Jak chronić się przed udarem cieplnym?

Udar cieplny to reakcja organizmu na przegrzanie które występuje, jeśli ustrój nie jest w stanie odprowadzić nagromadzonego nadmiaru ciepła. Jak mu zapobiegać? W jaki sposób postępować w przypadku udaru? Odpowiedzi na te oraz inne pytania znajdziecie w poniższym artykule.

Do hipertermii dochodzi, kiedy organizm jest długotrwale eksponowany na wysoką temperaturę otoczenia (>35°C, postać klasyczna). Wzrost temperatury ciała powoduje uczucie zmęczenia, ból głowy i mięśni, omdlenia, obfite poty, gorączkę, dreszcze, nudności i wymioty.

Wysoka temperatura

Jak podaje portal mp.pl – oszacowano, że przy temperaturze wnętrza ciała wynoszącej około 42°C organizm człowieka jest w stanie przeżyć 45 minut do 8 godzin. U osób z udarem cieplnym temperatura wnętrza ciała wynosi typowo 40–44°C, opisywano jednak przypadki, w których sięgała ona nawet 46°C, oraz zgonów przy znacznie niższej temperaturze ciała. 

>>> Szczepionka przeciwko grypie chroni przed niektórymi poważnymi skutkami COVID-19

Ekspozycja na wysokie temperatury przyczynia się więc do odruchowego rozszerzania naczyń obwodowych oraz przemieszczanie do nich znacznej ilości krwi z dużych naczyń krwionośnych. Prowadzi to m.in. do obniżenia ciśnienia tętniczego czy też do ogólnoustrojowej odpowiedzi zapalnej.

Oprócz zwiększonej temperatury ciała u osoby z udarem można zauważyć również tachykardię czy też hipotensję, a skóra początkowo może być chłodna i spocona, a następnie czerwona i gorąca. Pojawiają się również zaburzenia świadomości. Do śmierci dochodzi w wyniku szybko rozwijającej się niewydolności wielonarządowej.

>>> Ratownik: to nie jest banał – utopić się można zawsze i wszędzie. Zwłaszcza podczas upałów

Pierwsza pomoc

W przypadku udaru słonecznego konieczne jest schłodzenie ciała i odpowiednie nawodnienie organizmu. Bardzo ważne jest, aby nie ochładzać ciała zbyt mocno i gwałtownie. Przede wszystkim należy schować się w jakieś zacienione, chłodne i przewiewne miejsce. Położyć się lub usiąść, a na głowę i kark przykładać zimne kompresy z wody. Najlepiej schłodzić wówczas całe ciało ręcznikami namoczonymi w wodzie, gdyż np. przyłożenie lodu mogłoby spowodować szok termiczny. Przy udarze nie wolno też aplikować choremu żadnych leków przeciwgorączkowych.

>>> Pediatra: jak chronić dzieci przed upałem i przegrzaniem

W przypadku udaru słonecznego konieczna jest także konsultacja lekarska, zwłaszcza jeśli objawy nie ustępują lub jeśli są bardzo mocno nasilone.

O czym warto pamiętać?

Największe upały zaczynają się od godziny 12 do 15, należy pamiętać więc, aby mieć czapkę na głowie, lekką i przewiewną odzież oraz unikać nasłonecznionych miejsc, pić dużo wody. Dbać o komfort cieplny oraz pilnować osoby starsze, które mają uszkodzony ośrodek łaknienia, by piły dużo wody. Warto dodać, że kawy czy herbaty nie zaliczamy jako uzupełnienia płynu – mówi ratownik medyczny Paweł Kołata.

>>> Ratownik medyczny: odkleja się plaster, który trzymał nasz system [ROZMOWA]

Kto jest najbardziej podatny na udar?

Na udar cieplny podatne są zwłaszcza małe dzieci, które nie mają wykształconych mechanizmów termoregulacji, a także osoby starsze, chore na cukrzycę, z chorobami układu krążenia, skóry, które z różnych powodów nie mogą same o siebie zadbać (np. z powodu zaburzeń poznawczych, niepełnosprawności, chorób psychicznych), a także będące pod wpływem alkoholu i środków odurzających oraz osoby stosujące leki wpływające na zdolność do pocenia się (leki o działaniu antycholinergicznym, neuroleptyki, leki przeciwhistaminowe), leki moczopędne, β-blokery itp – można przeczytać na portalu mp.pl.

Zobacz także