CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=313344

Melchior Grodziecki – niezłomny jezuita 

Nie bał się groźby śmierci, gdy wzywano go do porzucenia katolickiej wiary. Święty Melchior Grodziecki przedstawiany jest często wraz z kanonikiem Markiem Kriżem i swoim współbratem zakonnym Stefanem Pongraczem, którzy razem z nim ponieśli męczeńską śmierć. Widzimy go w jezuickiej sutannie, w komży i stule, z krzyżem i liściem palmy oraz z emblematem Towarzystwa Jezusowego lub z mieczem, płonącą żagwią i obcęgami stanowiącymi, wraz z palmowym liściem, symbolem męczeństwa.

Melchior Grodziecki przyszedł na świat około 1584 r. w Cieszynie, w szlacheckiej rodzinie herbu Radwan, osiadłej w Grodźcu koło Skoczowa. Uczył się w jezuickim kolegium w Wiedniu, gdzie został przyjęty do Sodalicji Mariańskiej, co dowodzi tego, że był jednym z najlepszych uczniów. Poinformował rodziców o tym przyjęciu w liście z 1602 r. Po ukończeniu nauki wstąpił 22 maja 1603 r. do jezuickiego nowicjatu w Brnie. Razem z nim nowicjuszem był Węgier – Stefan Pongracz. Dwa lata później, tego samego dnia, złożył śluby zakonne, po czym odbył dwuletnią praktykę nauczycielską w kolegiach w Brnie i Kłodzku, w międzyczasie uzupełniając wykształcenie muzyczne. W 1609 r. zaczął studiować trzyletnią filozofię w Pradze, ale w związku z brakiem w tym kierunku większych zdolności skierowano go na dwuletnie studia teologiczne. W 1614 r. otrzymał święcenia kapłańskie, po czym rozpoczął posługę w Pradze jako kaznodzieja i spowiednik. Spowiadał w języku czeskim, którego nauczył się podczas pobytu w nowicjacie i studiów w Czechach. Kazania głosił także we wsi Kopanina. Około 1616 r. został kierownikiem bursy praskiej dla ubogich studentów, natomiast po wybuchu wojny trzydziestoletniej (1618-1648) udał się na Węgry do kolegium jezuickiego w Homonnie, gdzie 16 czerwca 1619 r. złożył śluby wieczyste.

>>> Melchior Grodziecki, czyli wierność nade wszystko

Po koronę męczeństwa 

Z Homonny wyruszył jako kapelan wojskowy, wraz ze Stefanem Pongraczem, do Koszyc. Miał posługiwać wśród polskich i czeskich katolików, podczas gdy Stefan Pongracz wśród węgierskich. Niemniej, po zajęciu Koszyc przez wojska generała Jerzego Rakoczego uwięziono kapłanów poszukujących schronienia na zamku: Marka Kriża z Chorwacji, kanonika strzygomskiego, Melchiora Grodzieckiego i Stefana Pongracza. Kalwiński pastor Alwinczy wręcz domagał się wymordowania wszystkich katolików w mieście. Sprzeciwiwszy się temu, skazano jednak na śmierć kanonika i obu jezuitów.  

Cieszyn/Domena Publiczna

W nocy z 7 na 8 września 1619 r., po północy, hajducy generała Jerzego Rakoczego, służący pod Gaborem Bethlenem, księciem Siedmiogrodu, udali się razem z owym pastorem na zamek. Groźbami usiłowali nakłonić kapłanów do wyrzeczenia się katolickiej wiary, lecz gdy groźby nie poskutkowały, zabili na miejscu Marka Kriża. Swój gniew wywarli szczególnie na jezuitach. Torturami próbowali wymusić na nich odstępstwo od katolicyzmu. Umocowali do belki zakonników i podnosili w górę, obciążywszy ich nogi kamieniami. Kroili ciało każdego z nich nożami, a obcęgami wyrywali jego kawałki, świeże rany przypalając pochodniami, natomiast głowę okręcali sznurem i ściskali tak mocno, że oczy wychodziły na wierzch. Kiedy kaci opadli z sił, ścięli męczenników. Dwaj jezuiccy męczennicy nie poprzestawali podczas tortur powtarzać imion Jezusa Chrystusa i Najświętszej Maryi Panny. Święty Melchior, świadomy czekających go udręk, miał zaś powiedzieć do oprawców: „Róbcie ze mną, co chcecie, ale ja nigdy nie wyrzeknę się mojej wiary”. Miał zaledwie 35 lat, gdy zginął śmiercią męczeńską.  

Nienawiść i chwała 

Nienawiść okazano męczennikom również po ich śmierci. Wrzucono bowiem ich ciała do kloaki. Wiadomość o niezwykle okrutnej zbrodni obiegła szybko Koszyce, wywołując oburzenie nie tylko u katolików, ale i u protestantów. Rada Miejska poleciła katowi pochowanie ciał męczenników. Następnie wywieziono je do Also-Sobes niedaleko Koszyc, a w 1636 r. przeniesiono do Trnawy, gdzie ostatecznie spoczęły w klasztorze urszulanek. Liczne łaski przypisywane orędownictwu Melchiora Grodzieckiego i jego towarzyszy zaowocowały kultem na Słowacji, Węgrzech, Morawach i Śląsku. Proces beatyfikacyjny rozpoczął się już w 1628 r., ale dopiero 15 stycznia 1905 r. papież Pius X uznał Melchiora Grodzickiego i jego towarzyszy za błogosławionych. Kanonizował ich w Koszycach papież Jan Paweł II w 1995 r. Powiedział wtedy o tym męczenniku, że jest on „świetlanym przykładem ewangelicznej wytrwałości, który powinniśmy mieć przed oczami, kiedy stajemy wobec trudnych i ryzykownych wyborów, jakich nie brak także dzisiaj”. Święty Melchior Grodziecki patronuje archidiecezji katowickiej. Poświęcony mu był rok 2019.  

Czytałeś? Wesprzyj nas!

Działamy także dzięki Waszej pomocy. Wesprzyj działalność ewangelizacyjną naszej redakcji!

Zobacz także
Wasze komentarze