Warszawa: odsłonięto tablicę upamiętniającą św. Grzegorza Peradze

W niedzielę – w 78. rocznicę śmierci – odsłonięto w Warszawie tablicę upamiętniającą św. Grzegorza Peradze, gruzińskiego duchownego prawosławnego, wykładowcę Uniwersytetu Warszawskiego, męczennika KL Auschwitz. W uroczystości wziął udział m.in. ambasador Gruzji w Polsce Ilia Darchiashvili.

„Stwórco i Zbawco rodzaju ludzkiego, Dawco łask duchowych i Dawco zbawienia wiecznego, sam, Panie, ześlij Świętego Twego Ducha z błogosławieństwem z wysoka na tę pamiątkową tablicę ku czci i pamięci św. Męczennika Archimandryty Grzegorza Peradze, aby umocniona mocą niebiańskiego zstąpienia, była dla chcących się przed nią zatrzymać znakiem i drogowskazem ludzkiego postępowania” – tymi słowami modlił się ks. mitrat Doroteusz Sawicki, który poświęcił tablicę – w językach polskim i gruzińskim – umieszczoną na fasadzie kamienicy przy ul. Okrzei 22, gdzie Grzegorz Peradze mieszkał od 1933 r. aż do chwili aresztowania przez Gestapo 5 maja 1942 roku.

>>> Święty muzułmanin i męczennik – patronem chrześcijańsko-muzułmańskiego pojednania? W cieniu papieskiej encykliki o braterstwie

Dr David Kolbaia ze Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego, główny inicjator umieszczenia tablicy przy ul. Okrzei poinformował, że jednym z głównych powodów aresztowania Grzegorza Peradze było jego zaangażowanie w ratowanie Żydów. Przypomniał okoliczności zamordowania archimandryty w KL Auschwitz, co do których – jak dodał – jest „wiele legend”. „Najprawdopodobniej został rozstrzelany i potem spalony, za to, że wziął na siebie nieswoją winę” – powiedział (Peradze, chcąc uchronić współwięźniów, przyznał się do kradzieży chleba z obozowej kuchni – PAP).

Grzegorz Peradze urodził 13 września 1899 r. w Gruzji. W 1918 r. ukończył seminarium duchowne w Tbilisi. W latach 1919-21 walczył z bolszewikami w obronie Demokratycznej Republiki Gruzji. Później przez krótki czas był nauczycielem we wsi koło Gori. Jesienią 1921 r. Rada Katolikostatu Gruzji wysłała go na studia na wydziale teologicznym uniwersytetu w Berlinie. W Bonn studiował historię religii zyskując stopień doktora. Zajmował się m.in. rolą monasterów w życiu gruzińskiego Kościoła i chrześcijaństwa wschodniego. W 1931 r. złożył śluby zakonne i przyjął święcenia kapłańskie w greckiej katedrze w Paryżu. W stolicy Francji związał się z miejscową wspólnotą gruzińską i utworzył dla niej parafię.

Dwa lata później metropolita warszawski i całej Polski Dionizy zaproponował mu pracę w studium teologii prawosławnej na Uniwersytecie Warszawskim.

>>> Męczennik, który nie bał się zabierać pieniędzy mafii 

W 1995 r. ojciec Peradze został uznany za świętego męczennika. Czczony jest też w Polskim Autokefalicznym Kościele Prawosławnym jako święty mnich męczennik.

Dziś mamy ważny dzień w Warszawie, w dniu upamiętnienia męczennika Grzegorza Peradze, z inicjatywy Ambasady Gruzji w Polsce we współpracy z Uniwersytetem Warszawskim, odsloniliśmy tablice pamiątkową na kamiennicy, w której św. G. Peradze mieszkał w latach 1933-1942. pic.twitter.com/ahMRBMsKOc

— Ilia Darchiashvili (@iliadarch) December 6, 2020

Św. Grzegorz Peradze jest bohaterem filmu dokumentalnego pt. „W poszukiwaniu Białego Anioła” zrealizowanego przez Tamarę Dułaridze i Jerzego Lubacha w 1996 r. „Było dla nas niezwykłym zaszczytem, że nasz film patriarcha Eliasz II pokazał Janowi Pawłowi II w trakcie jego pielgrzymki do Gruzji w listopadzie 1999 roku” – powiedział PAP reżyser Jerzy Lubach. Poruszony papież powiedział: „To jest także nasz, polski święty!” – dodał. „Myślę, że Grzegorz Peradze to jeden z wielkich Polaków – z wyboru – o którym wciąż za mało wiemy. Jedyny profesor Uniwersytetu Warszawskiego, który został świętym” – podkreślił. 

Zobacz także