Wyznawcy judaizmu rozpoczynają 18 grudnia obchody święta Chanuki

Wyznawcy judaizmu rozpoczynają w niedzielę po zachodzie słońca obchody święta Chanuki (hebr. święto Świateł). Zgodnie z kalendarzem żydowskim rozpoczyna się ono 25 dnia miesiąca kislew a kończy – 2 dnia tewet. W kalendarzu gregoriańskim, w tym roku rozpoczyna się ono 18 grudnia a zakończy 26 grudnia.

Chanuka w języku hebrajskim znaczy „poświęcenie”, w związku z tym święto Chanuki to święto Poświęcenia (Odnowienia). Odnosi się ono bezpośrednio do ponownego poświęcenia odzyskanej świątyni w Jerozolimie.

Święto Chanuki upamiętnia dzieje zapisane w I i II Księdze Machabejskiej, która mówi o wojnie wyzwoleńczej w 164 r. p.n.e. Powstańcy Judy Machabeusza pokonali wojska hellenistycznej dynastii Seleucydów i oczyścili Świątynię Jerozolimską z pogańskich bóstw. Zgodnie z żydowską tradycja miał wówczas miejsce cud (aram. pirsuma danisa). Machabeuszom do wznowienia w Świątyni rytuału zapalania menory, posłużyło małe naczynie z oliwą wystarczającą na jeden dzień. Tymczasem menora paliła się przez osiem dni, czyli dokładnie tyle, ile potrzeba było na wytłoczenie nowej, poświęconej oliwy.

>>> Czego nie wolno robić żydom?

Światło oliwnych lampek menory stanowiło znak boskiej obecności w Świątyni Jerozolimskiej.

Na pamiątkę tego wydarzenia wyznawcy judaizmu zapalają świece przez osiem kolejnychn dni wypowiadając przy tym świąteczne błogosławieństwo oraz odśpiewując chanukowy hymn „Maoz Cur”. Światła palą się w dziewięcioramiennym świeczniku zwanym chanukiją lub menorą chanukową.

>>> Abp Grzegorz Ryś: Dzień Judaizmu jest wyrazem troski o dobro Kościoła

Przykładowo, pierwszego wieczoru po zachodzie słońca gospodarz domu, zapala świecę główną i święcę pierwszą. Drugiego dnia zapala znowu świecę główną i pierwszą oraz drugą itd. Świece zapala się od lewej strony.

Do zapalania każdej kolejnej świecy służy specjalna, dodatkowa świeczka zwana „szamesem” (hebr. „szamasz” — posługacz), która umieszczona jest w dziewiątym, pomocniczym ramieniu chanukiji — mającej osiem pojemniczków na oliwę lub na świeczki. Chanukowy świecznik ustawia się w oknie lub w innym dobrze widocznym miejscu, gdzie powinien palić się przynajmniej 30 minut każdego dnia świąt. Światło nie może służyć żadnym praktycznym celom.

W czasie Chanuki najmłodsi członkowie rodziny otrzymują paczki ze smakołykami oraz prezentami, do których zgodnie z żydowską tradycją dołącza się drobne monety. Popularne są również gry, zwłaszcza zabawa w czworoboczny bączek. Na jego ściankach znajdują się cztery hebrajskie litery: nun, gimel, he, szin. Każda z nich symbolizuje wygraną lub przegraną w grze, a jednocześnie jest początkiem słowa. Kręcąc bączkiem losowo wygrywamy lub przegrywamy słodkości, a jednocześnie układa zdanie „wielki cud stał się tam” (hebr. nes gadol haja szam).

Na pamiątkę cudu smaży się na oleju: pączki, placki ziemniaczane czy placuszki z jabłkami. 

Zobacz także