„Posługacz trędowatych”. Dziś wspomnienie bł. Jana Beyzyma, misjonarza

12 października Kościół wspomina w liturgii bł. Jana Beyzyma. Ten polski misjonarz-jezuita, opiekował się trędowatymi na Madagaskarze.

Po śmierci o. Beyzyma w 1912 r. opinia o jego świętości była powszechna – zarówno na Madagaskarze, gdzie zmarł z przemęczenia i chorób, jak i w Galicji, gdzie był bardzo znany. Współczesna prasa francuska nazywała go „samarytaninem Madagaskaru”. Mieszkańcy tej afrykańskiej wyspy pamiętają go do dzisiaj, a dla lekarzy i misjonarzy jest prekursorem nowoczesnej opieki medycznej nad trędowatymi.

Przyszedł na świat 15 maja 1850 r. w majątku Beyzymy Wielkie na Wołyniu (dzisiejsza Ukraina). Na misje wyjechał bardzo późno – kiedy dobiegał już pięćdziesiątki, 26 lat po wstąpieniu do zakonu. Bardzo łatwo pomyśleć, że został wysłany za karę; plotka taka krąży zresztą do dziś. Tym bardziej, że jezuita – przyznają jego biografowie – miał sposób bycia raczej szorstki. – Był bardzo energiczny, surowy i sprawiedliwy, a przy tym nie znosił próżnej gadaniny i ospalstwa – tłumaczy o. Stanisław Groń SJ, autor wielu artykułów o o. Beyzymie.

Wyjazd na Madagaskar nie był jednak karą. Jeszcze na początku 1898 r. (rok przed wyjazdem) o. Beyzym pisał do generała zakonu, o. Ludwika Martina: „Przepraszam pokornie, że śmiem dokuczać tak natrętnie, ale jak sobie wspomnę, że tyle tysięcy trędowatych tak silnie cierpi i umiera bez pomocy tak duchowej, jak i doczesnej, (…) to trudno mi czekać spokojnie tak długo na rozkaz odpływu”.

>>> Po drogach bł. Jana Beyzyma SJ [MISYJNE DROGI]

Twardy, prostolinijny zakonnik szybko zyskał miłość Malgaszów. Przez pierwsze trzy lata (1899-1902) opiekował się trędowatymi w państwowym schronisku w Ambahivoraka. Nie bał się żadnej pracy: opatrywał rany, mył chorych, robił zastrzyki. – Żeby zrozumieć, co to naprawdę znaczy, trzeba wiedzieć, jak wygląda ciało zaatakowane trądem i jaki zapach wydziela – zauważa o. Groń. W jednym z listów o. Beyzym próbował opisać smród ran – trochę podobny do zgniłego sera, trochę słodkawy. Ludzie zarażeni tą straszna chorobą mieli oszpecone twarze – pozbawione nosów i uszu, a zamiast rąk i nóg – kikuty.

O. Beyzyma maluje się w fartuchu nałożonym na sutannę. Nosił go z bardzo praktycznych powodów – ropiejące rany tryskały, kiedy się je opatrywało.

Biografia, którą napisał jezuita, o. Czesław Drążek, nosi tytuł „Posługacz trędowatych”. Wybrał taką służbę, przekonany, że miłość i szacunek należą się każdemu człowiekowi – nawet najbardziej pogardzanemu. Chciał dotrzeć do nich z Ewangelią i sakramentami. „Jeszcze ich języka nie umiem – pisał tuż po przyjeździe – ale mieszkam między nimi, aby biedacy mieli Mszę św. i ratunek w razie konania”.

W 1902 r. o. Beyzym postanowił wybudować na Madagaskarze ośrodek, w którym trędowaci mieliby zapewnioną opiekę medyczną i duchową. Dość szybko udało mu się zebrać fundusze (głównie od rodaków z Polski), i w 1911 r. w Maranie został oddany nowoczesny szpital pod wezwaniem Matki Boskiej Częstochowskiej. Należał do najlepiej wyposażonych i zorganizowanych na świecie. Jezuita przeprowadził swój plan mimo olbrzymich problemów finansowych i organizacyjnych, oporu władz kolonialnych (w listach wiele pisze o antyklerykalnym, a nawet antychrześcijańskim nastawieniu kolonialnej administracji francuskiej), a nawet niezrozumienia ze strony współbraci.

Niemal do ostatnich dni o. Beyzym chciał jeszcze wyjechać na Sachalin – wyspę położoną między Syberią a Japonią – miejsce zesłania wielu polskich patriotów, ale i zwykłych kryminalistów. Podjął już starania w Petersburgu, miał obmyślaną podróż. Nie zdążył – zmarł w Maranie 2 października 1912 r.

Beatyfikował go 18 sierpnia 2002 r. w Krakowie bł. Jan Paweł II, wyznaczając jego wspomnienie liturgiczne na 12 października.

Czy polski misjonarz pracujący w Betlejem jest bezpieczny?

Nic nie dzieje się przez przypadek. Jak powstał nieplanowany bazar dla potrzebujących [REPORTAŻ]

Nigeria: porwano 5 osób, w tym 3 siostry zakonne

Nikaragua: znów kapłan trafił do aresztu

Jerozolima: zwierzchnicy Kościołów wzywają do sprawiedliwości i pokoju

Archidiecezja Meksyku apeluje o pomoc, bo przybywa zbyt wielu migrantów