Kard. Zuppi w Moskwie: Kościół nie jest naiwny, pamięta i nie myli odpowiedzialności

Kościół nieustannie dąży do pokoju, stara się odbudować to, co zło podzieliło. Nie jest jednak naiwny, pamięta, nie myli odpowiedzialności – powiedział kard. Matteo Zuppi na zakończenie swej pokojowej misji w Moskwie. Specjalny wysłannik papieża na Ukrainę i do Rosji wraca dziś do Włoch.

Jak czytamy w watykańskim komunikacie, „Ojciec Święty zostanie poinformowany o wynikach wizyty w celu podjęcia dalszych kroków, zarówno na poziomie humanitarnym, jak i w poszukiwaniu dróg do pokoju”.

Trudne rozmowy

Wczoraj wieczorem po spotkaniu z patriarchą Cyrylem papieski wysłannik odprawił mszę w katolickiej katedrze Moskwy. W homilii podkreślił, że Kościół jest matką, która nigdy nie może zaakceptować podziałów między swymi dziećmi. „I to jest jedyny powód tej misji, której chciał Następca Piotra, bo on się nie poddaje i robi wszystko, co możliwe, aby przywrócić pokój” – powiedział kard. Zuppi.

Przypomnijmy, że w Kijowie przewodniczący episkopatu Włoch był na początku czerwca i został przyjęty przez prezydenta Zełenskiego. W Moskwie podjął go Jurij Uszakow doradca prezydenta Putina oraz Maria Lwowa-Biełowa komisarz ds. praw dziecka, która w ocenie Międzynarodowego Trybunału Karnego jest odpowiedzialna za deportację ukraińskich dzieci. Byli to jedyni przedstawiciele Federacji Rosyjskiej, z którym spotkał się kard. Zuppi podczas pobytu w Moskwie. Rzecznik Kremla Dymitrij Pieskow zaznaczył, że nie zawarto żadnego konkretnego porozumienia, a dialog będzie kontynuowany, jeśli zajdzie taka potrzeba.

Spotkanie z Cyrylem

Papieski wysłannik spotkał się z patriarchą Cyrylem, który od samego początku popierał i legitymizował rosyjską agresję na Ukrainę, co doprowadziło do zamrożenia dialogu ze Stolicą Apostolską.

Kard. Kurt Koch, odpowiedzialny w Watykanie za ekumenizm, nazwał postawę patriarchy herezją. „Nasze stanowiska są skrajnie różne” – podkreślił przed rokiem w rozmowie z Radiem Watykańskim szwajcarski purpurat. – „Ojciec Święty wielokrotnie mówił, że wojna jest straszna i absurdalna. Natomiast patriarcha Cerkwi rosyjskiej nie tylko usprawiedliwił, ale również pobłogosławił tę straszliwą wojnę na Ukrainie, szukając dla niej religijnego i metafizycznego uzasadnienia. Nasze stanowiska są tak różne, że kiedy skończy się wojna, będzie trzeba bardzo poważnie przedyskutować tę kwestię” – dodał kard. Koch.

>>> Tiumeń: patriarcha Cyryl wygłosił laudację na cześć Putina

Spotkanie z patriarchą Cyrylem, fot. PAP / EPA/RUSSIAN ORTHODOX CHURCH PRESS SERVICE

Wczorajsza wizyta kard. Zuppiego w Patriarchacie Moskiewskim była pierwszym spotkaniem na tak wysokim szczeblu od czasu wirtualnej rozmowy między Franciszkiem i Cyrylem na początku wojny. Jak poinformowała Stolica Apostolska, kardynał „przekazał patriarsze pozdrowienia od Ojca Świętego i omówił z nim inicjatywy humanitarne, które mogłyby ułatwić pokojowe rozwiązanie”. Cyryl wyraził uznanie dla misji kard. Zuppiego oraz przyznał, że Kościoły powinny współpracować dla zapobieżenia wielkiemu konfliktowi zbrojnemu. Jak czytamy w oficjalnym komunikacie patriarchatu, „Cyryl wyraził solidarność z ideą, że w czasie, gdy istnieje szczególne napięcie w stosunkach między krajami i narodami, Kościoły nie powinny stać z boku; powinny uczestniczyć w pracach mających na celu pojednanie, rozwój i tworzenie silniejszych relacji, a przede wszystkim rozwój wzajemnego zrozumienia”.

Głos biskupa Moskwy

Misja wysłannika papieża Franciszka, kardynała Matteo Zuppiego w Moskwie „przebiegła dobrze; bez triumfalizmu, ale pozytywnie” – ocenił po dwóch dniach jego rozmów przewodniczący Konferencji Biskupów Katolickich Rosji arcybiskup rosyjskiej stolicy Paolo Pezzi. W piątek Zuppi wraca do Włoch.

Prasa włoska zwraca uwagę na „odwilż”, do jakiej doszło podczas spotkania wysłannika Franciszka z patriarchą Cyrylem.

W czasie wizyty w Moskwie kard. Zuppi spotkał się z doradcą Władimira Putina ds. polityki zagranicznej Jurijem Uszakowem, a także m.in. z rosyjską rzeczniczką praw dziecka Marią Lwową-Biełową. W marcu Międzynarodowy Trybunał Karny w Hadze wydał nakaz aresztowania jej oraz Putina w związku z podejrzeniem o bezprawną deportację dzieci i bezprawny wywóz ludzi z terytorium Ukrainy do Rosji, co zostało zaklasyfikowane jako zbrodnia wojenna.

>>> Wysłannik papieża złożył wizytę w podkijowskiej Buczy, miejscu rosyjskich zbrodni

Msza sprawowana w moskiewskiej katolickiej katedrze, fot. EPA/SERGEI ILNITSKY

Jednym z celów Watykanu jest doprowadzenie do powrotu ukraińskich dzieci do ich rodzin. Kardynał Zuppi, który jest przewodniczącym Konferencji Episkopatu Włoch, spotkał się też z prawosławnym patriarchą Moskwy i całej Rusi Cyrylem, popierającym politykę Putina.

W czwartek, w uroczystość świętych Piotra i Pawła kard. Zuppi odprawił mszę w stołecznej katedrze katolickiej. Podsumowując wizytę wysłannika Franciszka, abp Pezzi powiedział agencji informacyjnej włoskiego Episkopatu SIR: „Ważnymi krokami były przede wszystkim otwartość, okazana zarówno na poziomie politycznym, jak i religijnym i chęć kontynuowania drogi. Rzekłbym, że to najbardziej pozytywny, konkretny owoc”. Dodał: „Podczas spotkania z władzami cywilnymi, a także religijnymi głównym tematem była sytuacja humanitarna uchodźców, przesiedleńców i więźniów”.

Gotowość kontynuowania rozmów

Abp Pezzi podkreślił, że kard. Zuppi został doskonale przyjęty, a w trakcie rozmów wyrażono gotowość kontynuowania kontaktów, co – jak zaznaczył – „nie było przesądzone”. „Zawsze warto budować mosty, bo wtedy zawsze się zyskuje, a z powodu murów zawsze się traci” – ocenił arcybiskup moskiewskiej archidiecezji Matki Bożej.

Podsumowując misję włoskiego kardynała w Rosji, dziennik „La Repubblica” ocenił, że doszło do „odwilży” między nim a Cyrylem. Możliwe jest, dodaje, spotkanie papieża z patriarchą.

Na przełomie sierpnia i września Franciszek udaje się w daleką podróż do Mongolii. Jej trasa i program nie są jeszcze znane. Na początku czerwca kard. Zuppi był w Kijowie, gdzie został przyjęty przez prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego.