Nie żyje Krzysztof Penderecki

W niedzielę nad ranem zmarł wybitny kompozytor Krzysztof Penderecki – poinformowało Radio Kraków, powołując się na rodzinę zmarłego. Miał 86 lat. 

Nie żyje Krzysztof Penderecki#wieszwięcej https://t.co/kCaG0oBm8R

— portal tvp.info ?? (@tvp_info) March 29, 2020

Polski kompozytor, dyrygent i pedagog muzyczny. Przedstawiciel polskiej szkoły kompozytorskiej w latach sześćdziesiątych. Profesor i rektor Akademii Muzycznej w Krakowie. Członek Polskiej Akademii Umiejętności. W 2012 r. dziennik The Guardian nazwał go „najprawdopodobniej największym żyjącym polskim kompozytorem”.

Penderecki skomponował cztery opery, osiem symfonii i szereg innych utworów orkiestrowych, koncertów instrumentalnych, oprawę chóralną głównie tekstów religijnych, a także utwory kameralne i instrumentalne. Wśród jego najbardziej rozpoznawalnych utworów są Ofiarom Hiroszimy – Tren, Pasja według św. Łukasza, Polskie Requiem oraz III Symfonia.

Penderecki studiował kompozycję w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie (obecnie Akademia Muzyczna w Krakowie), gdzie po uzyskaniu dyplomu podjął pracę nauczyciela akademickiego. Po raz pierwszy zdobył rozgłos w 1959 r. po premierowym wykonaniu utworów Strofy, Emanacje oraz Psalmy Dawida na festiwalu Warszawska Jesień. Powszechne uznanie przeniosła mu kompozycja Tren na orkiestrę smyczkową, poświęcona ofiarom ataku atomowego na Hiroszimę, oraz chóralne dzieło Pasja według św. Łukasza. Jego pierwsza opera, Diabły z Loudun, została premierowo wystawiona w Hamburgu i Stuttgarcie w 1969 r. Począwszy od połowy lat 70. styl kompozytorski Pendereckiego zmienił się, a jego pierwszy koncert skrzypcowy skupił się na półtonie i trytonie. W latach 80. powstało jego chóralne dzieło Polskie Requiem.

Zygmunt Krauze o K. Pendereckim: był autentycznym, wybitnym polskim kompozytorem

– Znałem Krzysztofa Pendereckiego od wczesnych lat sześćdziesiątych. Był to człowiek lojalny, o ogromnym talencie, który w sposób nadzwyczajny potrafił stworzyć utwory do dzisiaj ważne, które będą istotne nadal – ocenił Zygmunt Krauze. – Brak mi słów. Jest to niesamowicie przykra wiadomość – dodał.

Krauze zwrócił uwagę, że w twórczości Krzysztofa Pendereckiego daje się wyodrębnić „dwa główne nurty”. „Jeden z nich – to jest nurt awangardowy, którym torował wówczas nową drogę dla całej muzyki europejskiej” – podkreślił kompozytor.

– A później zainicjował też nowy kierunek, który zwrócił tę awangardę w stronę bardziej uduchowioną – w kierunku związanym z religią chrześcijańską. I ten nurt w sposób twórczy, we wspaniałej formie reprezentował. Miał wielu, wielu naśladowców – wyjaśnił Krauze.

– W obu kierunkach był Penderecki w awangardzie. To znaczy, że był odkrywcą, a jednocześnie w swoich utworach ukazywał mnóstwo swojego kolorytu, swojego osobistego przeżycia – podkreślił.

Według Krauzego, „Penderecki był autentycznym, wybitnym polskim kompozytorem”. – Bardzo mi jest przykro z powodu tej okropnej wiadomości – zapewnił.

Zobacz także