fot. unsplash/Olga Kononenko

USA: jaka jest katolicka odpowiedź na stopniowe legalizowanie eutanazji i wspomaganego samobójstwa?

Amerykańska organizacja katolicka „Starzenie się z Godnością” (Aging with Dignity – AD) wydała w kwietniu br. nowe materiały mające na celu ukazanie pozytywnej perspektywy zakończenia życia zgodnie z wiarą. Są one swego rodzaju odpowiedzią na stopniowe legalizowanie w Stanach Zjednoczonych i w niektórych innych krajach eutanazji i wspomaganego samobójstwa.

Dokument ten, pragnący „pomóc katolikom w podejmowaniu trudnych i kompleksowych decyzji dotyczących umierania”, streszcza naukę Kościoła katolickiego na ten temat i wskazuje na związane z nią zagadnienia etyczne.

W wywiadzie dla katolickich środków przekazu założyciel (w 1996) AD Jim Towey, który wcześniej był prawnikiem w dziełach św. Matki Teresy z Kalkuty, podkreślił potrzebę „ukazania ludziom i ich rodzinom pozytywnej wizji związanej z umieraniem i końcem życia, tak aby pomóc im praktykować ich wiarę  a nie tylko traktować śmierć jako «wydarzenie medyczne»”.

Przez wiele lata organizacja ta propagowała inny związany z tym tematem dokument, przeznaczony dla wszystkich, nie tylko katolików, zatytułowany „Five wishes” (Pięć [Ostatnich] Życzeń). Wprowadzono je w życie w 1996 w postaci dokumentu początkowo tylko na Florydzie. Łączyły one w sobie testament z pełnomocnictwem do opieki zdrowotnej oraz dotykały spraw opieki i duchowości. W 1998 we współpracy z Komisją Amerykańskiego Stowarzyszenia Prawników ds. Prawa i Starzenia się (American Bar Association’s Commission on Law and Aging) oraz z czołowymi ekspertami lekarskimi wprowadzono ogólnokrajową wersję „Pięciu Życzeń” w formie książkowej. Początkowo rozprowadzano ją dzięki wsparciu Fundacji Roberta Wooda Johnsona, obecnie dzięki pomocy United Health Foundation „Pięć życzeń” jest dostępnych w 28 językach (m.in. po polsku) i w alfabecie Braille’a.

Ponad 40 milionów dokumentów AD rozesłano przez sieć przeszło 40 tys. organizacji partnerskich na całym świecie.  W kwietniu 2011 powstała wersja internetowa pod nazwą Five Wishes Online, umożliwiająca użytkownikom wypełnienie dokumentu za pomocą specjalnego programu lub wydrukowanie pustego formularza w celu wypełnienia go ręcznie. Zaktualizowana wersja pod nazwą „Five Wishes Digital” pojawiła się w 2022 roku. Zawiera ona warianty dla wszystkich 50 stanów amerykańskich oraz w pełni cyfrowe opcje do podpisu przez autora oświadczenia i świadka.

>>> Za kilka lat o samóbójstwie wspomaganym może być w Polsce głośno. Jak temu zapobiec? [ROZMOWA]

Pięć życzeń

Życzenia 1. i 2. są dokumentami prawnymi. Po podpisaniu spełniają one wymogi prawne dotyczące dyrektywy zaliczkowej w 46 stanach i w Dystrykcie Kolumbii (Waszyngton). Trzy pozostałe życzenia dotyczą opieki, duchowości, przebaczenia i ostatniej woli.

Życzenie 1. mówi o „osoba, którą chcę, aby podejmowała za mnie decyzje dotyczące opieki, gdy już sam (sama) nie mogę”. Jest to wyznaczenie agenta opieki zdrowotnej (zwanego również pełnomocnikiem, zastępcą, przedstawicielem), który podejmuje decyzje medyczne w imieniu osoby, która nie jest w stanie mówić za siebie. Życzenie 2. dotyczy „rodzaju leczenia, którego chcę lub nie chcę”. Jest to testament życia – określa to, co leczenie podtrzymujące życie oznacza dla danej osoby i kiedy by tego chciała, a kiedy nie.

Życzenie 3., zatytułowane „Jak wygodnie chcę żyć”, dotyczy m.in. kwestii opieki nad pacjentem:  jakiego rodzaju leczenia bólu chciałaby dana osoba, osobistych instrukcji nt. pielęgnacji i kąpieli oraz tego, czy chciałaby wiedzieć o opcjach opieki hospicyjnej. Życzenie 4.: „Jak chcę, aby ludzie mnie traktowali”, mówi o sprawach osobistych, np. czy ktoś chciałby być w domu i żeby ktoś inny modlił się przy jego łóżku. I wreszcie życzenie 5 – „Co chcę, aby moi bliscy wiedzieli” – dotyczy spraw przebaczenia, jak dana osoba chce być zapamiętana i jej ostatnich życzeń.

Według Jima Toweya wydany w kwietniu br. nowy dokument skupia się na pomocy katolikom, „aby lepiej zrozumieli nauczanie Kościoła w odniesieniu, z jednej strony – do leczenia bólu i spożywania pokarmów, z drugiej zaś, do wartości i znaczenia przyjęcia sakramentu chorych. Jest to pozytywna wizja zakończenia życia, pozostająca w wyraźnej sprzeczności z eutanazją i wspomaganym samobójstwem. To ostatnie nie jest rozwiązaniem tego problemu, jest nim natomiast dobra i właściwa opieka nad człowiekiem, którego życie dobiega końca, co wymaga dyskusji i współpracy ze strony rodziny. (…) Kościół ma za zadanie pomóc ludziom w przejściu do wieczności i wspomóc ich tak, aby wytrwali w swojej wierze w tych najtrudniejszych chwilach”– stwierdził założyciel AD.

Nowy dokument „Starzenie się z Godnością” cieszy się pełnym poparciem ze strojny amerykańskiego episkopatu. Szczególnie propagują go kardynałowie Timothy Dolan i Sean O`Malley z archidiecezji nowojorskiej za to, że „opiera się on na (zdrowym) fundamencie ochrony Bożego daru życia”.

Czytałeś? Wesprzyj nas!

Działamy także dzięki Waszej pomocy. Wesprzyj działalność ewangelizacyjną naszej redakcji!

Zobacz także
Wasze komentarze