Jesteś motocyklistą, nie jesteś dawcą. 10 ciekawostek o transplantacji

Transplantologia to dział medycyny zajmujący się przeszczepianiem tkanek, komórek i narządów. Niestety, to też dział, który wciąż jest mało znany i wokół którego nadal krąży wiele mitów. 

Czekam przed przejściem dla pieszych na jednej z bardziej ruchliwych ulic Poznania. Nagle słyszę głośny sygnał i widzę, jak inne pojazdy ustępują miejsca dwóm granatowym busom. Najpierw pomyślałam, że jedzie policja. Jednak myliłam się. Była to karetka transportowa, przewożąca narządy do przeszczepu. I właśnie w tym momencie przypomniałam sobie o małej karteczce, wielkości wizytówki, którą już kilka lat noszę w portfelu, a która jest moim oświadczeniem woli oddania narządów po śmierci. Zdecydowałam się na to po wykładzie z transplantologiem, który zupełnie odmienił moje spojrzenie na tę dziedzinę. Dziś chciałabym więc odmienić też Wasze. 

1. Motocyklista

Motocyklista = dawca. Pewnie często słyszałeś, jak ktoś człowieka szybko jeżdżącego na motorze nazywa dawcą. Pewnie często sam tak mówiłeś. Z pewnością za często, bo to mit. Wielu ludzi nawet nie zdaje sobie sprawy z tego, że jeśli motocyklista ulegnie wypadkowi, to tak naprawdę najczęściej jego narządy nie nadają się do przeszczepu.  

2. Pytanie

Jeśli lekarze pytają rodzinę zmarłego o przeszczep, to zadają pytanie, czy zmarły by się na niego zgodził, a nie rodzina. Najważniejsza jest wola samego zmarłego, a nie jego bliskich. 

3. Zgoda

Nie trzeba podpisywać i nosić ze sobą deklaracji, że zgadza się na pobranie narządów po śmierci (ale oczywiście można).

>>> Trotula de Ruggiero: pierwsza ginekolożka, która była katoliczką

Dopóki bowiem nie wypiszemy się z Centralnego Rejestru Niespokrewnionych Dawców Szpiku i Krwi Pępowinowej, to jest w nim każdy z nas.

4. „Pójdę do banku i dostanę nerkę”

W Polsce nie ma czegoś takiego jak banki nerek. Są za to banki szpiku czy też komórek macierzystych. 

5. Co się pobiera?

Od dawców zmarłych pobiera się chociażby takie organy jak płuca, serce, trzustka, jelito, rogówka czy też wątroba. 

6. Co jest warunkiem do przeszczepu?

Warunkiem do pobrania narządów jest stwierdzenie śmierci pnia mózgu, a nie zatrzymanie krążenia krwi i pracy serca.  Pobranie narządu od dawcy zmarłego może nastąpić jedynie wtedy, gdy komisja lekarska złożona z trzech lekarzy orzeknie śmierć pnia mózgu.

>>> Jak ze zbira stać się bohaterem?

W tej części mózgu znajdują się ośrodki odpowiedzialne za podstawowe funkcje życiowe, jak oddychanie i krążenie krwi. Nieodwracalne wyłączenie tych funkcji oznacza śmierć człowieka. Lekarze wchodzący w skład komisji orzekającej śmierć mózgu danego pacjenta nie biorą udziału w postępowaniu transplantacyjnym narządów pochodzących od tej osoby. 

7. Czy poznaje się dawcę?

Osoba, która ma wszczepione od kogoś narządy, nie poznaje jego imienia i nazwiska. Dawca pozostaje anonimowy. 

8. Czy narządy przewożone są tą samą karetką, co pacjenci?

Nie. Do przewożenia organów istnieje specjalna karetka, tzn. transportowa, wewnątrzszpitalna. 

9. Data ważności

Wszystkie narządy mają swoją tzw. datę ważności. Dlatego też muszą zostać przewiezione w ściśle określonym czasie.  

10. Kto najczęściej jest dawcą?

To zazwyczaj osoby młode, które poniosły śmierć w nagłych wypadkach. 

Zobacz także