Która diecezja będzie gospodarzem styczniowego Dnia Judaizmu?

XXVI Dzień Judaizmu, który w Polsce będzie obchodzony 17 stycznia 2023 r. pt. „Przejście Pana: Dziś wychodzicie” (Wj 13,14), odbędzie się w Siedlcach. Zaplanowano bogaty program wydarzeń kulturalno-religijnych. Gościem specjalnym będzie izraelski rabin Boaz Pash.

Dzień Judaizmu organizowany jest w Polsce od 1998 r. – To czas wspólnej modlitwy oraz refleksji opartej na tekstach biblijnych, ale też oficjalnych wypowiedziach urzędu nauczycielskiego Kościoła katolickiego nt. dialogu katolicko-judaistycznego – powiedział ks. dr Tomasz Adamczyk, sekretarz Komitetu ds. Dialogu z Judaizmem KEP, przywołując słowa św. Jana Pawła II: „Religia żydowska nie jest dla naszej religii rzeczywistością zewnętrzną, lecz czymś wewnętrznym”. – Aby poznać chrześcijaństwo, musimy poznać judaizm, dlatego wyjaśniamy istotę Dnia Judaizmu, przybliżamy nauczanie Kościoła, wspólnie modlimy się z naszymi braćmi Żydami po to, by świat stawał się coraz cieplejszym, lepszym miejscem. A wracając do tekstów Pisma Świętego, pokazujemy, że łączy nas Biblia – stwierdza. I dodaje, że Dzień Judaizmu jest przede wszystkim dla nas, katolików. – Chcąc głębiej poznać chrześcijaństwo, musimy poznać także judaizm, co wybrzmiewa w oficjalnym nauczaniu Kościoła: „Kto spotyka Jezusa Chrystusa, spotyka judaizm” (Jan Paweł II). Dotyczy to m.in. Eucharystii, ponieważ wiele elementów Mszy św. jest zaczerpniętych z liturgii synagogalnych. Do wspólnych obrad zapraszamy braci Żydów, aby wspólnie czytać Pismo Święte i interpretować je – każdy wedle własnej religii – po to, by lepiej się poznawać. Dzięki temu więcej zaczyna nas łączyć niż dzielić – zaznacza ks. T. Adamczyk („Echo Katolickie” 2022/ nr 51-52).

>>> Francja: 85 proc. Francuzów wyznających judaizm uważa, że antysemityzm jest powszechnym zjawiskiem

Co roku obchody Dnia Judaizmu odbywają się w innym miejscu. – Żeby pokazać, że Dzień Judaizmu jest w Kościele katolickim ważnym wydarzeniem i angażować w jego organizację coraz więcej osób, zachęcać do obchodów diecezjalnych w kolejnych latach – tłumaczy ks. T. Adamczyk. – Zależy nam, byśmy upowszechniając ideę Dni Judaizmu, w całej Polsce pogłębiali świadomość tożsamości chrześcijańskiej. Wędrujemy po miejscach, gdzie w przeszłości obok katolików żyli i modlili się Żydzi, i przypominamy, że nasze historie narodowe, kulturowe i osobiste się splatały – precyzuje.

Spotkanie w Siedlcach rozpocznie się w miejscu, gdzie stała synagoga spalona przez Niemców w 1939 r., przy pomniku upamiętniającym zagładę 17 tys. siedleckich Żydów w czasie II wojny światowej. – Kojarzymy Siedlce z transportami do Treblinki, ale zapominamy, że wielu Żydów nie doczekało deportacji – albo zmarli z wycieńczenia, albo zostali zamordowani, jak grupa kilkuset osób rozstrzelanych na dawnym kirkucie – podkreśla historyk dr Witold Bobryk („Echo Katolickie” 2022/ nr 51-52). Przypomina też, że dwa z trzech wielkich obozów zagłady Żydów, Niemcy zlokalizowali we wschodniej Polsce – w Treblince i Sobiborze, na terenach diecezji siedleckiej (Treblinka obecnie znajduje się w granicach diecezji drohiczyńskiej utworzonej w 1991 r.). Treblinka, Sobibór i Bełżec pełniły wyłącznie rolę fabryk śmierci, prowadzono w nich eksterminację ludności żydowskiej. Jak dodaje, w Siedlcach – poza planową zagładą społeczności żydowskiej przez Niemców – w 1906 r. miał miejsce trzydniowy pogrom Żydów zorganizowany przez Armię Rosyjską.

>>> Ks. dr Adamczyk: wyznawcy judaizmu to nasi starsi bracia w wierze

Hasło XXVI Dnia Judaizmu brzmi: „Przejście Pana: Dziś wychodzicie” (Wj 13, 14). – Mówi ono, że Pan Bóg do nas ciągle przychodzi, czego konsekwencją jest imperatyw: powinienem Mu odpowiedzieć, tj. wyjść wraz z Nim. Dzisiaj, w dobie wielu kryzysów, potrzebne jest dawanie świadectwa, zanoszenie wartości ewangelicznych do różnych miejsc współczesnego świata – Pan Bóg domaga się naszej pomocy w głoszeniu Dobrej Nowiny – wskazuje ks. dr Tomasz Adamczyk. Wylicza też owoce Dnia Judaizmu. – Pierwszy to pogłębienie naszej chrześcijańskiej tożsamości. Odkrywając, jak wiele dzieli nasze wyznania, wnikamy w istotę chrześcijaństwa – Edyta Stein odkryła judaizm, od którego wcześniej odeszła, poprzez Jezusa Chrystusa, przez dociekania intelektualne i poszukiwanie prawdy. Drugi to fakt, że potrafimy wspólnie się modlić i rozmawiać z naszymi braćmi Żydami. Z tych spotkań rodzą się też konkretne inicjatywy, jak porządkowanie zaniedbanych cmentarzy żydowskich, co pokazuje, że chociaż różnimy się w niektórych kwestiach religijnych, potrafimy pięknie się jednoczyć. Owocem „Dni” są też np. wspólne publikacje, także naukowe – mówi ks. T. Adamczyk.

Obchody Dnia Judaizmu organizuje Komitet Episkopatu Polski do spraw Dialogu z Judaizmem. Co roku przygotowuje je inna polska diecezja. Ustanowiony przez Episkopat Dzień Judaizmu ma pomóc katolikom w odkrywaniu judaistycznych korzeni chrześcijaństwa. Tegorocznemu wydarzeniu towarzyszyć będzie wystawa judaików pochodzących z Muzeum Diecezjalnego w Siedlcach, Muzeum Parafialnego w Kocku, Muzeum Regionalnego w Siedlcach oraz ze zbiorów prywatnych.

Patronat medialny nad wydarzeniem sprawują: Program 1 Telewizji Polskiej, Katolicka Agencja Informacyjna, tygodnik „Gość Niedzielny”, tygodnik regionalny „Echo Katolickie”, Katolickie Radio Podlasie, regionalny portal informacyjny Podlasie24.pl, Internetowa Telewizja Diecezji Siedleckiej FARO.TV.

Wydarzenie rozpocznie się 17 stycznia od modlitwy w centrum Siedlec, w miejscu, gdzie stała synagoga, spalona przez Niemców w 1939 r.

Następnie na auli Wyższego Seminarium Duchownego Diecezji Siedleckiej odbędzie się część konferencyjna, która będzie związana z historią judaizmu na ziemi siedleckiej. Podjęta zostania także kwestia Holokaustu na wschodnich terenach Polski okupowanych przez Niemców. Ostatnim tematem będą współcześnie realizowane projekty dotyczące kultury żydowskiej.

Do udziału w modlitwach oraz prelekcjach w sposób szczególny jest zaproszona młodzież z siedleckich szkół średnich i uniwersytetów.

W części popołudniowej, rabin Boaz Pash z Izraela, poprowadzi wykład na temat interpretacji Starego Testamentu: „Abyśmy osiągnęli mądrość serca. Kto jest lepszy mędrzec czy prorok? Biblia, Talmud i to co my myślimy aktualnie”. Szczególne zaproszenie do wzięcia udziału w tej części jest skierowane do katechetów, przedstawicieli wspólnot i ruchów, osób prowadzących parafialne kręgi biblijne oraz Lectio Divina.

>>> Rektor KUL: szacunek i dialog to podstawa kontaktów dla katolików i wyznawców judaizmu

Na zakończenie, w siedleckiej katedrze odbędzie się międzyreligijna celebracja słowa Bożego. Komentarz chrześcijański wygłosi abp Grzegorz Ryś, a komentarz żydowski poprowadzi: rabin Boaz Pash.

Szczegółowy program wydarzenia:

XXVI DZIEŃ JUDAIZMU W KOŚCIELE KATOLICKIM

Siedlce, 17 stycznia 2023 r.

Hasło: Przejście Pana: Dziś wychodzicie (Wj 13,4)

Godz. 9:00 – SPOTKANIE MODLITEWNE

Miejsce po dawnej Wielkiej Synagodze. Przy pomniku upamiętniającym

zagładę 17000 Żydów.

(Siedlce, ul. Berka Joselewicza 4)

Słowo wstępu

dr Witold Bobryk – historyk, nauczyciel IV Liceum Ogólnokształcącego im. Hetmana Stanisława Żółkiewskiego w Siedlcach: „Społeczeństwo żydowskie w Siedlcach”.

Modlitwa psalmami

Przedstawiciele Gminy Żydowskiej i Kościoła Rzymskokatolickiego

Godz. 10:30 – KONFERENCJA NAUKOWA

Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Siedleckiej

(Nowe Opole k. Siedlec, ul. Seminaryjna 26)

Wykłady:

Bp Siedlecki Kazimierz Gurda – słowo powitania

Ks. dr Paweł Rytel-Andrianik – Dyrektor Biura ds. Komunikacji Zagranicznej w Sekretariacie Konferencji Episkopatu Polski, wicedyrektor Centrum Relacji Katolicko-Żydowskich KUL im. Abrahama J. Heschela: „Chasydzi w Siedlcach i Kocku”.

Dr Edward Kopówka – Dyrektor Muzeum Treblinka: „Zagłada Żydów w Treblince”.

Tomasz Oleksy-Zborowski – Kierownik Muzeum i Miejsce Pamięci w Sobiborze: „Martyrologia Żydów – współczesne formy pielęgnowania pamięci”.

Godz. 15:00-17:00 – INTERPRETACJA STAREGO TESTAMENTU, WYKŁAD POPROWADZI RABIN BOAZ PASH: „Abyśmy osiągnęli mądrość serca. Kto jest lepszy mędrzec czy prorok? Biblia, Talmud i to co my myślimy aktualnie”.

Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Siedleckiej

(Nowe Opole k. Siedlec, ul. Seminaryjna 26)

Godz. 19:00, CELEBRACJA SŁOWA BOŻEGO

Katedra Siedlecka (Siedlce, ul. Bpa Ignacego Świrskiego 55)

Komentarz chrześcijański: Arcybiskup Grzegorz Ryś

Komentarz żydowski: Rabin Boaz Pash