kościół

fot. cathopic

Czy świeccy mogą zarządzać parafią? 

Parafiami mogą zarządzać osoby świeckie. To nie nowość, ale zapis w prawie kanonicznym, który funkcjonuje już od dawna. Zdarza się, że parafią administrują kobiety lub nawet… rodziny. 

Problem braku księży nie dotyczy dzisiaj tylko terenów misyjnych, choćby takiej Amazonii. Spadająca liczba powołań odnotowywana jest przecież na Zachodzie Europy czy w Stanach Zjednoczonych. To oznacza, że księża muszą zajmować się przede wszystkim tym, co wynika ze święceń, czyli sakramentami. Inne zadania i funkcje w Kościele można powierzyć przecież osobom świeckim.

>>> Bp Piotr Jarecki: jeśli ktoś w Kościele czuje się odrzucony, to mamy poważny problem [ROZMOWA]

Zarządzanie parafią 

Na początku warto jednak uporządkować sposób myślenia o parafii. 

Administrowanie parafią, praktyczne nią zarzadzanie to zupełnie coś innego niż troska duszpasterska. Dlatego już w latach osiemdziesiątych kodeks przewidywał takie sytuacje, że to świeccy zajmują się administrowaniem. Dziś, jak wiadomo, jest ich coraz więcej – mówi portalowi misyjne.pl ks. Michał Siennicki SAC, doktor prawa kanonicznego. – Nowa sytuacja społeczna wymaga nowych odpowiedzi Kościoła. Stąd kierunek taki, że kapłan zajmuje się ściśle duszpasterskimi zadaniami, czyli głoszeniem słowa Bożego, sprawowaniem sakramentów, odwiedzinami duszpasterskimi, przygotowywaniem do sakramentów, a osoby świeckie mogą zająć się administrowaniem budynków, prowadzeniem administracji i finansów oraz w pierwszej kolejności prowadzeniem dzieł miłosierdzia – dodaje kanonista. 

Sytuacja, w której to osoba świecka zarządza parafią jest w świetle prawa kanonicznego dopuszczalna, ale jednak nadzwyczajna. Pierwszeństwo w kierowaniu wspólnotami mają księża, ewentualnie diakoni. 

„Gdyby, na skutek braku kapłanów, biskup diecezjalny doszedł do wniosku, że do współudziału w trosce o pasterzowanie parafii należy dopuścić diakona lub jakąś inną osobę nie mającą święceń kapłańskich, albo jakąś wspólnotę osób, to powinien ustanowić jakiegoś kapłana, który by posiadając władzę i uprawnienia proboszczowskie, kierował działalnością pasterską” (Kan. 517 §2) – czytamy w KPK. 

Kobieta koordynatorką parafii 

Eleanor W. Sauers od 1 stycznia 2019 r. jest administratorką parafii pw. Św. Antoniego z Padwy w Connecticut. Zarządza wspólnotą oraz grupą księży, którzy odpowiadają za posługę sakramentalną we wspólnocie. 

„Jej obowiązkiem, tak jak w przypadku każdego kapłana lub diakona, który został mianowany administratorem parafii, będzie współpraca ze wspólnotą parafialną” – napisał biskup Frank Caggiano w swoim komunikacie. Eleanor W. Sauers nie jest formalnie proboszczem, bo taką posługę może pełnić wyłącznie kapłan. Jest koordynatorką życia parafialnego.  

fot. cathopic

„W swojej nowej roli dr Sauers będzie miała władzę decyzyjną w parafii i będzie odpowiedzialna przed biskupem Caggiano. Będzie współpracować z Radą Parafialną i wspólnotą, aby rozwinąć wizję duszpasterską i misję, a także nadzorować codzienne operacje i administrację parafii, w tym zarządzanie finansami i planowanie strategiczne. Będzie również odpowiedzialna za rekrutację, szkolenie i zarządzanie pracownikami i wolontariuszami oraz pracę z zespołem jezuickiej posługi sakramentalnej, który będzie służył parafii” – czytamy na stronie diecezji. 

Rodzina zarządza parafią 

Innym przykładem powierzenia odpowiedzialności za parafię osobom świeckim może być sytuacja w miejscowości Isnello na Sycylii. Tam rolę koordynatorów biskup powierzył rodzinie. We wrześniu 2020 roku bp Giuseppe Marciante powiedział Vatican News, że „parafia przekształci się w stację misyjną”. 

– Myślę, że w przyszłości w całym Kościele coraz więcej świeckich będzie kierować wspólnotami parafialnymi. Księża zachowają odpowiedzialność w dziedzinie sakramentów. Będzie to jednak musiało mieć wymiar misyjny, w przeciwnym razie świeccy staną się swego rodzaju niedoszłymi kapłanami – mówił ordynariusz.

>>> Polacy za autorytet prędzej uważają księdza z ich parafii niż biskupa [KOMENTARZ]

Duchowny w tej wspólnocie będzie pełnił rolę moderatora odpowiedzialnego za sakramenty, a w parafii to świeccy będą pełnić specjalne funkcje. To oni będą animować życie parafii i koordynować jej działanie. We Włoszech także zauważalny jest kryzys powołań, co powoduje, że kapłani mają pełne ręce pracy. Proboszczowi rekordziście podlega dziewiętnaście parafii. Coraz częściej normą staje się odpowiadanie za dziesięć wspólnot, które kiedyś miały swoich proboszczów, a nawet wikarych.

Świeccy nie zastąpią duchownych w Kościele. Wszyscy jesteśmy potrzebni i mamy swoje role do spełnienia. Trzeba jednak przyjrzeć się temu, co w naszej Wspólnocie jest związane ze święceniami, a co jest jedynie funkcją. Wieloma zadaniami możemy i powinniśmy się dzielić.

Czytałeś? Wesprzyj nas!

Działamy także dzięki Waszej pomocy. Wesprzyj działalność ewangelizacyjną naszej redakcji!

Zobacz także
Wasze komentarze