Upamiętnienie listu biskupów polskich do niemieckich przynosi owoce

W 60. rocznicę listu biskupów polskich do niemieckich, w którym padły słynne słowa „udzielamy wybaczenia i prosimy o nie”, na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim zorganizowano konferencję upamiętniającą tamto wydarzenie. Ta inicjatywa ambasadora Polski przy Stolicy Apostolskiej Adama Kwiatkowskiego oraz ambasadora Niemiec Bruno Kahla już przynosi owoce.

Fenomen tamtego przesłania polskich biskupów do niemieckich, które zbiegło się z datą zakończenia Soboru Watykańskiego II i było momentem zwrotnym w procesie powojennego pojednania pomiędzy dwoma narodami był wielokrotnie podkreślany na konferencji. Oprócz ambasadorów Polski i Niemiec przy Stolicy Apostolskiej uczestniczył w niej m.in. abp Paul Richard Gallagher, watykański Sekretarz ds. Stosunków z Państwami i Organizacjami Międzynarodowymi, polska premier Hanna Suchocka, a także przedstawiciele Episkopatu Polski.

Podpisy dwóch wielkich Polaków

Andrea Tornielli, dyrektor wydawniczy Dykasterii ds. Komunikacji podkreślił m.in., że słynny list podpisały dwie wybitne postacie polskiego kościoła – błogosławiony kard. Stefan Wyszyński oraz św. Jan Paweł II – ówczesny arcybiskup metropolita krakowski.

Jeden z prelegentów konferencji, koordynator współpracy niemiecko-polskiej, Knut Abraham, jest przekonany, że samo wspomnienie takich gestów pojednania, jakim była konferencja na Gregorianie, może przynieść dalsze pozytywne owoce.

Mediom watykańskim opowiada o znaczeniu tamtego przesłania biskupów, jak również wspominającej je konferencji Knut Abraham, koordynator współpracy polsko-niemieckiej.

Impuls i wielka moc

Knut Abraham, jeden z prelegentów konferencji powiedział Radiu Watykańskiemu, że to właśnie Kościół katolicki, dzięki tamtemu wydarzeniu sprzed 60 lat, był pionierem pojednania niemiecko-polskiego po wojnie.

„Te słowa: 'Przebaczamy i prosimy o przebaczenie’ dały tak wielką moc i taki impuls, że w swoim długofalowym oddziaływaniu to właśnie w nich należy szukać źródła pojednania” – mówi. „Od zakończenia wojny minęło dwadzieścia lat. Kwestie granic wciąż były otwarte. Los Polaków, którzy byli uciskani, mordowani… był odczuwalny w każdej rodzinie. Ale również los milionów niemieckich uchodźców. To był teren, na którym potrzeba było ogromnej odwagi, aby przekazać światu taki właśnie komunikat, taką właśnie postawę” – dodaje Abraham.

Wskazuje, że to podczas Soboru Watykańskiego II odbywały się osobiste spotkania między biskupami niemieckimi i polskimi. I to tam zakiełkowało zaufanie, na podstawie którego biskup wrocławski, Bolesław Kominek, zainicjował później tę korespondencję. Wspólna praca podczas Soboru i tworzenie klimatu zaufania były przesłankami, które doprowadziły do tej wymiany listów.

Upamiętnianie rocznicy daje owoce

Knut Abraham uważa, że już samo upamiętnianie tej rocznicy ma pozytywny wpływ.

„Tak, wydarzyło się coś naprawdę cudownego. 18 listopada upamiętniliśmy tę wymianę listów podczas bardzo uroczystej ceremonii we Wrocławiu” – mówi.

Atmosfera była bardzo podniosła i serdeczna.

„I rzeczywiście ta atmosfera przeniosła się także na stosunki między państwami w ciągu ostatnich trzech tygodni. W międzyczasie odbyły się konsultacje rządowe niemiecko-polskie, czyli swoiste wspólne posiedzenie gabinetów, które przebiegło w szczególnie konstruktywnej, ale też serdecznej atmosferze. A nie zawsze tak było w ostatnich miesiącach i latach!” – podkreśla Abraham.

Jego zdaniem wspólne upamiętnienie we Wrocławiu zapoczątkowało pozytywny zwrot w stosunkach niemiecko-polskich.

Nie dać się jadowi nacjonalizmu

Wierzy, że również konferencja na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim zwróci uwagę na tamto wielkie wydarzenie pojednania.

„Stoimy przed ogromnymi wyzwaniami, zarówno jeśli chodzi o politykę obu stron, jak i o całą Europę. Jad nacjonalizmu jest wszędzie i musimy pamiętać, że to właśnie nacjonalizm doprowadził narody do tak straszliwych walk. Musimy bardzo uważać, by nic nie zostało zniszczone, ani od wewnątrz, ani z zewnątrz” – podkreśla.

Zobacz także