Nie tylko o tronie apostoła Piotra 

22 lutego obchodzimy w Kościele święto Katedry świętego Piotra. Katedra to tron, stąd i w sztuce wczesnochrześcijańskiej określenie cathedra Petri oznacza tron, z którego apostoł ten naucza, wyobrażany w tej roli zarówno w malarstwie, jak i w płaskorzeźbie. 

Tron to jeden z najistotniejszych atrybutów władzy, od starożytności otaczany czcią. Symbolizował królewskość, monarchię, chwałę, potęgę i wspaniałość. W Piśmie Świętym stał się atrybutem wszechwładnego Boga, stanowiąc ponadto symbol Jego wzniosłości, mocy, dostojeństwa, mądrości i sprawiedliwości. Co więcej, samo niebo nazywano tronem Boga. Następująco o tronie Boga mówi List do Hebrajczyków: „Przybliżmy się więc z ufnością do tronu łaski, abyśmy otrzymali miłosierdzie i znaleźli łaskę dla [uzyskania] pomocy w stosownej chwili”. Natomiast w Księdze Izajasza tak ukazano panowanie Boga: „Widziałem Pana siedzącego na tronie wysokim, wzniosłym, a kraj jego szaty wypełniał świątynię”, zaś w Księdze Jeremiasza zamieszczono takie oto proroctwo: „W owym czasie będą nazywać Jeruzalem tronem Pana”. Warto też przywołać krótki opis tronu Boga z Księgi Daniela: „Tron Jego był z ognistych płomieni, jego koła z płonącego ognia”. Dzisiaj ziemskim tronem Pana jest tabernakulum, a umieszczana od XII wieku, paląca się „wieczna lampka|” dowodzi nieustannej obecności Boga w świętych Postaciach oraz „informuje”, gdzie znajduje się Najświętszy Sakrament. 

Cathedra świętego Piotra 

W związku ze świętem Katedry świętego Piotra wskażmy na rzekomy tron tego apostoła. W watykańskiej bazylice znajduje się, otaczany czcią, wykonany z pozłacanego brązu pusty tron, w którego wnętrzu umieszczono przed wiekami drewniane krzesło. Długo uważano je za autentyczną „własność” apostoła Piotra.  Jeśli chodzi o jego prawdziwy tron, to wiadomo, że w IV stuleciu papież, święty Damazy I, przeniósł owo krzesło do wzniesionego przez siebie na Watykanie baptysterium, wystawiając je pielgrzymom do uczczenia. Kiedy w XVI wieku rozpoczęto budowę obecnej Bazyliki św. Piotra, to do niej postanowiono przenieść katedrę. Tron wykonano z kawałków drewna dębowego, inkrustowanego i spojonego bogato zdobionymi płytami z kości słoniowej. Usytuowano go w ołtarzu głównym, w apsydzie bazyliki. Dla tego tronu marmurową oprawę zaprojektował słynny Giovanni Lorenzo Bernini. Faktycznie jest to tron królewski, podarowany papieżowi Janowi VIII przez króla Karola Łysego prawdopodobnie w 875 roku. Mimo to, ten rzekomy tron świętego Piotra symbolizuje nieustanną obecność owego apostoła, gdyż jako nauczający – jest on obecny w swoich następcach. Tym samym ów tron to symbol ciągłości władzy papieskiej i nauczania ex cathedra. Natomiast samo święto obchodzono już w IV wieku w Rzymie, wspominając apostoła Piotra jako biskupa Rzymu. Potem upowszechniono je w całym Kościele, przypominając, że Stolica Piotrowa stanowi fundament jedności Kościoła. W III stuleciu święty Cyprian pisał: „Piotrowi daje się pierwszeństwo, ażeby ukazywał, czym jest Kościół Chrystusa, oraz Katedrę”, dopowiadając: „Bóg jest jeden, jeden jest Pan, jeden Kościół i jedna Katedra założona przez Jezusa”. 

Justyna Sprutta

Justyna Sprutta, doktor nauk humanistycznych historii o specjalizacji historia sztuki (UKSW) oraz doktor nauk teologicznych z zakresu teologii dogmatycznej o specjalizacji teologia ikony (KUL).

Wybrane dla Ciebie

Justyna Sprutta: obraz religijny uczy modlitwy i sam jest modlitwą

Nawrócenie świętego Pawła w sztuce 

Popiół. Symbol „pesymistyczny”

Zakwitły już pierwsze krokusy [+GALERIA]

Duchowość

Ile wiesz o Wielkim Poście? [QUIZ]

Duchowość

Popiół. Symbol „pesymistyczny”

Duchowość

Sposób na walentynki [MODLITWA DLA ZAKOCHANYCH]

Spróbujmy oswoić swoje lęki – „Orion” [RECENZJA] 

Modlitwa za wstawiennictwem św. Józefiny Bakhity – patronki współczesnych niewolników