Klerycy na deskach teatru

W czasie seminarium klerycy przygotowują się do swojej najważniejszej życiowej roli – roli księdza. Główną sceną ich pracy, posługi i misji będzie więc miejsce, gdzie dokonuje się cud Eucharystii. W formacji seminaryjnej zdarza się też, że przygotowują się do roli aktora. I – jak sami przekonują – ta umiejętność jest bardzo przydatna w czasie kapłańskiej formacji.

Sztukę teatralną i mszę świętą łączy fakt, że każde takie spotkanie (w kościele i w teatrze) jest niepowtarzalne, jedyne w swoim rodzaju. I choć w ich trakcie powtarza się w kolejne czynności, ich kolejne części są znane, to za każdy razem jest to inna msza i inny spektakl. Za każdym razem tworzone jest przez innych ludzi, aktorzy i lektorzy kierują do uczestników spotkania inne słowo (choć w przypadku mszy świętej zawsze to będzie słowo Boże). Każdy uczestnik takiego spotkania może też inaczej odbierać jego treść i przesłanie.

>>> Papież do kleryków: uczcie się z Dostojewskiego i od starych księży

Żywe słowo

Zanim klerycy staną się kapłanami i będą mogli samodzielnie przewodniczyć Eucharystii, w czasie nauki w seminarium uczą się także rzemiosła aktorskiego. Oczywiście okazjonalnie, ale – co podkreślają – to bardzo cenna umiejętność; umiejętność obcowania na scenie i z żywym słowem. W Warszawie robią tak klerycy trzeciego roku seminarium dwóch sąsiednich diecezji: warszawskiej i warszawsko-praskiej.

To już wieloletnia tradycja, w diecezji warszawsko-praskiej sztuka została wystawiona już po raz dwudziesty. Tym razem tytułem przedstawienia były słowa „Pan przemówił”. Alumni w czasie spektaklu śpiewali historię Mojżesza i wyjścia Izraela z Egiptu. Pokazali dzieje proroka z perspektywy żydowskiej rodziny, która wspomina je w formie Hagady paschalnej, czyli opowieści o wyjściu Żydów z Egiptu czytanej w święto Paschy. „Pan przemówił” to historia Mojżesza opowiedziana za pomocą piosenki, opartej na znanym musicalu „Książę Egiptu”. Spektakl zaplanowany był już na 2020 rok, jednak ze względu na pandemię został wystawiony w grudniu 2021 roku. Klerykom w czasie prób pomagał Cezary Morawski; aktor filmowy i teatralny. W poprzednich latach alumni z warszawsko-praskiego seminarium duchownego wystawili m.in. spektakl „Scrooge. Opowieść wigilijna”.

Mojżesz dzięki swojej heroicznej wierze i zaufaniu Bożej obietnicy stał się ojcem narodu wybranego. Boże wezwanie zmieniło życie Mojżesza i życie Izraela. Może zmienić także życie każdego z nas. (klerycy WSD)

Na drodze formacji kapłańskiej

Próby przed premierą spektaklu trwały od tygodni. Klerycy podkreślają, że praca przy sztuce, szczególnie występ na scenie, jest bardzo ważnym elementem w ich formacji i powołaniu do kapłaństwa. Dzięki temu niektórzy przełamują tremę przed publicznymi wystąpieniami. Przy okazji poprzez sztukę mogą przedstawić historię wiary i religii.

Klerycy z diecezji warszawskiej w tym roku wzięli na warsztat postać z historii Polski – gen. Witolda Pileckiego. Spektakl “Oto człowiek” to oparta na faktach historia trudnych wyborów, głębokich relacji i zmagań z samym sobą. Bohaterem spektaklu jest człowiek, który wykazuje się odwagą i męstwem w walce z przeciwnościami, a jednocześnie wielką empatią wobec spotkanych osób. – Sztuka pokazuje prawdę o zwykłym człowieku, który kierował się w swoim życiu ważnymi wartościami, oraz jego relacje z ludźmi, których spotkał na swojej drodze. To opowieść, w której nie zabraknie aktualnych pytań – mówią klerycy Wyższego Metropolitalnego Seminarium Duchownego w Warszawie. Alumni wyreżyserowali spektakl pod opieką Anny Kędziory.

>>> „Popiełuszko” na deskach teatru

Na ochotnika do obozu Auschwitz

Gen. Pilecki to jedna z najważniejszych postaci II wojny światowej, a później oporu przeciwko przejmowaniu władzy przez komunistów w Polsce. Brał udział w walkach wojny polsko-bolszewickiej, w obronie Grodna, w bitwie warszawskiej. Po klęsce Polski w kampanii wrześniowej przeszedł do konspiracji i działał w okupowanej Warszawie. Jednym z najczęściej wspominanych czynów Pileckiego, było przedostanie się na ochotnika do obozu w Auschwitz. Pilecki dał się schwytać Niemcom we wrześniu 1940 roku w niemieckiej łapance na Żoliborzu. W obozie zbierał materiały wywiadowcze, które w postaci tzw. raportów Pileckiego przekazywał poza granice obozu przez wypuszczanych na wolność więźniów. To również on przygotował pierwszą tajną notę na temat ludobójstwa w Auschwitz. W Auschwitz zorganizował Związek Organizacji Wojskowych (ZOW) z całą siecią działających w nim więźniów. Chciał także przygotować powstanie w obozie. Gdy jego plan został zagrożony dekonspiracją, Pilecki podjął decyzję o ucieczce z obozu. Razem z dwoma więźniami w brawurowy sposób zdołał zbiec w Wielkanoc 1943 roku do Warszawy.

>>> Dr Anna Mandrela o duchowości rtm. Pileckiego: pełna bezgranicznej ufności w Boga

Gen. Pilecki w trakcie procesu, „Głos Ludu” Marzec 1948, fot. commons.wikimedia

Walczył w powstaniu warszawskim, później został przyjęty do II Korpusu gen. Władysława Andersa i walczył we Włoszech. Tam jednak poprosił o możliwość powrotu do kraju. Pod koniec 1945 roku trafił do Warszawy z zadaniem zbierania informacji o sytuacji w komunistycznej Polsce. Pilecki nie zareagował na rozkaz Andersa polecający mu opuszczenie Polski w związku z groźbą aresztowania. Nie skorzystał też z amnestii w 1947 roku, mimo że poważnie rozważał taką możliwość. O jego rozterkach i trudnych życiowych decyzjach opowiada spektakl warszawskich kleryków. 8 maja 1947 roku został aresztowany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa. Oskarżono go o działalność wywiadowczą na rzecz rządu RP na emigracji. W trakcie śledztwa był torturowany. Przed sądem stanął z połamanymi obojczykami i wyrwanymi paznokciami. Wraz z nim na ławie oskarżonych zasiedli jego współpracownicy nazwani „Grupą Witolda”. Po dziesięciu dniach „procesu” Pilecki został skazany na śmierć za szpiegostwo i zdradę stanu. Wyrok śmierci na Pileckim wykonano 25 maja 1948 r., w więzieniu mokotowskim w Warszawie. Rotmistrz został pozbawiony życia strzałem w tył głowy. Właśnie na tę datę – na 25 maja – Parlament Europejski ustanowił Europejski Międzynarodowy Dzień Bohaterów Walki z Totalitaryzmem.

Zaproszenie to teatru

Przedstawienia przygotowywane są dla szerokiej publiczności; dla dzieci i dorosłych, osób wierzących i niewierzących. Zaproszony jest każdy. Klerycy podkreślają, że praca w seminaryjnym teatrze wzmacnia ich wspólnotę, ale buduje także wspólnotę z widownią, bo po tylu latach wystawianych sztuk są już stali goście ich spektakli.

Sztukę „Oto człowiek” można zobaczyć w każdy weekend stycznia. Okazja jest więc jeszcze w tę sobotę i niedzielę oraz za tydzień. Spektakle rozpoczynają się o 16:00 i 19:00. Więcej informacji na stronie internetowej archidiecezji warszawskiej. Spektakle kleryków z diecezji warszawsko-praskiej były wystawione w grudniu, najbliższa okazja na spotkanie z aktorami alumnami będzie więc pod koniec tego roku.