Rok Księgi w opactwie tynieckim

Wystawy, prezentacje, wykłady, warsztaty, festiwal rękopisów i wiele innych wydarzeń zaplanowali benedyktyni w ramach obchodzonego w opactwie tynieckim Roku Księgi. Podkrakowski klasztor był pierwszym w Polsce, który na nowo przywołał do istnienia zapomniane rzemiosło kaligrafii i iluminatorstwa.

W ramach Roku Księgi zostały zaplanowane między innymi: wystawa „W klasztornym skryptorium”, Festiwal Rękopisów, Święto Książki, otwarcie szlaku bibliotek klasztornych w ramach Miasta Literatury UNESCO, Dni Książki dla szkół, wystawa iluminacji oraz pokazy książek rękopiśmiennych.

Od 26 kwietnia można w Muzeum Opactwa zwiedzać wystawę czasową „W klasztornym skryptorium”, która przybliża tajniki pracy średniowiecznego skryby i iluminatora. Eksponowane są rękopisy, na co dzień ukryte w różnych bibliotekach klasztornych. „W klasztornych skryptoriach przez wieki wykonywana była iście benedyktyńska praca, wymagająca od skrybów wiele cierpliwości i dokładności. Z jednej strony była to praca nobilitująca, gdyż wymagała wysoko cenionych umiejętności i pozostawał po niej trwały ślad. Z tego względu zalecano, by skrybami zostawali mnisi pokorni. Z drugiej strony była to praca męcząca, na którą narzekano, nawet na marginesach przepisywanych dzieł, jak w zachowanych słynnych słowach: pracują trzy palce, a trudzi się całe ciało” – podkreślają organizatorzy wydarzenia.

W lipcu w murach opactwa odbędzie się Festiwal Rękopisów. Mnisi przygotowali specjalny program, w którym znalazły się warsztaty iluminatorstwa, pozłotnictwa i pergaminu purpurowego, warsztaty z warzenia atramentu, a także zajęcia introligatorskie z tworzenia małej formy, np. piórnika na narzędzia. Podczas warsztatów kaligraficznych będzie można poznać tajniki kaligrafii średniowiecznej. Oprócz warsztatów, w ramach festiwalu będzie można zobaczyć rękopisy w podziale na grupy: z opactwa cystersów w Mogile oraz z Archiwum Narodowego w Krakowie.

W skomplikowanych losach Europy klasztorne biblioteki okazały się depozytariuszem wiedzy i przechowały książki do czasów, gdy wynalazek druku, a następnie kolejne technologie, pozwoliły na nieograniczone zwielokrotnianie tekstu. Przez wieki w skryptoriach klasztornych mnisi przepisywali księgi przekazując spuściznę swojej epoki, jak i antyku. Z tynieckiego klasztoru wyszły jedne z najcenniejszych manuskryptów na ziemiach polskich. Graduał i Antyfonarz opata Mścisława lub Graduał Macieja Skawinki, jako tzw. obiekty skarbcowe, przechowywane są w Bibliotece Narodowej w Warszawie, a ze względów konserwatorskich – nie są prezentowane publicznie.

Organizatorem Roku Księgi jest Fundacja Chronić Dobro przy opactwie benedyktynów w Tyńcu, a partnerem Miasto Kraków. Wydarzenie jest objęte patronatem Europejskiego Roku Dziedzictwa Kulturowego oraz Krakowa – Miasta Literatury UNESCO.

Zobacz także