Warszawa: inauguracja VII Festiwalu Katolickiej Nauki Społecznej

Wykładem abp. Domenico Sorrentino o dorobku bł. Józefa Toniolo, włoskiego katolickiego działacza społecznego, rozpoczął się w czwartek w Warszawie VII Festiwal Katolickiej Nauki Społecznej. Wydarzenie potrwa do soboty i jest pomyślane jako przestrzeń, w której biznes, gospodarka, kwestie społeczne i polityczne stykają się z Ewangelią i etyką.

– Kiedy oczekuje się wszystkiego od państwa i polityki, istnieje ryzyko nastania panteizmu państwowego – to sytuacja, w której państwo działa jak Bóg, czuje się wszechmocne. Dotyczy to nie tylko państw autorytarnych, ale także scentralizowanych demokracji, które nieuchronnie są zdominowane przez pewne grupy władzy – mówił abp Sorrentino.

>>> Abp Ryś: trzeba nam wyrwać się z niewoli indywidualizmu

Otwarcia tegorocznej edycji Festiwalu odbywającego się pod hasłem „Od teorii do praktyki” w Sound Garden Hotel w Warszawie dokonali Kamil Sulej, prezes Zarządu Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”, współorganizatora wydarzenia, i bp Marian Florczyk, przewodniczący Rady ds. Społecznych KEP.

Zatroskani o dobro wspólne

Kamuil Sulej przypomniał, że Festiwal Katolickiej Nauki Społecznej organizowany jest od 2017 r. jako platforma wymiany myśli ludzi zatroskanych o dobro wspólne zgodnie ze wskazaniami KNS. To również ciekawe i aktualne zagadnienia, debaty specjalistów z różnych dziedzin, integracja środowisk oraz wymiana doświadczeń, a także – podkreślił prezes „Civitas Christiana” – przestrzeń, w której biznes, gospodarka, kwestie społeczne i polityczne stykają się z Ewangelią i etyką. Festiwal jest odpowiedzią na zapotrzebowanie społeczne, aby nauka społeczna Kościoła była żywo obecna w otaczającym nas świecie. Głównym celem Festiwalu Katolickiej Nauki Społecznej jest propagowanie nauczania społecznego Kościoła wśród osób aktywnie uczestniczących w życiu samorządowym i gospodarczym oraz działających w obszarach edukacji i ekonomii społecznej.

Za istotne społeczne wyzwanie uznał w dzisiejszej rzeczywistości, gdy za naszą wschodnią granicą trwa rosyjska agresja na Ukrainę, budowanie autentycznej relacji pokoju. – Nasze społeczeństwo nadal, szczególnie w tym czasie, jest mocno spolaryzowane w kontekście nadchodzących wyborów. Dlatego pragniemy angażować się na rzecz budowania pokoju. Pragniemy, aby było to wyrazem poszukiwania prawdy i życia w duchu ewangelicznego błogosławieństwa. Błogosławieni, którzy wprowadzają pokój, albowiem oni nazwani Synami Bożymi.

Nauka Kościoła zapisana w encyklikach

Przypomniał za słowami papieża św. Jana XXIII z encykliki „Pacem in terris”, że trzeba dążyć do pokoju między wszystkimi w oparciu o prawdę, sprawiedliwość, miłość i wolność.

Bp Marian Florczyk stwierdził z kolei, że według niektórych głosów katolicka nauka społeczna jest obecnie w kryzysie, tymczasem jest ona swego rodzaju światłem rzucanym na wszelkie społeczne problemy dotykające świat i człowieka, i bez tych problemów nie może nie istnieć, gdyż jest na nie reakcją. Przypomniał, że za pierwszą encyklikę społeczną uważana jest „Rerum novarum” papieża Leona XIII z 1891 r. W tym czasie jedną z najważniejszych włoskich postaci, która miała wpływ na tę encyklikę, był Giuseppe Toniolo, inicjator Tygodni Społecznych we Włoszech. Bp Florczyk przypomniał, że był on reprezentantem szerszego, aktywnego środowiska europejskich katolików wrażliwych na kwestie społeczne, działających także m.in. w Belgii, Francji, Niemczech czy Szwajcarii.

>>> Czy nauczanie Kościoła da się pogodzić z ideą państwa opiekuńczego? [KOMENTARZ] 

O Giuseppe Toniolim powiedział, że uchodzi za wielkiego ekonomistę, który we wspomnianych Tygodniach Społecznych propagował katolicką naukę społeczną. – Ten Festiwal jest organizowany na podobieństwo tych Tygodni Społecznych we Włoszech. Toniolo mówił podczas nich, jak należy interpretować zjawiska społeczne i jaką trzeba mieć wrażliwość na człowieka, który stoi u podstaw każdego społeczeństwa – dodał bp Florczyk.

Odwołania do włoskiego ekonomisty

W ramach wydarzenia promowana będzie najnowsza książka abp. Domenico Sorrentino, biskupa włoskiej diecezji Foligno pt. „Ekonomia człowieka. Wykładnia i proroctwo Józefa Toniolo – systematyczne odczytanie na nowo”. Pozycję wydał Instytut Wydawniczy PAX. Publikacja ta stanowiła też kanwę wykładu inauguracyjnego gościa z Włoch.

Abp Sorrentino nazwał Giuseppe Toniolo niekwestionowanym liderem włoskiej myśli społecznej, ale pytał przy tym: czy dziś ma sens odwoływanie się do dorobku kogoś, kto żył ponad 100 lat temu? I odpowiedział, że tak, gdyż „jego myśl jest prorocza, o czym jestem głęboko przekonany”.

W swoim dogłębnym studium myśli Józefa Toniolo (1845–1918), wyniesionego w 2012 r. do chwały ołtarzy członka rodziny salezjańskiej, ekonomisty i socjologa, „proroka” „Rerum novarum”, abp Sorrentino analizuje systematycznie i niemal antologicznie „Traktat o ekonomii społecznej” i inne pisma włoskiego błogosławionego. Kluczem do wizji Toniolo jest związek między etyką a ekonomią, nić przewodnią stanowi element etyczny jako wewnętrzny czynnik praw ekonomicznych. Ta perspektywa aktualizuje się obecnie w obliczu globalnej gospodarki zmagającej się z dramatycznymi problemami, takimi jak nierówność, ubóstwo i niestabilność ekologiczna. Odrębny oraz indywidualistyczny homo oeconomicus nie istnieje. Istnieje potrzeba przeprojektowania gospodarki na kanwie integralnej antropologii.

Giuseppe Toniolo należy do grona inspiratorów inicjatywy „Ekonomia Franciszka”, za pomocą której papież Franciszek wezwał młodych ekonomistów, przedsiębiorców i decydentów z całego świata do zawarcia „paktu” na rzecz odnowy ekonomii w bardziej braterskim i solidarnym znaczeniu.

– Kiedy oczekuje się wszystkiego od państwa i polityki, istnieje ryzyko, jak mówił Toniolo, że prędzej czy później ziści się to, co on nazywał panteizmem państwowym. Jest to sytuacja, w której państwo działa jak Bóg, czuje się wszechmocne. Dotyczy to nie tylko państw autorytarnych, ale także scentralizowanych demokracji, które nieuchronnie są zdominowane przez pewne grupy władzy, zbudowane według kryteriów czysto indywidualnej partycypacji wyborczej i nie są zrównoważone przez demokrację społeczną, która jest zdolna do wyrażenia podmiotowości wspólnotowej – powiedział abp Sorrentino.

Tworzyć Civitas Christiana

Po wykładzie odbyła się uroczysta gala nagrody „Bonum et Lucrum” (Dobro i Zysk), przyznawanej przez Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana” i dedykowanej przedsiębiorcom, którzy służą dobru wspólnemu oraz mądrze zarządzają przedsiębiorstwem, aktywnie wspierając działania budujące odpowiedzialne relacje społeczne. W tym roku laureatami nagrody zostali Władysław i Lena Grochowscy za szacunek do historii i ludzi, za styl organizacji pracy, zarządzania metodą dialogu oraz za ochronę i pomoc osobom niepełnosprawnym, jak również profesjonalną opiekę nad repatriantami z Kazachstanu.

>>> Czytają Biblię regularnie lub zajrzeli do niej po latach. Młodzi uczestnicy konkursu biblijnego [+GALERIA]

Wydarzenie potrwa do soboty 30 września. W drugim dniu Festiwalu odbędzie się m.in. wykład prof. Anieli Dylus (Wydział Społeczno-Ekonomiczny UKSW) „Dlaczego biznes potrzebuje etyki?” i trzy debaty eksperckie: na temat ekonomii współczesnego człowieka, o potrzebie krytycznego myślenia w kontekście wyzwań związanych ze sztuczną inteligencją oraz „Prawda czy fake news? Kto zarabia na kłamstwie?”.

Organizatorami VII Festiwalu Katolickiej Nauki Społecznej są Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana”, Obserwatorium Społeczne i Fundacja „Civitas Christiana”.

Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana” jest ogólnopolską organizacją formacyjno–edukacyjną, przygotowującą katolików świeckich do realizowania misji Kościoła w łączności z jego pasterzami. W świetle wartości i zasad katolickiej nauki społecznej współtworzy ład etyczno – społeczny. Zostało oficjalnie uznane przez władze kościelne jako stowarzyszenie katolickie dekretem przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski z dnia 14 kwietnia 1997 r. Stanowi ono integralną część wspólnoty Kościoła jako organizacja ludzi świeckich, mająca na celu w swoich działaniach umacnianie i krzewienie formacji katolicko – społecznej w Polsce.

Zobacz także