Zdjęcie poglądowe fot. PAP/Paweł Jaskółka

Abp Polak: wiara i postawa służby najlepszym lekarstwem na klerykalizm

Myślenie, działanie i odczuwanie z poziomu wiary oraz postawa służby na wzór Chrystusa – to zdaniem prymasa Polski sposób na przezwyciężanie pokusy klerykalizmu. Abp Wojciech Polak mówił o tym w homilii podczas mszy św. sprawowanej w ramach Konferencji Rektorów Wyższych Seminariów Diecezjalnych i Zakonnych w Kalwarii Zebrzydowskiej. Temat trwającego od 1 do 3 września spotkania rektorów to „Formacja seminaryjna wobec pokusy klerykalizmu”.

W homilii prymas, który przewodniczył eucharystii, odniósł się do wspominanego w dzisiejszej liturgii św. Grzegorza Wielkiego, papieża, autora „Reguły pasterskiej”, jednego z najważniejszych utworów dotyczących kapłaństwa, powstałych w okresie patrystycznym. Nawiązując do poglądu ks. prof. Marka Starowieyskiego podkreślił, że reguła to nie tylko swoisty „podręcznik dla biskupów”, ale również pewien program reformy Kościoła i przezwyciężenia kryzysu, jaki wiązał się z ówczesnym systemem wyboru kandydatów do kapłaństwa. System ten bowiem nie promował najlepszych lecz najsprytniejszych o posiadających najlepsze „plecy”.

>>> Papież: klerykalizm to perwersja

– Pomimo upływu czasu tekst ten zawiera w sobie bardzo celne rady i wskazania, które mogą dopomóc i dać nam światło w dzisiejszej pracy formacyjnej – powiedział Prymas. Jak podkreślił, św. Grzegorz przestrzega przed traktowaniem kapłaństwa jako okazji do wywyższania się nad innych, czyli – przed klerykalizmem.

Podobni do Chrystusa Sługi

Kaznodzieja wyraził nadzieję, że trzydniowe spotkanie w Kalwarii Zebrzydowskiej pomogło jego uczestnikom dobrze rozeznać przyczyny i zobaczyć sposoby przezwyciężania klerykalizmu. Podkreślił, że najlepszym sposobem walki z tą pokusą jest pokorne i konsekwentne upodabnianie się prezbitera do Chrystusa – Sługi. Przypomniał też słowa wypowiedziane 5 lat temu w Krakowie przez papieża Franciszka na spotkaniu z kapłanami, zakonnikami i zakonnicami: „Życie Jego [Jezusa] najbliższych uczniów, do których grona jesteśmy powołani składa się z konkretnej miłości, czyli służby i dyspozycyjności; jest to życie, gdzie nie ma przestrzeni zamkniętych i własności prywatnych, dla własnej wygody. Przynajmniej nie powinno ich być.(…) Zadowolony w Panu, nie zadowala się życiem przeciętnym, ale płonie pragnieniem świadczenia i dotarcia do innych; lubi ryzyko i wychodzi, nieograniczony już drogami wytyczonymi, lecz otwarty i wierny trasom wskazanym przez Ducha Świętego: przeciwny wegetacji, uradowany z ewangelizacji.”

>>> Klerykalizm jest groźny, bo ogranicza Kościół do elity

– Do takiej postawy mamy wychowywać i o taka postawę naszych wychowanków się troszczyć – powiedział abp Polak. Nawiązując do dokumentu KEP określającego nowe zasad formacji kapłańskiej w Polsce podkreślił, że „odrzucenie wszelkich form klerykalizmu i dominacji nad innymi możliwe będzie jedynie wtedy, gdy seminarzyści nauczą się myślenia, odczuwania i działania z poziomu wiary.”

Odnowione serce na wzór Chrystusa

Zwrócił uwagę, że takiego właśnie myślenia i działania z poziomu wiary uczy Jezus w Ewangelii – „odsłania, że formalizm i tradycje, które często niestety łączą się z przyzwyczajeniem czy tzw. świętym nawykiem mogą być i okazują się w istocie naprawdę niebezpieczne”. Prymas podkreślił, że żyć Ewangelią można tylko z odnowionym sercem i tylko takie kapłańskie serce, ukształtowane na wzór Chrystusa, będzie zdolne bronić się przez zatwardziałością, przewrotnością i klerykalizmem, który sprawia, że żyje się z Kościoła a nie dla Kościoła.

Na zakończenie abp Polak przypomniał wskazówki kard. Wyszyńskiego zawarte w „Liście do moich kapłanów”: „ani na chwilę nie mogę tracić z oczu Chrystusa, który pozostawił mi najdoskonalszy wzór posługiwania ludziom, przyjąwszy postać sługi. To, co znajduje się w Ewangeliach jest najpełniejszym przykładem postępowania Chrystusa, który ‘jako władzę mający’ osłonił tę władzę miłością, łagodnością i pokorą”.

>>> Ostatni żyjący uczestnik Soboru Watykańskiego II: problemem jest liturgia, gdzie klerykalizm ma wciąż tyle do powiedzenia

Jak „odklerykalizować kler”? – to pytanie było osią tegorocznego spotkania konferencji rektorów odbywającego się od 1 do 3 września w Kalwarii Zebrzydowskiej. Wokół niego też koncentrowały się wystąpienia duchownych i świeckich prelegentów. W ich gronie znaleźli się m.in. bp Szymon Stułkowski, bp Edward Dajczak, ks. Grzegorz Strzelczyk, prof. Stanisław Grygiel, red. Aneta Liberacka, oraz red. Marcin Jakimowicz.

Wybrane dla Ciebie

Czytałeś? Wesprzyj nas!

Działamy także dzięki Waszej pomocy. Wesprzyj działalność ewangelizacyjną naszej redakcji!

Zobacz także
Wasze komentarze