Stambuł: renowacja prawosławnego sierocińca – największego drewnianego budynku w Europie

W Stambule odbyła się w weekend kolejna międzynarodowa konferencja, poświęcona renowacji słynnego dawnego sierocińca na Wyspie Książęcej (Büyükada, grec. Prinkipos). Jest on największym drewnianym budynkiem w Europie i drugim co do wielkości na świecie.

Znajduje się on na liście zagrożonych europejskich zabytków kultury. W ciągu ostatnich 60 lat nie podjęto żadnych działań w celu jego zachowania, niektóre części już się zawaliły. Konferencja miała na celu uratowanie historycznego obiektu przed ostatecznym zniszczeniem. Projektem kierują Patriarchat Ekumeniczny Konstantynopola i „Europa Nostra” – europejska federacja stowarzyszeń na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego Europy , poinformowała wiedeńska fundacja ekumeniczna Pro Oriente.

>>> Turcja: zagraniczni turyści będą musieli płacić za wstęp do świątyni Hagia Sophia

Burzliwa historia budynku

Sierociniec ma wielkie znaczenie symboliczne dla Kościoła prawosławnego. Historia domu na Büyükada na Morzu Marmara odzwierciedla burzliwą i trudną historię Kościoła w Turcji: Budynek został otwarty w 1898 roku jako hotel „Prinkipo Palas”. Jednak sułtan Abdul Hamid II odmówił przyznania licencji na prowadzenie luksusowego hotelu, w którym znajdowało się również kasyno. W 1902 roku obiekt kupiła żona znanego greckiego bankiera i przekazała Patriarchatowi Ekumenicznemu. Hotel został przekształcony w sierociniec prowadzony przez „pobożną fundację”.

W latach 1903-1963 sierociniec był domem dla około 5800 dzieci z mniejszości greckiej w Imperium Osmańskim, a później w Turcji. Po poważnym pożarze musiał zostać ewakuowany. Ponieważ władze odmówiły Patriarchatowi zgody na naprawę budynku, Kościół nie był już w stanie korzystać z niego po pożarze. W 1996 roku państwo skonfiskowało nieruchomość ze względu na to, że nie była już wykorzystywana zgodnie z pierwotnym przeznaczeniem.

Odzyskanie nieruchomości

Patriarchat Ekumeniczny podjął kroki prawne na drodze sądowej, aby uzyskać zwrot nieruchomości i udał się aż do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu. W 2007 roku Trybunał orzekł, że skarga Patriarchatu przeciwko wywłaszczeniu jest słuszna i w czerwcu 2010 roku nakazał Turcji zwrot budynku.

Opóźnienia w przekazaniu i długotrwały proces zabezpieczania 20 milionów euro potrzebnych na renowację spowodowały, że prace renowacyjne mogły rozpocząć się dopiero w 2023 roku. Zgoda na prace renowacyjne została wydana w ubiegłym roku. Decydującym czynnikiem było uzyskanie wsparcia ze strony federacji „Europa Nostra”, a tym samym funduszy z Europejskiego Banku Inwestycyjnego i Banku Rozwoju Rady Europy.

Zgodnie z wolą patriarchy Bartłomieja, po pracach remontowych ta imponująca budowla drewniana ma funkcjonować jako główny budynek międzywyznaniowej wyższej szkoły ekumenizmu i ekologii.

Zobacz także