Bądź jak Franciszek! I idź na eko-rekolekcje [WIDEO]

Choć oratorium to nie kategoria liturgiczna, ale artystyczna, to jednak w tym przypadku będzie to przede wszystkim modlitwa. Mowa o „Oratorium o Stworzeniu”, które już jutro wybrzmi w kościele kapucynów (kościele Przemienienia Pańskiego) przy ul. Miodowej w Warszawie. Już teraz – na chwilę przed tym niezwykłym muzyczno – religijnym wydarzeniem trwają tam eko-rekolekcje.

Piękne a skromne

Wszystko w duchu franciszkańskim (tego z Asyżu i tego obecnego, ze Stolicy Piotrowej). Przez znawców muzyki oratorium opisywane jest jako „wielka forma muzyczna wokalno-instrumentalna”. Br. Szymon Janowski (kapucyn i współorganizator wydarzenia) od razu mi podpowiada: „wszystko się zgadza, tylko forma nie będzie wielka, ale franciszkańska”. Parafrazując pewien znany filmowy cytat, można powiedzieć, że „będzie pięknie, a skromnie”. Na „Oratorium o Stworzeniu” zapraszają: Zespół Apokryfy, brat Szymon Janowski i Fundacja Aeris Futuro.

Chcemy posłuchać tego, co dziś powiedziałby nam święty Franciszek z Asyżu – o Bogu i człowieku, o życiu i miłości, ale też o drzewach, rzekach, powietrzu i każdej żyjącej istocie.

Apokryfy. Na duduku i na lirze

Zespół Apokryfy to Basia Derlak (odpowiedzialna za śpiew, opowieść, harfę, tar, bębenek, klarnet) oraz Sebastian Wielądek (jego instrumenty to między innymi – uwaga, uwaga: nej, duduk, lira korbowa). Nazwy są oryginalne. To dlatego, gdy pytam brata Szymona, kto i na czym będzie grać, łatwiej mu odpowiedzieć na pytanie „kto” niż „na czym”. To rzadko używane instrumenty i nieczęsto słyszana muzyka – warto więc przyjść i zobaczyć… A najlepiej posłuchać.

>>> Recyklomaty, czyli jak wymienić śmieci na pieniądze

Warto, nawet jeśli nie odczuwamy w tej chwili jakiejś głębokiej potrzeby rekolekcji czy rekolekcji z nastawieniem ekologicznym. Niech muzyka będzie pierwszym etapem, może jednocześnie ostatnim. A może pierwszym z wielu? Dajmy się po prostu zaprosić. Apokryfy, w swojej twórczości, zajmują się właśnie apokryfami. Opowiadają te starożytne pisma nienatchnione, zapomniane bajki, alternatywne historie biblijne. W Oratorium będą opowiadać te, które tworzono dla budowania starożytnych legend chrześcijańskich.

>>> Moje ekologiczne nawrócenie. 10 sposobów na zmianę nawyków, które nas zabijają

Oratorium zabrzmi w czwartek, to wigilia dnia, w którym w liturgii Kościoła wspominamy św. Franciszka z Asyżu. Jednak już wczoraj zaczęły się u warszawskich kapucynów rekolekcje. W pierwszym dniu rozważano hasło „Słodko-gorzki”, dziś (w środę o godz. 20:00) myślą przewodnią będzie „Protest Matki Ziemi”. Rozważania prowadzą wspólnie Kordian Szwarc, franciszkanin nazywany duszpasterzem hipsterów, kapucyn Szymon Janowski oraz Joanna Mieszkowicz z krakowskiej Fundacji Aeris Futuro.

Inspiracja Franciszkiem (Franciszkami)

Zdjęcie: grafika reprezentująca „Oratorium o Stworzeniu”

Wszystko zaczęło się od pewnego rodzaju przypadku i inspiracji – jak to w sztuce bywa. Brat Szymon usłyszał o koncercie Apokryfów na Zamku… Zabrał ze sobą teksty Franciszka (tego z Asyżu) i pobiegł na spotkanie. Wpadł na pomysł, by jego pisma i nauki połączyć z ich muzyką. „Zróbmy projekt o Franciszku” – pomyślał. Na bazie tych spotkań właśnie zaczęło powstawać oratorium, które po wielu próbach i skrupulatnych przygotowaniach jutro usłyszymy. Przywołane w nim będą fragmenty ze zbiorów pism św. Franciszka – napomnienia i reguły. Oratorium będzie muzyczno-słowną podróżą przez te teksty. Najpierw będzie wprowadzenie. Wstęp, który zakreśli nam kontekst przytaczanych fragmentów (nie muszą się więc obawiać ci, którzy tych tekstów nie znają).

fot. unsplash

Brat Szymon podkreśla, jak niezwykle interesująca była praca nad oratorium. – Basia po raz pierwszy usłyszała coś więcej o Franciszku, przefiltrowuje to przez swoją wrażliwość, wrażliwość artystki. Jest to dla mnie bardzo mocne, niesamowite doświadczenie – opowiada kapucyn. Można powiedzieć, że dzięki temu spotkaniu artystka poznaje świat Franciszka, a żyjący w tym świecie duchowny poznaje świat muzyki. Oba te światy właśnie się przenikają. Sama artystka, Basia Derlak, przyznaje w rozmowie z Deon.pl: „Dla mnie św. Franciszek okazał się bardzo bliski, bo sama – choć nie jestem przesadnie religijna i nie chodzę do kościoła – hołduję postawie dialogu i rozmowy ponad codziennymi sporami, którą on uskuteczniał. Do tego trafiło do mnie to franciszkańskie spojrzenie na nas, wszystkich ludzi, jako na elementy przyrody”. Czyż to nie piękne? Takie spotkanie? Franciszek łączy! Franciszek tworzy przestrzeń dialogu!

Ten kryzys to jednak nie ideologia…

Bratu Szymonowi Janowskiemu bardzo zależało właśnie na stworzeniu okazji, by ta rozmowa i to spotkanie mogły się udać. Jakich artystów jeszcze usłyszymy? Obok Apokryfów na koncercie wystąpi również Joanna Zawłocka (jak mówi brat Szymon – to wokalistka o niesamowitych możliwościach) i Włodek Dembowski „Paprodziad” – wokalista i autor tekstów zespołu Łąki Łan. On o ekologii mówi od lat i był jedną z osób, która zainspirowała brata Szymona do eko-rekolekcji.

Zdjęcie: wichura w Szczecinie, fot. Marcin Bielecki, PAP

– Postanowiliśmy zrobić to w bardzo otwartej formie. Oratorium tworzą różni artyści z różnych środowisk, wspólnym mianownikiem jest troska o nasz wspólny dom – mówi br. Janowski. Data (w piątek wspomnienie św. Franciszka), ale i temat (Franciszek i umiłowanie stoją bardzo blisko siebie) nie są przypadkowe. Jednak nie samym Franciszkiem z Asyżu inspirowali się twórcy rekolekcji. Drugim mocnym natchnieniem w tej sprawie był Franciszek, papież. I jego encyklika Laudato si’. –

Zainspirowało mnie też po prostu życie – mówi kapucyn. A ma na myśli najgorętszy lipiec w historii pomiarów meteorologicznych. – Pomyślałem, że coś z tym kryzysem jest na rzeczy. I zacząłem o tym czytać, bez polityki i ideologii, sama nauka. Chcemy powiedzieć wiernym i wszystkim, którzy przyjdą na te rekolekcje, jak Kościół spogląda na te rzeczy – dodaje zakonnik.

>>> Papież czyści świat [ZDJĘCIA]

Eko – chrześcijaństwo

A spogląda! I mówi od wieków. Nam się dziś może wydawać, że ekologia to nauka, czy prąd światopoglądowy wytworzony w ostatnich latach. Nic bardziej mylnego. – Gdy mówisz o ekologii, to nie znaczy, że jesteś eko-świrem, eko-terrorystą. To nie jest ideologia, to jest obecne w nauczeniu Kościoła od wieków. By nie wyzyskiwać, by planować, racjonalnie korzystać z zasobów naszej ziemi – mówi br. Szymon. A o ekolo gicznym nawróceniu pierwszy nie mówi przecież Franciszek. Mówił i Benedykt XVI, Jan Paweł II czy Paweł VI. Cóż zrobić… Franciszek zaprasza, a Matka Ziemia wzywa!