Rodzina Rodzinie – Caritas Polska rozszerza pomoc dla Ukrainy

Ponad rok od wybuchu wojny Ukraińcy, którzy pozostali w swoim kraju, często znajdują się w skrajnie trudnej sytuacji – pozbawieni dachu nad głową, pracy, podstawowych produktów, cierpią także z powodu blackoutów. W 2023 roku Caritas Polska obejmie bezpośrednią pomocą gotówkową w ramach programu Rodzina Rodzinie kolejnych 500 najbardziej potrzebujących rodzin w regionie Charkowa. Przedstawiamy historie rodzin dotkniętych wojną, które już teraz otrzymują wsparcie ze strony Caritas.

Wojna z Rosją doprowadziła Ukrainę do ruiny gospodarczej. PKB kraju spadł już o blisko 30% (dane MFW). 17,7 mln Ukraińców potrzebuje pomocy humanitarnej (dane ONZ). Oprócz 7,8 mln Ukraińców, którzy schronili się przed wojną m.in. w Polsce, kolejne 6,3 mln zostało wewnętrznie przesiedlonych. Cierpią oni z powodu braku pracy, wyłączeń prądu i ciepła, niedoboru produktów spożywczych czy opału na zimę.

Największy program pomocy dla rodzin

– Rodzina Rodzinie to największy polski program pomocy humanitarnej skierowany do rodzin poszkodowanych wskutek konfliktów zbrojnych – mówi ks. dr Marcin Iżycki, dyrektor Caritas Polska. – Od października 2022 roku Caritas Polska pomaga w ten sposób rodzinom, które zdecydowały się pozostać w Ukrainie. W ciągu kilku miesięcy działania programu objęliśmy pomocą aż 650 rodzin, czyli około 1300 osób, w diecezji kijowsko-żytomierskiej.

Caritas Polska we współpracy z siostrzaną organizacją Caritas-SPES przekazuje bezpośrednią pomoc gotówkową najbardziej potrzebującym rodzinom. Wartość wsparcia to ok. 2400 hrywien na osobę (ok. 300 zł miesięcznie). Dotąd za pośrednictwem programu – także w Syrii, Iraku, Libanie, Strefie Gazy – Polacy przekazali blisko 70 mln zł dla ponad 10 tys. beneficjentów.

W 2023 roku Caritas Polska planuje rozszerzenie programu na region Charkowa we wschodniej Ukrainie. Pomoc dotrze do kolejnych 500 rodzin (ok. 1500 osób) z diecezji charkowsko-zaporoskiej, przez którą przebiega obecnie linia frontu i która szczególnie ucierpiała w wyniku ostrzałów i blackoutów. Potrzeby mieszkańców regionu są ogromne – każdego dnia do Caritas-SPES dociera około 400 zapytań mailowych i telefonicznych. Łącznie do grudnia 2023 roku programem objętych będzie około 2800 osób (1150 rodzin). Przedstawiamy historie rodzin ukraińskich, które już obecnie korzystają ze wsparcia w ramach Rodzina Rodzinie.

Tatiana: Bóg nie zapomniał o nas

– Wyszłam z piwnicy. Nie wiem, jak się zmusiłam. Spojrzałam na ponure niebo i powiedziałam: Panie, mój Boże, zabierz nas stąd. Inaczej zginiemy. Jest nam zimno, kończy się jedzenie. A wszystko wokół eksplodowało non stop, ziemia się trzęsła.

Tatiana ma 63 lata. Przez 40 lat mieszkała w Mariupolu. Ona i jej mąż poświęcili życie służbie innym, opiekowali się osobami niepełnosprawnymi w kościele i bezdomnymi. Pięcioro swoich dzieci nauczyli dzielenia się życzliwością i energią. Najmłodszy syn, 21-letni Danyło, Danyk, broni dziś Ukrainy na polu walki.

– 24 lutego 2022 roku obudziły nas eksplozje – wspomina pani Tatiana. – Danyk pracował na nocną zmianę w Azowstalu. Zadzwonił: „Mamo, wojna. Pakuj się, jadę do Komisariatu Wojskowego”. To był dla mnie szok. Syn nigdy nie służył w wojsku.

Dom Tatiany znajdował się półtora kilometra od Azowstalu. Gdy zaczął się ostrzał, okna i drzwi wypadły od razu. Tatiana spędziła z mężem 10 dni w piwnicy. Jedyne, co wiedziała, to że nie opuści miasta, dopóki pozostaje w nim jej syn. Serce matki podpowiadało: Danyk w Azowstalu.

W oblężonym Mariupolu Tatiana zajęła się opieką nad chorymi i niepełnosprawnymi w podziemiach jednego z kościołów. Dopiero w kwietniu 2022 roku opuściła miasto, gdy dotarła wiadomość, że Danyło wydostał się i dalej walczy w szeregach Sił Zbrojnych Ukrainy.

Tatianę i jej męża czekała droga przez piekło. Długie kilometry pieszo, rosyjski obóz filtracyjny. – Rosyjscy wojskowi powiedzieli: mamy wasze dane w komputerze, wszystko sprawdzimy. Gdyby się dowiedzieli, że syn służył w Donbasie, to ten przystanek byłby dla nas ostatnim – mówi Tatiana. – Ale Bóg okazał miłosierdzie, nie zapomniał o nas. Po dwóch dniach Rosjanie chyba się zmęczyli, dali nam kartkę papieru, że przeszliśmy filtrację. Zapytali: jedziecie do Rosji? Nie, tylko na Ukrainę.

Dziś Tatiana mieszka w Żytomierzu wraz z 8-letnią wnuczką Lizą, w mieszkaniu ludzi, których wcześniej nie znała. Środki z programu Rodzina Rodzinie pomagają im się utrzymać. Każdego dnia czeka na wieści z frontu, od syna. Wysyła mu paczki z żywnością, sprawdza zadania domowe wnuczki, modli się. – Proście Boga o pokój dla Ukrainy – mówi Tatiana. Wierzy, że po zwycięstwie Ukrainy wróci do Mariupola.

Jurij i Switłana. „Mamo, nie chcemy umierać”

Wojna wdarła się w życie Jurija i Switłany już wiosną 2014 roku. Mieszkali w Doniecku z dwójką dzieci, Andrijem i Angeliną, a dwoje kolejnych, Ołeksija i Wiktorię, przyjęli z sierocińca. – Chcieliśmy dać dzieciom poczucie domu, zapewnić im dobre wykształcenie, aby wyrosły na dobrych ludzi, chcieliśmy pokazać im świat. To był najszczęśliwszy okres w życiu – mówi Switłana.

Sklepy należące do Jurija i Swietłany znajdowały się w centrum miasta. Gdy Donieck opanowali „separatyści” i wojska rosyjskie, Jurij prowadził rozmowy ze zwolennikami „republiki ludowej” i wykazywał absurdalność tego pomysłu. Niestety, pewnego ranka, kiedy przyszedł z żoną do pracy, pod sklepem czekali mężczyźni w mundurach, z wyraźnym moskiewskim akcentem.

– Nikt nie chciał tej Rosji. Po co? – mówi Jurij. – Rostów nie jest daleko: kto potrzebował, mógł tam pojechać i znaleźć pracę. Chociaż przeważnie to oni, Rosjanie, przyjeżdżali do nas, żeby zarabiać na życie. Donieck był bogatym, otwartym, przyjaznym miastem. Jak cała Ukraina.

Zaczął się piekielny lipiec 2014 roku. Artyleria Rosjan bezlitośnie przecinała niebo. To było nie do zniesienia, zwłaszcza w nocy. – To, co zaczęło się w całej Ukrainie w zeszłym roku o świcie 24 lutego, przeżyliśmy prawie dziewięć lat temu – mówi Switłana. – I bomby, i samoloty. – Dzieci płakały: – Mamo, nie chcemy umierać. – Wtedy zrozumieli: czas uciekać.

Zabrali ze sobą najpotrzebniejsze ubrania i jedzenie. Tylko to, co zmieściło się w samochodzie. Byli przekonani, że jadą na miesiąc. Z Doniecka uciekli do Charkowa, potem mieszkali pod Łymanem i w Słowiańsku. Starali się ułożyć sobie życie w nowych warunkach. Podejmowali każdą pracę, jaka była dostępna. Dzieci dorastały, starsze wyjechały już na studia, ale wojna się nie skończyła. A w lutym 2022 roku Jurij i Switłana znowu musieli wszystko porzucić.

10-letnia Angelina kocha taniec i muzykę. Bardzo lubi rysować. Jej obrazy przedstawiają słońce, piękne kwiaty i spokojne miasta. I dom, do którego na pewno kiedyś wrócą. Dziś rodzina mieszka w Czerkasach w środkowej Ukrainie, w małym mieszkaniu znajomych. Andrij studiuje, Angelina chodzi do szkoły. Z pracą jest ciężko: bezrobocie w mieście i przed wojną było wysokie, ale teraz jest jeszcze gorzej. Jurij i Switłana przyznają, że czasem spotykają się

z dyskryminacją ze strony pracodawców – ze względu na wiek. Ale się nie poddają. Należą do ludzi, którzy zawsze starają się zobaczyć światełko w tunelu.

Angelina cierpi na poważną chorobę oczu, grożącą utratą wzroku. Pieniądze z programu Rodzina Rodzinie Jurij i Switłana wydają na leczenie dziewczynki, ubranie i buty na zimę, kredki, markery, farby do rysowania.

Wspieranie potrzebujących na Ukrainie będzie jednym z priorytetowych kierunków działań Caritas Polska w 2023 roku.

Jak pomóc mieszkańcom Ukrainy:

• dokonując wpłaty przez stronę caritas.pl/ukraina oraz caritas.pl/rodzina

• wpłacając dowolną kwotę na konto 77 1160 2202 0000 0000 3436 4384

(z dopiskiem UKRAINA)

• wysyłając SMS o treści UKRAINA pod numer 72052 (2,46 zł z VAT)