresie wielkanocnym przyozdobiony jest czerwoną stułą. Na miejscu widocznym, w pobliżu ołtarza, ale nie na nim, ustawia się figurę Chrystusa zmartwychwstałego. Ponadto zamiast modlitwy „Anioł Pański” odmawia się modlitwę „Królowo nieba” (Regina coeli).

fot. PAP/Marek Zakrzewski

Zgodnie z przykazaniami kościelnymi każdy wierny zobowiązany jest przynajmniej raz w roku, w okresie wielkanocnym, przyjąć Komunię Świętą (III przykazanie kościelne).

205. Konferencja Episkopatu Polski 21 marca 1985 r. w Warszawie ustaliła, że w naszym kraju „okres, w którym obowiązuje czas wielkanocnej komunii św. obejmować będzie okres od Środy Popielcowej do niedzieli Trójcy Świętej”. W tym roku uroczystość Trójcy Przenajświętszej przypadnie 4 czerwca.

Decyzję z 1985 r. KEP potwierdziła w uchwale z 13 marca 2014 r. w sprawie „Zatwierdzenia czwartego przykazania kościelnego i promulgacji jednolitego tekstu przykazań kościelnych po ich nowelizacji wraz z wykładnią” – przekazało PAP biuro prasowe Episkopatu.

W ludowej tradycji, poniedziałek Wielkanocny jest nazywany „lanym poniedziałkiem” ze względu na zwyczaj „śmigusa-dyngusa”, który jest w tym dniu praktykowany. Polegał on na symbolicznym wzajemnym okładaniu się witkami wierzby po nogach oraz wzajemnym polewaniu wodą. Od polania wodą można było wykupić się podarunkiem w postaci jaj i smakołyków.

Pierwotnie zwyczaj ten związany był z radością z odejścia zimy i budzącej do życia przyrody, a polewanie wodą miało zapobiegać chorobom i sprzyjać płodności. 

Czytałeś? Wesprzyj nas!

Działamy także dzięki Waszej pomocy. Wesprzyj działalność ewangelizacyjną naszej redakcji!

Zobacz także
Wasze komentarze