Portugalia: w Fatimie spotkali się biskupi wschodniokatoliccy

Pod hasłem „Opieka duszpasterska na migrantami wschodniochrześcijańskimi w krajach zachodnich” w dniach 20-23 października w Fatimie w Portugalii odbywa się doroczne spotkanie biskupów wschodnich Kościołów katolickich z Europy. Bierze w nim udział ponad 60 osób, w tym 50 biskupów i niższej rangi hierarchów 14 takich Kościołów z naszego kontynentu.

Są wśród nich przedstawiciele Kościołów greckokatolickich, ormiańskokatolickiego, maronickiego, melchickiego i syrokatolickiego. Ponadto w obradach uczestniczą wysłannicy 3 episkopatów krajowych (z Francji, Niemiec i Włoch), Stolicy Apostolskiej, Kościoła portugalskiego, Rady Konferencji Biskupich Europy (CCEE) i relatorzy.

Otwierając spotkanie 20 października w dawnym klasztorze hieronimitów w Lizbonie, miejscowy patriarcha kard. Manuel Clemente przypomniał o trwającym obecnie konflikcie zbrojnym na wschodzie Ukrainy. Wezwał wspólnotę międzynarodową, aby „na poważnie do niego podeszła i aby interesy prywatne nie wzięły góry nad dobrem osób i pokoju”.

Wspomniał też o chrześcijanach prześladowanych, zaznaczając, że gdy Kościoły wschodnie cieszą się na nowo wolnością, „mamy obowiązek pamiętać też o Kościołach, które jeszcze teraz są prześladowane, zwłaszcza na Bliskim Wschodzie”. Zapewnił w tym kontekście o bliskości episkopatu swego kraju z chrześcijanami w tamtym regionie.

Nawiązując do tematu tego spotkania kard. Clemente zwrócił uwagę, że zjawisko migracji tysięcy chrześcijan, towarzyszące upadkowi „żelaznej kurtyny” ponad ćwierć wieku temu, przyczyniło się nie tylko do lepszego poznania „katolickości” Kościoła, ale też do odnowienia go. „Nie jesteście już dla nas bezimienni, ale zobaczyliśmy i poznaliśmy was (…) a to doświadczenie dzielenia życia pozwala nam powiedzieć z radością, że wasi ludzie i wasze Kościoły są darem dla nas wszystkich” – zakończył swą wypowiedź patriarcha Lizbony.

Prefekt Kongregacji Kościołów Wschodnich kard. Leonardo Sandri podkreślił znaczenie tego spotkania właśnie tutaj, koło słynnego klasztoru hieronimitów, miejsca podpisania w 2007 Traktatu Lizbońskiego, „na którym została zbudowana dzisiejsza Europa”. Również wschodnie Kościoły katolickie z tego kontynentu „noszą w swych sercach jego przyszłość i tożsamość” i wraz z biskupami Kościoła łacińskiego chcą „ukazywać wspólnotę i piękno wszystkich części Kościoła powszechnego, który mieści w sobie różnorodność wyrazów i tradycji” – zapewnił gość z Watykanu.

Odnosząc się do zjawiska migracji, dotykającego głęboko także Kościoły wschodnie, podkreślił, że również Europejczyk – Włoch, Hiszpan, Francuz, Niemiec, Polak czy Węgier – był migrantem. „Musimy o tym pamiętać także z kościelnego punktu widzenia” – dodał.

Przemówienia i pozdrowienia wygłosili również melchicki patriarcha Antiochii Grzegorz III Lahham i arcybiskup większy kijowsko-halicki Swiatosław Szewczuk, zwierzchnik Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego (UKGK). Ten pierwszy przybliżył zgromadzonym sytuację mieszkańców Syrii, skupiając się przede wszystkim na okupowanym Aleppo. Zaznaczył, że długotrwała wojna jest dla tego kraju prawdziwą “Drogą Krzyżową”. „Nigdy nasza sytuacja nie była aż tak dramatyczna jak obecnie. Syria jest jedną wielką męczennicą, w której żyje dziś 80 tys. osób z amputowanymi kończynami” – stwierdził patriarcha.

Abp Szewczuk przypomniał, że na Ukrainie trwa wojna przeciw temu krajowi, prowadzona przez sąsiednią Rosję. „Ukraina przeżywa dziś bardzo trudne chwile, czas wojny. Donieck i inne miasta wschodniej części kraju są okupowane przez agresora z zewnątrz” – powiedział zwierzchnik grekokatolików ukraińskich. Podziękował kard. Clemente za jego apel do społeczności międzynarodowej i wręczył mu kopię ikony Matki Bożej Fatimskiej, wykonaną w regionie Doniecka, w którym – jak zaznaczył – ludzie “umierali z głodu”.

Przemawiali ponadto przewodniczący Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Migrantów i Podróżujących kard. Antonio Maria Vegliò, który odczytał przesłanie Franciszka do uczestników obrad i portugalski kapłan ks. Duarte da Cunha, sekretarz generalny CCEE – współorganizatora posiedzenia. Wieczorem tegoż dnia odprawiono Nieszpory w obrządku bizantyńskim, po czym wszyscy odjechali do Fatimy.

Tutaj 21 bm. rozpoczęły się właściwe prace zebrania. Odbyły się dwie sesje: podczas pierwszej omawiano sytuację gospodarczą, prowadzącą do migracji – referat wprowadzający wygłosił portugalski ekonomista prof. João Luis César das Neves, a dwa świadectwa przedstawili biskupi greckokatoliccy: Virgil Bercea z Rumunii i Josyf Milian z Ukrainy. Druga sesja poświęcona jest relacji między integracją a asymilacją – wprowadzenie do tematu przedstawił maronicki arcybiskup Cypru Youssef Soueif, a świadectwami podzielili się małżeństwo rumuńskich migrantów z Hiszpanii Catrinescu i dr Cristina Gama, nauczycielka ze szkoły w Lizbonie, do której m.in. uczęszczają dzieci z Ukrainy.

Po przerwie obiadowej o objawieniach w Fatimie i ich przesłaniu opowiedziała portugalska dziennikarka, watykanistka Aura Miguel, po czym uczestnicy obrad odwiedzili najsłynniejsze sanktuarium maryjne w tym kraju. Na wieczór zaplanowano liturgię w języku rumuńskim pod przewodnictwem biskupa Cluju i Gherli – Florentina Crihălmeanu.

Na sobotę 22 bm. przewidziano również dwie sesje: nt. dialogu między Kościołami krajów przyjmujących a Kościołami pochodzenia oraz poświęconą przygotowaniu dokumentu końcowego. W przerwie między nimi uczestnicy spotkania wyjadą do Nazaré, aby zwiedzić znajdujące się tam sanktuarium maryjne. Wieczorem wezmą udział w modlitwie różańcowej i procesji ze świecami na placu w Fatimie.

W niedzielę 23 bm. odbędzie się ostatnia, końcowa sesja a uroczystej liturgii na zakończenie spotkania przewodniczyć będzie w fatimskiej bazylice Trójcy Przenajświętszej arcybiskup większy Swiatosław Szewczuk. Po jej zakończeniu wszyscy przejdą przez Bramę Miłosierdzia, umiejscowioną w tej świątyni.

Biskupi katolickich Kościołów wschodnich z Europy po raz pierwszy zebrali się w dniach 30 czerwca-6 lipca 1997 w węgierskim mieście Nyiregyháza (stolicy miejscowej eparchii greckokatolickiej Hajdudorog) z inicjatywy Kongregacji Kościołów Wschodnich. Spotkanie to nie miało jeszcze charakteru stałych wydarzeń, taki wymiar mają one mniej więcej od 2005. Od tamtego czasu spotkania takie odbywają się co roku, po kolei w różnych miastach Europy Środkowo-Wschodniej, m.in. we Lwowie, w Koszycach (Słowacja), Zagrzebiu, Preszowie (Słowacja), Zarwanicy (Ukraina), Velehradzie (Czechy), Użgorodzie (Ukraina), Sofii i Oradea Mare (Rumunia). W tym roku zgromadzenie to obraduje po raz 19. i po raz pierwszy w Europie Zachodniej.
Współorganizatorami tych zebrań są Kościoły lokalne, głównie wschodnie, ale nie tylko, Rada Konferencji Biskupich Europy i Kongregacja Kościołów Wschodnich.

fot. pcdazero/pixabay.com

Zobacz także