fot. PAP/Jakub Kaczmarczyk

Abp Gądecki: nie wolno zaprzepaścić dziedzictwa duchowego naszych przodków

Abp Stanisław Gądecki przewodniczył w poznańskiej katedrze Mszy św. z okazji dnia modlitw o kanonizację błogosławionych i beatyfikację sług Bożych pochodzących z archidiecezji poznańskiej. „Czynimy to w przekonaniu, że nie wolno nam zaprzepaścić tego ogromnego dziedzictwa duchowego naszych przodków, którzy – przez doskonałe zjednoczenie z Chrystusem – pozostawili nam wzór życia chrześcijańskiego, stając się wychowawcami ludzkich pokoleń” – powiedział metropolita poznański.

Wierni archidiecezji poznańskiej, a zwłaszcza świeccy ze środowisk, z których wywodzili się kandydaci na ołtarze, ich rodziny i wspólnoty zakonne reprezentujące dzieła, którym patronują, od dwudziestu jeden lat modlą się w pierwszą niedzielę listopada, przypadającą po uroczystości Wszystkich Świętych, w intencji wyniesienia kandydatów na ołtarze.

W homilii metropolita poznański przypomniał życie i postawę bł. brata Józefa Zapłaty ze Zgromadzenia Braci Najświętszego Serca Pana Jezusa, męczennika II wojny światowej, który zginął w KL Dachau 19 lutego 1945 r., zaraziwszy się tyfusem od pielęgnowanych przez siebie więźniów.

Przewodniczący KEP przypomniał, że brat Józef Zapłata urodził się na terenie archidiecezji poznańskiej w Jerce k. Kościana dnia 5 marca 1904 r. W 1927 r. wstąpił do Zgromadzenia Braci Najświętszego Serca Pana Jezusa w Puszczykowie, do którego przyjął go sam założyciel, brat Stanisław Andrzej Kubiak. Po ukończeniu nowicjatu – z polecenia przełożonych – został mianowany pisarzem w Kancelarii Prymasa Polski i Kurii Arcybiskupiej, gdzie wszystko wykonywał z jak największą dokładnością.

>>> 10 myśli prymasa Augusta Hlonda, które warto znać 

„W latach 1937-1939 był przełożonym w Poznaniu, pracując w Kurii Arcybiskupiej i Kancelarii Prymasa Polski, Augusta kard. Hlonda. Będąc przełożonym domu zakonnego w Poznaniu przy ul. Ostrów Tumski 6, dawał dobry przykład swoją pracowitością i pobożnością i tego też domagał się od swoich współbraci” – mówił abp Gądecki.


Metropolita poznański przypomniał, że po rozpoczęciu okupacji niemieckiej brat Józef Zapłata podjął się roli furtiana opuszczonego domu arcybiskupiego w Poznaniu. „Mówił, że kardynał Hlond, wyjeżdżając z Poznania w chwili wybuchu wojny, właśnie jemu powierzył klucze i opiekę nad rezydencją arcybiskupią. Ten obowiązek opieki przyjął chętnie i gotów był na wszelkie represje” – zaznaczył przewodniczący KEP.

Dnia 3 października 1939 r. – podczas rewizji rezydencji arcybiskupa poznańskiego – został aresztowany przez Gestapo i osadzony w Forcie VII w Poznaniu. „Był to pierwszy takim obóz założony przez Niemców na ziemiach polskich, włączonych bezpośrednio do Niemiec” – zaznaczył metropolita poznański.

KL Dachau, fot. Wikipedia


Następnie Niemcy wywieźli go i osadzili w obozie przejściowym w Kazimierzu Biskupim niedaleko Konina, w klasztorze ks. Misjonarzy Świętej Rodziny (MSF). Dnia 24.05.1940 r. brat Józef został osadzony w obozie koncentracyjnym KL Dachau, który był głównym obozem koncentracyjnym dla księży katolickich. „W tym czasie brat Józef z pogodną twarzą zgadzał się z wolą Bożą. Śpieszył z pomocą chorym w rewirze. Jego postępowanie budziło uznanie u współwięźniów” – podkreśli abp Gądecki.

Przewodniczący KEP zaznaczył, że brat Józef w 1945 r. – na dwa miesiące przed wyzwoleniem obozu przez wojska alianckie – na apel dowództwa obozowego, dobrowolnie zgłosił się do pielęgnacji chorych na tyfus plamisty. „Współwięźniowie odwodzili go od tego zamiaru, ponieważ zbliżało się wyzwolenie. On jednak odpowiedział: „Ja wiem, co robię”” – mówił abp Gądecki.

>>> Jasna Góra: jak miłosierny Samarytanin i jak Maryja w Kanie – brat zakonny w Kościele 

Podkreślił, że „brata Józefa dręczyła jednak cicha obawa, czy Bóg przyjmie jego heroiczną ofiarę. Tak bardzo czuł się małym i niegodnym, aby mógł wpływać na bieg Bożych wyroków”. Błogosławiony Brat Józef zmarł 19 lutego 1945 r., zaraziwszy się tyfusem od pielęgnowanych przez siebie więźniów. Jego ciało zostało spalone w krematorium obozowym.

Abp Gądecki zaznaczył, że dziś w Puszczykowie – przy Domu Macierzystym Zgromadzenia – mieści się Ośrodek Powołaniowy jego imienia, gdzie przez cały rok przyjmowani są kandydaci, którzy pragną pójść za głosem powołania braterskiego.


„W 100-lecie aprobaty statutów Zgromadzenia przez kard. Edmunda Dalbora, Kościół wyraża głęboki szacunek dla tego typu życia konsekrowanego, w ramach którego bracia zakonni pełnią różnorakie i cenne posługi wewnątrz swoich wspólnot i poza nimi, uczestnicząc w misji głoszenia Ewangelii i dawania o niej świadectwa miłości w codziennym życiu” – stwierdził metropolita poznański.

fot. pixababy

Zauważył, że kto ma autentyczne powołanie na brata zakonnego, ten wie, „że ważność jego wkładu w życie Kościoła nie zależy od rodzaju działalności, jaką wykonuje, ale od siły wiary i miłości, które wkłada w wykonywaną pracę, jakkolwiek byłaby ona pokorna”.

Wierni zgromadzeni w poznańskiej katedrze modlili się m.in. o wyniesienie do chwały ołtarzy kard. Augusta Hlonda, Prymasa Polski, ks. Ignacego Posadzego, o. Bernarda z Wąbrzeźna, ks. Wawrzyńca Kuźniaka, ks. Kazimierza Rolewskiego, ks. Aleksandra Żychlińskiego, ks. Aleksandra Woźnego, dr Wandy Błeńskiej, o. Euzebiusza Chuchrackiego oraz dr. Kazimierza Hołogi z Nowego Tomyśla.

>>> Wanda Błeńska. Jest w jej życiu coś prowokującego

Brat Józef Zapłata urodził się w Jerce k. Kościana dnia 5 marca 1904 r. Dnia 14 kwietnia 1927 r. wstąpił do Zgromadzenia Braci Najświętszego Serca Pana Jezusa w Puszczykowie. Po ukończeniu nowicjatu został mianowany pisarzem w Kancelarii Prymasa Polski i Kurii Arcybiskupiej. W latach 1929-1935 wykonywał posługę furtiana w Kurii Arcybiskupiej i w Kancelarii Prymasa Polski, Augusta Kard. Hlonda.

W latach 1935-1937 był mistrzem nowicjatu i przełożonym we Lwowie oraz zakrystianem przy kościele pw. św. Elżbiety. Konsekrację wieczystą złożył w dniu 10 marca 1938 r. W latach 1937-1939 był przełożonym w Poznaniu, pracując w Kurii Arcybiskupiej i Kancelarii Prymasa Polski, Augusta Kard. Hlonda.

Dnia 3 października 1939 r. – podczas rewizji rezydencji arcybiskupa poznańskiego – został aresztowany przez Gestapo i osadzony w Forcie VII w Poznaniu. Następnie przebywał w obozie przejściowym w Kazimierzu Biskupim niedaleko Konina, w klasztorze ks. Misjonarzy Świętej Rodziny (MSF). Dnia 24.05.1940 Brat Józef został osadzony w obozie koncentracyjnym KL Dachau, gdzie otrzymał numer obozowy 22.099. W roku 1945 – na 2 miesiące przed wyzwoleniem obozu przez wojska alianckie – na apel dowództwa obozowego, dobrowolnie zgłosił się do pielęgnacji chorych na tyfus plamisty.


Błogosławiony Brat Józef zmarł 19 lutego 1945 r., zaraziwszy się tyfusem od pielęgnowanych przez siebie więźniów. W dniu 13 czerwca 1999 r. wśród 108 męczenników za wiarę okresu II wojny światowej Ojciec Święty Jan Paweł II dokonał beatyfikacji brata Józefa Zapłaty.

Czytałeś? Wesprzyj nas!

Działamy także dzięki Waszej pomocy. Wesprzyj działalność ewangelizacyjną naszej redakcji!

Zobacz także
Wasze komentarze