Refleksja misjologiczna nad misyjnym orędziem papieża Franciszka na rok 2017 

Misyjne orędzie na Światowy Dzień Misyjny 2017 r. jest już piątym takim dokumentem wydanym przez papieża Franciszka. Papież, nawiązując do swoich poprzedników, konstruuje misyjne przesłanie wokół tematu danego roku duszpasterskiego lub zbliżającego się ważnego wydarzenia w Kościele powszechnym, a jednocześnie podsumowuje swoją dotychczasową naukę.

W pierwszym orędziu (na rok 2013), odwołując się do przeżywanego wówczas Roku wiary, Franciszek ukazał działalność misyjną jako wyraz dojrzałości wiary. Poszerzył też granice działalności misyjnej, podkreślając, że „granice wiary” przebiegają nie tylko przez terytoria i tradycje ludzkie, ale również przez serce człowieka. W orędziu na rok 2014, nawiązując do swojej adhortacji Evangelii gaudium, podkreślił rolę radości w misyjnym przepowiadaniu. Nawiązując do Roku Życia Konsekrowanego w orędziu na 2015 r. ukazał związek misji i życia konsekrowanego. Czwarte misyjne orędzie papieża Franciszka powiązało dzieło misyjne Kościoła z dziełem miłosierdzia, ukazując ich kompatybilność oraz wzajemne dopełnienie. 

W tegorocznym orędziu misyjnym zatytułowanym „Misja w centrum wiary chrześcijańskiej” papież Franciszek stawia katolikom trzy pytania: Co jest podstawą misji? Co jest istotą misji? Jakie jest niezbędne nastawienie misji? I także w orędziu znajdujemy odpowiedzi na te pytania. 

Podstawą misji jest przemieniająca moc Ewangelii – Dobrej Nowiny. Głosząc Chrystusa Zmartwychwstałego sprawiamy, że staje się On dla współczesnych ludzi Drogą, Prawdą i Życiem (por. J 14,6). „Jest Drogą, która zaprasza nas do pójścia za Nim z ufnością i odwagą. Idąc za Jezusem jako Drogą, doświadczamy Prawdy i otrzymujemy Jego Życie, które (…) jest źródłem kreatywności w miłości” – pisze papież. 

Istotą misji jest aktualny czas zbawienia – kairos, gdyż „przez głoszenie Ewangelii Jezus staje się ciągle na nowo nam współczesny”. Ewangelia jest Osobą – jak zaznacza papież – która stale daje siebie i nieustannie zachęca, do dzielenia się nią. „W ten sposób Ewangelia staje się przez chrzest źródłem nowego życia, przez bierzmowanie umacniającym namaszczeniem, a przez Eucharystię pokarmem nowego człowieka”. Nastawienie do misji powinno cechować się nieustannym wychodzeniem z własnej wygody, by dotrzeć „do wszystkich peryferii potrzebujących światła Ewangelii”.  

Postawa wobec misji – według papieża – to postawa Miłosiernego Samarytanina i Dobrego Pasterza. Jako współczesne przykłady takiej postawy papież wymienia studenta z plemienia Dinka z Sudanu Południowego, który za cenę własnego życia chroni zagrożonego śmiercią studenta z wrogiego plemienia Nuer. Następnie daje przykład celebracji eucharystycznej „w Kitgum, w północnej Ugandzie, zroszonej wówczas krwią przez okrucieństwo grupy rebeliantów, gdy misjonarz kazał ludziom powtarzać słowa Jezusa na krzyżu: «Boże mój, Boże mój, czemuś mnie opuścił?» jako wyraz rozpaczliwego krzyku braci i sióstr ukrzyżowanego Pana. Celebracja ta była dla ludzi źródłem wielkiej pociechy i męstwa”. 

Franciszek w swoim orędziu nawiązuje do przyszłorocznego Zwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów, które odbędzie się w 2018 roku pod hasłem „Młodzież, wiara i rozeznanie powołania”. Patrząc na młodzież i ich fascynację Osobą Chrystusa, papież podkreśla, że „młodzi są nadzieją misji”.  

Jak w każdym misyjnym orędziu, jest miejsce na ukazanie roli Papieskich Dzieł Misyjnych, które działając w imieniu papieża są jego narzędziem animacji i formacji misyjnej wśród dzieci, młodzieży, dorosłych, rodzin, kapłanów, zakonników i biskupów na całym świecie.  

Światowy Dzień Misyjny – pisze papież – „jest dobrą okazją, aby misyjne serce wspólnot chrześcijańskich brało udział poprzez modlitwę, świadectwo życia i wspólnotę dóbr w zaspokojeniu poważnych i wielkich potrzeb ewangelizacji”. 

Na zakończenie orędzia  papież poleca sprawę misji Maryi, Matce ewangelizacji, prosząc Ją, aby wyjednała nam „nowy zapał” i wstawiała się „za nami, byśmy mogli zyskać świętą śmiałość poszukiwania nowych dróg, aby do wszystkich dotarł dar zbawienia”. 

Warto tutaj przypomnieć, że Światowy Dzień Misyjny został ustanowiony w Kościele powszechnym 14 kwietnia 1926 r. przez papieża Piusa XI (w Polsce tzw. Niedziela Misyjna rozpoczyna Tydzień Misyjny). Dzień ten przypada corocznie w przedostatnią niedzielę października i są z nim bardzo ściśle związane misyjne orędzia. Autorem misyjnych apeli i radiowych orędzi w latach 1930–1964 była Kongregacja Ewangelizacji Narodów – zazwyczaj jej sekretarz. Przypuszczalnie w latach 1927, 1928 i 1929 nie było takich apeli. Pierwszy z nich został oficjalnie wygłoszony 26 września 1930 r., a wystosował go sekretarz kongregacji kard. Carlo Salotti (1870-1947). W sumie Kongregacja Ewangelizacji Narodów wystosowała 44 orędzia misyjne. Zawierają one wypowiedzi papieży dotyczące misji oraz listy, które przychodziły do Kongregacji. Z czasem opracowanie orędzi na Światowy Dzień Misyjny przejęli od Kongregacji kolejni papieże: Jan XXIII, Paweł VI, Jan Paweł II, Benedykt XVI i Franciszek. Pierwsze papieskie orędzie wystosował Jan XXIII w dniu 22 października 1960 r. i było ono jedynym wydanym za jego pontyfikatu. 

Tekst: ks. kan. dr hab. Franciszek Jabłoński, UAM, misjolog

Zobacz także