USA: zmarł światowy zwierzchnik mormonów

W wieku 90 lat zmarł 2 stycznia w Salt Lake City Thomas Spencer Monson – prorok (prezydent) Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich (mormonów). Stał na jego czele od 4 lutego 2008. Światowa wspólnota mormonów, którzy mają wyznawców także w Polsce, liczy obecnie ok. 15,8 milionów.

Thomas Spencer Monson urodził się 21 sierpnia 1927 w Salt Lake City w stanie Utah – siedzibie najwyższych władz tego Kościoła. Tam też uczęszczał do szkół publicznych, a pod koniec II wojny światowej służył w marynarce wojennej. Po demobilizacji ukończył w 1948 studia z zarządzania, po czym pracował w branży wydawniczej, m.in. piastował kierownicze stanowiska w stanowym wydawnictwie Desert News Press. Przez pewien czas wykładał również zarządzanie na swej dawnej uczelni a w 1952 na mormońskim Brigham Young University uzyskał stopień magistra zarządzania biznesem. W latach 1981-82 działał w grupie roboczej, zajmującej się inicjatywami gospodarczymi w sektorze prywatnym, powołanej przez prezydenta Ronalda Reagana.

Jednocześnie od najmłodszych lat Monson pełnił różne funkcje w Kościele Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich. W 1949 został biskupem i mając 22 lat jako jeden z najmłodszych w historii Kościoła na tym stanowisku kierował w Salt Lake City ponad tysięczną wspólnotą wiernych. W latach 1959-62 stał na czele misji w Kanadzie (z siedzibą w Toronto). 4 października 1963 wszedł w skład Kworum Dwunastu Apostołów, czyli ścisłego kierownictwa Kościoła i został wyświęcony na apostoła. Ze względu na swoje wykształcenie i doświadczenie zawodowe zajmował się przede wszystkim sprawami wydawniczymi. Jako misjonarz działał m.in. na rzecz rozwoju Kościoła w Europie, w tym w Niemczech i w dawnych krajach komunistycznych. Napisał kilkanaście książek o tematyce religijnej.

W 1985 nowo wybrany wówczas zwierzchnik Kościoła Ezra Taft Benson powołał 48-letniego Monsona na drugiego doradcę w Radzie Prezydenta, który w ten sposób stał się najmłodszym jej członkiem od 1901. Monson pozostał na tym stanowisku do śmierci następnego prezydenta Howarda Huntera w 1995. Kolejny prorok Gordon Hinckley mianował Monsona pierwszym doradcą. Był on wówczas najstarszym po Hinckleyu członkiem Kworum, toteż przysługiwał mu tytuł przewodniczącego tego grona, ponieważ jednak członkowie Rady Prezydenta nie mogli działać w Kworum, tymczasowym przewodniczącym pozostał Boyd Packer. Ale gdy 27 stycznia 2008 Hinckley zmarł, na jego następcę wybrano niemal automatycznie 4 lutego tegoż roku ponad 80-letniego wówczas T. Monsona. Został on 16. z kolei prorokiem Kościoła i urząd ten pełnił dożywotnio. Zmarł w swoim domu w gronie rodzinnym.

W latach 1948-2013 był żonaty z Frances Beverly Johnson (†17 V 2013), z którą miał troje dzieci. Monson był też działaczem amerykańskiego i międzynarodowego ruchu skautowskiego, przez wiele lat wchodził w skład amerykańskiej rady skautów. Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich jest wspólnotą wyznaniową, powstałą w 1830 w Stanach Zjednoczonych w wyniku objawień, których rok wcześniej miał doznać Joseph Smith (1805-44). W 1823 ukazał mu się prorok Moroni, za którego wskazaniem 18-letni wówczas Smith odkrył złote płyty z tekstem w języku staroegipskim, którego przyszły twórca religii nie znał, ale pod wpływem natchnienia przetłumaczył je na angielski, po czym anioł zabrał je do nieba. Powstała wówczas tzw. Księga Mormona, wydana po raz pierwszy 26 marca 1830 a już 6 kwietnia tegoż roku Smith z 5 przyjaciółmi powołał do życia wspólnotę religijną, znaną obecnie jako mormoni. Założyciel zginął w młodym wieku, zamordowany w czasie kampanii prezydenckiej, gdy ubiegał się o najwyższy urząd w państwie.

Nauki mormonów są w wielu punktach sprzeczne z ogólnie przyjętymi zasadami chrześcijaństwa, m.in. odrzucają bóstwo Chrystusa i wiarę w Trójcę Świętą oraz uznają ważność Księgi Mormona, obok Starego i Nowego Testamentu, które zresztą mają niższą rangę w ich nauczaniu i praktyce. Poza tym początkowo Smith i jego zwolennicy głosili poligamię, co bardzo szybko skłóciło ich zarówno z pozostałymi wyznaniami chrześcijańskimi, jak i z ustawodawstwem amerykańskim. Później mormoni odeszli od tej doktryny, ale m.in. na tym tle doszło w ich szeregach do rozłamów i dziś istnieje w łonie tego ruchu kilka nurtów, które nieoficjalnie praktykują wielożeństwo.

Na czele Kościoła stoi prorok, czyli prezydent, wspierany przez dwóch doradców, którzy tworzą tzw. Pierwsze Prezydium Kościoła. Sprawami administracyjnymi i duszpasterstwem wśród członków zajmuje się Rada Dwunastu Apostołów oraz pięć Kworów Siedemdziesiątych. Siedziba władz Kościoła mieści się w stolicy stanu Utah – Salt Lake City, mieście zbudowanym na pustyni przez samych mormonów.

Zobacz także