Rudy, leworęczny i w żółtym płaszczu. Co wiesz o Judaszu?

Dlaczego wizjer w drzwiach nazywa się judaszem? Czy rzeczywiście ma coś wspólnego z apostołem, który wydał Jezusa? I co jeszcze „zawdzięczamy” Judaszowi? Niektóre z tych rzeczy mogą was zaskoczyć. 

Judasz Iskariota najbardziej kojarzony jest ze zdradą. To przecież on wydał Jezusa w ręce Sanhedrynu (Wielkiej Rady), a później popełnił samobójstwo. I chociaż teorii dotyczących życia Judasza jest wiele, to w tym tekście postanowiłam skupić się tylko na kilku ciekawostkach z nim związanych.  

Judasz w drzwiach i na drzwiach 

Wizjer umieszczany w drzwiach nazywa się judaszem od tak dawna, że dokładnie nie wiadomo, skąd wziął się ten zwyczaj. Co ciekawe, nie jest on znany tylko w Polsce. Niemniej, skojarzenie to związane jest właśnie z osobą, która kogoś podgląda oraz z samym otworem. Według podań Judasz był bowiem bardzo oczytany i znał wiele proroctw, m.in. o przyjściu Mesjasza. Droga do wypełnienia tych proroctw stała się więc otworem. 

>>> Czy Judasz został potępiony? [WIDEO]

A jeśli o drzwiach mowa, to w 2019 r. „The Telegraph” podał informację, iż Brytyjczycy sprzedający domy z numerem 13 stracili średnio 8% ich wartości rynkowej. Ponadto wielu deweloperów rezygnuje z domów i mieszkań z 13 na drzwiach. Wiąże się to z ostatnią wieczerzą, w której udział wzięło 13 osób, a ostatnią – trzynastą zaproszoną osobą – miał być właśnie Judasz. 

Dyskryminacja rudych 

Naukowcy już od dawna wiedzą, że rudy kolor włosów wynika z mutacji w pigmencie na poziomie melaniny. Jednak dawniej kolor ten kojarzył się przede wszystkim z demonami, lisami, kłamstwem i zdradą. Dlatego też już od epoki karolińskiej Judasza przedstawia się jako rudego. Stąd też wywodzi się tak znana, chociaż już coraz rzadziej spotykana dyskryminacja rudych osób, szczególnie mężczyzn. Co istotne jednak, w Piśmie Świętym nie zostało ani razu wspomniane, jakiego koloru były włosy Judasza. 

Rudy, leworęczny i w żółtym płaszczu 

Oprócz rudego koloru włosów Judaszowi przypisano także leworęczność – cechę, która dawniej również była powodem do dyskryminacji i traktowania osób leworęcznych jako gorszych. W taki sposób apostoł ten często też jest przedstawiany w malarstwie.  

>>> Dlaczego Judasz był rudy, czyli o „niewygodnym” apostole 

Niemal na wszystkich obrazach Judasz ma ubrany też żółty płaszcz. W niektórych gminach włoskich nosili go starozakonni. Ponadto, według podań to właśnie w takim płaszczu Judasz przyszedł odebrać srebrniki, za które wydał Jezusa. Żółty uznawany jest bowiem za symbol fałszu, gdyż kolor ten podszywa się pod złoto. 

Judaszowiec 

Judaszowiec to roślina uznana za jedną z najbardziej intrygujących, którą można sadzić w ogrodach. Wiosną jej kwiaty są bowiem ciemnoróżowe i mogą wyrastać na grubych bezlistnych gałęziach, a nawet na pniu. Wyróżnia się aż siedem gatunków judaszowców, a w Polsce rośliny te uznawane są za gatunki bardzo delikatne. Nazwa „judaszowiec” znana jest nie tylko w języku polskim, lecz także w wielu innych. Według podań to właśnie na tym drzewie powiesił się Judasz. 

Judaszowe srebrniki 

„Wtedy Judasz, który Go wydał, widząc, że Go skazano, opamiętał się, zwrócił trzydzieści srebrników arcykapłanom i starszym i rzekł: »Zgrzeszyłem, wydawszy krew niewinną«. Lecz oni odparli: »Co nas to obchodzi? To twoja sprawa«. Rzuciwszy srebrniki ku przybytkowi, oddalił się, potem poszedł i powiesił się. Arcykapłani zaś wzięli srebrniki i orzekli: »Nie wolno kłaść ich do skarbca świątyni, bo są zapłatą za krew«. Po odbyciu narady kupili za nie Pole Garncarza, na grzebanie cudzoziemców. Dlatego pole to aż po dziś dzień nosi nazwę Pole Krwi. Wtedy spełniło się to, co powiedział prorok Jeremiasz: Wzięli trzydzieści srebrników, zapłatę za Tego, którego oszacowali synowie Izraela. I dali je za Pole Garncarza, jak mi Pan rozkazał”. 

To fragment Ewangelii według świętego Mateusza. Ewangelii, która wyjaśnia, skąd wzięło się powiedzenie „judaszowe srebrniki” będące symbolem zapłaty za zdradę. 

Zobacz także