Część Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego została podporządkowana patriarsze Cyrylowi

Eparchia (diecezja) berdiańska, położona w obwodzie zaporoskim nad Morzem Azowskim, wchodząca dotychczas w skład Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego (Patriarchatu Moskiewskiego; UKP), przeszła pod jurysdykcję patriarchy moskiewskiego i całej Rusi Cyryla. Postanowili tak członkowie Świętego Synodu Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego (RKP) na swym posiedzeniu 16 maja w Moskwie, z pominięciem opinii w tej sprawie głowy UKP metropolity Onufrego.

Formalnym powodem tej decyzji była – jak wynika z Dzienników synodalnych (Dziennik nr 30) – prośba 76 spośród 86 duchownych eparchii (przy 5 głosach przeciwnych i tyluż księży nieobecnych) z 1 maja do patriarchy Cyryla. Stwierdzili oni, iż ich dotychczasowy pasterz, metropolita berdiański i nadmorski Efrem, opuścił eparchię, udając się za granicę, rezygnując tym samym z dalszego pełnienia swych obowiązków duszpasterskich. W tej sytuacji księża ci poprosili zwierzchnika RKP, aby „przyjął ich pod swój ojcowski, prymasowski omofor [prawosławny odpowiednik katolickiego paliusza – KAI]” i aby eparchia mogła „w pełni działać”.

Sam metropolita Efrem potwierdził wcześniej, w rozmowie telefonicznej z kierownikiem administracji Patriarchatu Moskiewskiego, metropolitą wozniesieńskim Dionizym, że wyjeżdża z obwodu zaporoskiego do „dalszej zagranicy” [według terminologii rosyjskiej oznacza to, że udał się do kraju, który nie wchodził wcześniej w skład ZSRR – KAI].

>>> Patriarcha moskiewski Cyryl prosi papieża o interwencję

W odpowiedzi na zaistniałą sytuację ojcowie synodalni uznali, że „wobec niemożności uregulowania jej bez trudności przez Synod UKP” należy poddać tę eparchię pod bezpośrednie zarządzanie przez patriarchę mo0skiewskiego, Synod zaś ma przedstawić całą sprawę do rozpatrzenia na najbliższym Soborze Biskupim. Na miejscu z ramienia głowy RKP eparchią ma zarządzać dotychczasowy biskup iskityński i czerepanowski Łukasz (wcześniej biskup bronnicki).

Zdaniem mediów i komentatorów ukraińskich, decyzja ta w istocie potwierdza pełne podporządkowanie UKP Kościołowi rosyjskiemu (choć biskupi UKP temu zaprzeczają), a zarazem nieufność Moskwy do metropolity Onufrego i pozostałych hierarchów ukraińskich. Formalnie bowiem rządców eparchii powoływali on i Święty Synod UKP, tymczasem Cyryl bez ich zgody podporządkował sobie eparchię berdiańską i mianował dla niej swego przedstawiciela.

Ze źródeł ukraińskich wynika ponadto, iż metropolita Efrem, który opuścił swą eparchię i wyjechał za granicę, potępiał rosyjską agresję przeciw Ukrainie i nie chciał współpracować z władzami okupacyjnymi.

>>> Patriarcha Cyryl: modlimy się za naszego prezydenta, za władze, za wojsko

Efrem (w świecie Walentin Jarinko) urodził się w 1978 na Zakarpaciu. Ukończył seminarium duchownego w Kijowie. W latach 2002-12 był przełożonym monasteru Przemienienia Pańskiego w Terebli, a w latach 2011–12 także sekretarzem eparchii Chust. 20 lipca 2012 Święty Synod UKP mianował go biskupem berdiańskim i nadmorskim. Chirotonii (sakry) udzielił mu 5 sierpnia 2012 w Kijowie ówczesny metropolita kijowski i całej Ukrainy UKP Włodzimierz w towarzystwie 7innych biskupów. 17 sierpnia 2018 nadano mu godność arcybiskupa.

Zobacz także