Jak sernik opanował świat. Krótka historia i sprawdzony przepis 

Pozostaje niekwestionowanym królem deserów. Chyba jedynie szarlotka może z nim konkurować. Nie wyobrażamy sobie świąt bez niego. Jest jednym z najpiękniejszych wspomnień kulinarnych, jakie wynosimy z domu. Dziś świętuje, ponieważ dziś jest Światowy Dzień Sernika. 

Może dlatego, że nie wyobrażamy sobie bez niego świąt czy imienin, wielu dałoby sobie rękę uciąć za twierdzenie, że sernik jest typowo polskim ciastem. Byłaby to na pewno anatomiczna strata, ponieważ sernik, a właściwie serniki mają naprawdę długą i światową historię. Obecnie zajadają się nim wszyscy na całym świecie. Angielski i amerykański cheesecake, francuski gâteau au fromage, hiszpańska tarta de queso, niemiecki Käsekuchen czy nawet chiński Rǔlào dàngāo to niekwestionowani zwycięzcy w rankingu deserów. 

Sernik wypiekali już… w starożytności  

Historia sernika ma mnóstwo zaskakujących zwrotów akcji. Mało kto wie, że to właśnie sernik stał się bohaterem jednej z pierwszych książek kulinarnych, jakie w ogóle powstały. A mianowicie w V w. p.n.e. grecki filozof i lekarz Aegimus w przerwie pomiędzy dumaniem nad naturą rzeczy a studiami nad anatomią człowieka poświęcił całą książkę sztuce wypieku tego ciasta. Być może zajął się tym, ponieważ sernik ówcześnie był specjalistyczną dietą olimpijczyków. Karmiono ich nim, a oni potem zwyciężali w igrzyskach. 

Również starożytni Rzymianie nie oparli się sernikowi. Rzymski polityk Katon Starszy w dziele „De Re Rustica”, czyli „Rzecz wiejska” donosi, że sernik związany z rytuałami religijnymi i spisał przepis na libium – bo tak nazywano ten sernik. A jego wnuk – Marek Porcjusz Katon – podał pierwszy znany nam przepis na sernik. Brzmiał on następująco: 

 

2 kilogramy sera dobrze pokruszyć w moździerzu 

dodać 1 funt chleba z mąki pszennej  

wymieszać z serem  

dodać 1 jajo i wszystko dobrze wymieszać. 

Uformować placek i piec na gorącym kamieniu. 

 >>> Kotka, która polubiła… maryjną kapliczkę!

Europejskie podboje sernika 

Rzymianie podbijający Europę potrzebowali wielu kalorii. Być może dlatego wraz z Rzymianami w Europie rozprzestrzenił się też nasz bohater – sernik. Chociaż bycie okupowanym narodem nie jest niczym przyjemnym i wprowadzanie zwyczajów rzymskich na podbitych terenach kosztowało okupantów wiele wysiłku, a także krwi, nie dotyczy to sernika. Ten rozprzestrzenił się w Europie niemalże lotem błyskawicy. Już w pierwszej wydrukowanej książce kucharskiej z 1545 r. pojawia się przepis na sernik. Miłość do sernika wzrastała i rozszerzała się, a poszczególne kraje dodawał coś od siebie. Z biegiem czasu pojawiały się najrozmaitsze warianty serowego przysmaku. 

Nikogo pewnie nie zdziwi fakt, że sernik trafił też na królewskie stoły i do monarszych żołądków. Swój wkład tworzenie sernika miał także kucharz angielskiego króla Henryka VIII. Szef kuchni wpadł na pomysł pocięcia sera na niewielkie kawałki. Moczył je w mleku przez trzy godziny, a następnie dodał do nich jajka, mąkę oraz cukier. 

Oczywiście lokalnego kolorytu nadaje sernikowi także rodzaj sera używanego do wypieku. Włosi wykorzystują w tym celu ricott, Grecy fetę lub mizithra, a Niemcy twaróg. W USA sernik stał się popularny po wyprodukowaniu serka Philadelphia, który stał się podstawowym składnikiem znanego sernika nowojorskiego. 

Polacy nie gęsi, też swój… sernik mają 

Oczywiście, jak to w meandrach historii bywa, nie do końca jest jasne, w jaki sposób sernik trafił pod polskie strzechy. W staropolskich książkach nie zachowało się wiele przepisów na to ciasto. Podejrzewa się, że przyjechał wraz z królem Janem III Sobieskim wracającym z bitwy pod Wiedniem. To by tłumaczyło nazwę sernika, który dotarł do naszego kraju i do dziś nazywany jest sernikiem wiedeńskim. Krakowiacy go nieco zmodyfikowali, dodają ozdobną kraciastą polewę i dlatego czasami nazywany jest też sernikiem krakowskim. 

W polskim dorobku kulinarnym mamy też sernik kaszubski, do którego dodawane są ziemniaki. Natomiast wciąż wyjaśnienia wymaga pochodzenie seromakowca, czyli sernika przekładanego masą makową, sernika bez sera, sernika na zimno, serowego strudla oraz ciasta drożdżowego z serem i kruszonką. 

W latach osiemdziesiątych przebojem w Polsce stał się dwukolorowy sernik Isaura, dziś zwany też czasami „łaciatym”. Popularność zawdzięcza bohaterce brazylijskiej telenoweli. Natomiast w konkursie „Polskie danie dla Europy” wziął udział sernik na słono, z kminkiem i czarnuszką. 

 >>> Przepis na biblijne ciasto

Anielska kuchnia – siostra Aniela piecze sernik czarno-biały 

Nikogo chyba nie zaskoczę, jeśli powiem, że siostry zakonne pieką doskonałe ciasta. Często korzystają z długich zakonnych tradycji i klasztornych sekretów. Siostra Aniela krok po kroku uczy, w jaki sposób upiec naprawdę pyszny sernik. 

 

 

Zobacz także