Michał Legan OSPPE: nie jest się dobrym księdzem bez misyjnego serca

Wprowadzenie w tematykę tegorocznego Światowego Dnia Misyjnego (Niedzieli Misyjnej), który będziemy przeżywać 22 października pod hasłem „Misje sercem Kościoła”, oraz szukanie nowych dróg we współpracy misyjnej Kościoła w Polsce, a także przedstawienie planów na najbliższy rok pracy to główne punkty jesiennego zebrania Papieskich Dzieł Misyjnych oraz innych środowisk misyjnych.

Odbyło się ono w dniach 11-12 września 2023 r. w seminarium duchownym w Częstochowie.

Rozpoczynającej spotkanie Eucharystii przewodniczył bp Jan Piotrowski, przewodniczący Komisji Episkopatu Polski ds. Misji, który w homilii przytoczył i rozwinął słowa z encykliki „Redemptoris missio”, że misje są sprawą wiary, a wiara umacnia się, gdy jest przekazywana. Na koniec mszy św. bp Piotrowski pobłogosławił zebranych relikwiami bł. Pauliny Jaricot, założycielki Dzieła Rozkrzewiania Wiary i Żywego Różańca.

Nowe formy

Otwarcia zebrania dokonał dyrektor krajowy Papieskich Dzieł Misyjnych ks. Maciej Będziński, który zaprosił zebranych do podjęcia refleksji nad nowymi formami animacji i współpracy misyjnej Kościoła w Polsce. „Po raz kolejny spotykamy się na naszym corocznym zebraniu w Częstochowie. To dobra okazja, aby na początku roku formacyjnego naszkicować tzw. mapę drogową działalności animacyjnej i współpracy na rzecz misji” – powiedział dyrektor krajowy Papieskich Dzieł Misyjnych. Przywitał też dyrektora krajowego PDM z Łotwy ks. Rihardsa Rasnacisa i jego współpracownika ks. Andrisa Sevelsa, dziękując im za obecność.

>>> Częstochowa: „Jesienne spotkanie Papieskich Dzieł Misyjnych i Innych Środowisk misyjnych”

Ks. Maciej Będziński, fot. Maciej Kluczka / Misyjne Drogi

Ewangeliczna logika

Następnie zabrał głos bp Jan Piotrowski, który podkreślił, że w działalności misyjnej Kościoła potrzeba więcej miłości niż wiedzy. Zachęcił, aby kierować się tą ewangeliczną logiką przy realizacji projektów misyjnych.

Dyrektorzy poszczególnych agend Komisji Episkopatu ds. Misji zreferowali działalność Centrum Formacji Misyjnej, MIVA Polska i Dzieła Pomocy „Ad Gentes”. Gość z Open Doors Przemysław Wilczyński zachęcał, aby włączyć do inicjatyw modlitwę w intencji Kościoła prześladowanego i zaproponował pomocne w tym specjalne materiały.

Misyjne serce

Następnie wykład pt. „Misje to fabryka dobra – wystarczy ją dobrze ukazać” przedstawił o. Michał Legan OSPPE, dyrektor Redakcji Audycji Katolickich TVP, kierownik Katedry Teologii Mediów w Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II w Krakowie, filmoznawca, dziennikarz i publicysta. Wyznał, że jako filmowiec odkrył tematykę misyjną w programach katolickich i dlatego zaczął zgłębiać temat misji, dochodząc do wniosku, że nie jest się dobrym księdzem, jeśli nie ma się misyjnego serca. Ta refleksja stała się momentem jego nawrócenia, a słowo „Idźcie” z nakazu misyjnego Jezusa jest dla niego niezmiernie inspirujące zarówno w życiu duchowym, jak i zawodowym.

Potem odbyła się debata nt. „Misje potrzebują wiary i pieniędzy” z udziałem bp. Jana Piotrowskiego, o. Michała Legana OSPPE, Marty Duch, przedstawicielki Fundacji Misyjnej „Na Krańce Świata” i platformy Misjomat.org oraz Jana Sobierajskiego, reżysera i producenta filmów ewangelizacyjnych, w tym o charakterze misyjnym.

>>> Michał Legan OSPPE: młodzi są wkurzeni, a papież razem z nimi [PODKAST]

o. Michał Legan, fot. PAP/Paweł Supernak

Jako pierwszy na temat „Misje potrzebują wiary i pieniędzy” wypowiedział się Jan Sobierajski (twórca m.in. serii filmów animowanych „Misyjni Superbohaterzy” o świętych związanych z poszczególnymi Papieskimi Dziełami Misyjnymi oraz ambasador inicjatywy PDM „Firma z misją” skierowanej do przedsiębiorców), który stwierdził, że misje w pierwszej kolejności potrzebują wiary. Reżyser zachęcił do niepolegania tylko na ludzkich możliwościach, lecz też na Boskich, zwierzając się: „Nawiązując do miejsca, gdzie odbywa się zebranie, chcę też powiedzieć, że w pewnym momencie własnej działalności poprosiłem Maryję, aby została dyrektorką finansową mojej firmy. Spełniła tę prośbę, bo moje finanse z roku na rok są w coraz lepszej formie. Dzięki temu mogę realizować coraz więcej projektów misyjnych i ewangelizacyjnych i głosić Ewangelię na cyfrowym kontynencie, którym jest Internet”.

Wiara i pieniądze

Następnie na to pytanie odpowiedział o. Michał Legan, paulin, który zauważył, że jako zakonnik złożył ślub ubóstwa, wyrzekając się dóbr materialnych, a doświadcza zalewu bogactwem miłosierdzia Bożego.

Biskup Piotrowski natomiast podkreślił, że nie pieniądze stworzyły misje, lecz wiara, i że misje potrzebują darów serca, a nie akcji. Przytoczył też słowa ks. Antoniego Kmiecika, dyrektora krajowego PDM w latach 1990-2000: „Jeśli w działalności misyjnej Kościoła chodziłoby tylko o pieniądze, to poprosilibyśmy Jurka Owsiaka od Orkiestry Świątecznej Pomocy, żeby zebrał pieniądze na potrzeby jakiejś konkretnej placówki misyjnej”. „Na misjach oczywiście pieniądze są ogromnie potrzebne, ale aspekt materialny nie może zastąpić aspektu duchowego, który stanowi istotę Kościoła” – stwierdził przewodniczący KEP ds. Misji.

Marta Duch przybliżyła sposoby funkcjonowania platformy Misjomat.org i Fundacji Misyjnej „Na Krańce Świata”. Fundacja i platforma mają być pomocne w realizacji konkretnych potrzeb, na przykład zakupu moskitier. Zachęcała misjonarki i misjonarzy do zgłaszania swoich potrzeb do realizacji na nowo powstałej platformie. Poinformowała, że platforma ma też na celu tworzenie wspólnot wspierających danego misjonarza i jego projekt także duchowo. Apostolstwo platformy ma ogarniać wszystkie potrzeby misjonarek i misjonarzy.

Od sakramentu chrztu

Podsumowując debatę bp Piotrowski stwierdził, że rozwijanie naszej świadomości misyjnej powinno nas kierować do sakramentu chrztu, który zobowiązuje do głoszenia Ewangelii światu. „W tym kontekście współpraca misyjna nie jest tylko dorywczym «gaszeniem pożaru», ale permanentnym byciem w stanie misji, jak naucza papież Franciszek, czego sobie i Państwu życzę” – powiedział przewodniczący KEP ds. Misji.

Drugi dzień zebrania rozpoczął się jutrznią i mszą św., której przewodniczył ks. Jarosław Tomaszewski, sekretarz krajowy Papieskiego Dzieła Rozkrzewiania Wiary i Papieskiego Dzieła św. Piotra Apostoła. Homilię wygłosił ks. Maciej Będziński, który podziękował uczestnikom za zaangażowanie w dziele misyjnym Kościoła i podkreślił, nawiązując do beatyfikacji rodziny Ulmów, że Kościół to nie korporacja, lecz rodzina oddana na służbę Bogu.

Sprawa strategiczna

Następnie sekretarze krajowi poszczególnych Papieskich Dzieł Misyjnych oraz dyrektor Wydawnictwa Missio-Polonia przedstawili sprawozdania i plany na rok 2023/2024.

Ks. Jarosław Tomaszewski, sekretarz krajowy Papieskiego Dzieła Rozkrzewiania Wiary i Papieskiego Dzieła św. Piotra Apostoła, podkreślił, że sprawa troski o powołania do stanu duchownego – zarówno w Polsce, jak i w krajach misyjnych – jest strategiczna dla przyszłości Kościoła, dlatego Sekretariat Krajowy Papieskiego Dzieła św. Piotra Apostoła planuje w najbliższej przyszłości zwiększenie liczby parafii, a także organizacji uczestniczących w adopcji misyjnych seminarzystów. Poinformował też, że owocne jest zaangażowanie sekretariatu w program Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie składający się z cyklu zajęć i wykładów formacyjnych dla studentów z różnych obszarów Afryki oraz Azji, umożliwiający nie tylko otrzymanie dyplomu formatora, lecz również certyfikatu przyszłego wychowawcy seminaryjnego.

Następnie ks. Tomaszewski przedstawił projekty Sekretariatu Krajowego Papieskiego Dzieła Rozkrzewiania Wiary, m.in. plan rozwoju Misyjnego Wolontariatu Młodzieżowego PDRW i utworzenia grup Rodzinnego Wolontariatu Misyjnego PDRW. Zachęcił do zaangażowania się w obchody Światowego Dnia Misyjnego 22 października tego roku. Zapowiedział też szkołę formacji misyjnej online, której spotkania odbywać się będą raz w miesiącu.

Sekretarz krajowy Papieskiego Dzieła Misyjnego Dzieci s. Monika Juszka RMI podsumowała ubiegłoroczny Synod Misyjny Dzieci oraz przedstawiła m.in. projekt Kolędników Misyjnych 2023/2024, który będzie poświęcony pomocy dzieciom w Kolumbii. Siostra Juszka zaprosiła do współpracy i do śledzenia działalności Papieskiego Dzieła Misyjnego Dzieci w mediach społecznościowych.

Sekretarz krajowy Papieskiej Unii Misyjnej o. Luca Bovio IMC przedstawił animację misyjną w seminariach duchownych i zaprosił na sesję misjologiczną i czuwanie modlitewne na Jasnej Górze. W tym roku wydarzenie to odbędzie się w dniach 2-3 grudnia pod hasłem „Uczestniczę w misji”. Poinformował też, że w trakcie przygotowania jest nowa publikacja pt. „Myśli Pawła Manny na każdy dzień”, która zostanie przetłumaczona na inne języki, stając się przyczynkiem do szerzenia głębokiej myśli misyjnej założyciela Papieskiej Unii Misyjnej.

Dyrektor Wydawnictwa Papieskich Dzieł Misyjnych Missio-Polonia Andrzej Lendzion przedstawił podsumowanie prac wydawnictwa w roku ubiegłym i plany na najbliższy rok. Podziękował dyrektorom diecezjalnym i przedstawicielom środowisk misyjnych za dotychczasową współpracę z wydawnictwem w propagowaniu idei misyjnej.

W ostatniej części zebrania uczestnicy, podzieleni na grupy, dyskutowali nad następującymi tematami: jak uzyskać transparentność w finansach i działaniu na rzecz wspierania misji, Papieska Unia Misyjna – od legitymacji do prawdziwej współpracy oraz co zrobić, żeby w Polsce miesiąc różańcowy był jednocześnie miesiącem misyjnym. „Zabieram z tego spotkania dużo pomysłów i materiałów do animacji misyjnej w parafii i w szkole” – powiedziała jedna z uczestniczek.

W spotkaniu uczestniczyło ok. 100 osób, wśród których byli dyrektorzy diecezjalni PDM, referenci misyjni zakonów żeńskich i męskich oraz świeccy animatorzy misyjni.