Fot. Philipp.ninan!, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=111554365

Franciszek przyjmie głowę Kościoła Syromalankarskiego w Indiach

W poniedziałek 11 września Franciszek przyjmie na audiencji w Watykanie katolikosa Wschodu i metropolitę Prawosławnego Kościoła Syromalankarskiego Baseliosa Marthomę Mathewsa (Mateusza) III.

Będzie to pierwszy oficjalny pobyt u papieża zwierzchnika tego prastarego Kościoła wschodniego z południa Indii od czasu wybrania go net urząd w 2021. Będzie ona również nawiązywała do 10. rocznicy odwiedzin Stolicy Apostolskiej przez jego poprzednika katolikosa Baseliosa Marthomy Paulose (Pwła) II i w 40 lat po pierwszej, historycznej wizycie w Rzymie katolikosa Baseliosa Mar Thomy Mathewsa I (pełnił swe stanowisko w latach 1975–91). Oprócz spotkania z papieżem Baselios Marthoma Mathews III odwiedzi też Dykasterię Popierania Jedności Chrześcijan a także odprawi uroczystą liturgię dla mieszkających w stolicy Włoch i w okolicach wiernych syromalankarskich.

>>> Indie zmienią swoją oficjalną nazwę? W zaproszeniach na szczyt G20 pojawia się nowa

Syryjski Prawosławny Kościół Malankarski

Syryjski Prawosławny Kościół Malankarski jest jednym z dwóch rodzimych Kościołów chrześcijańskich Indii, wywodzących swe korzenie od działalności św. Tomasza Apostoła, który – według prastarej miejscowej tradycji, niepotwierdzonej jednak żadnymi wiarygodnymi źródłami – w drugiej połowie I w. miał przybyć na południowe wybrzeże Indii (głównie dzisiejszy stan Kerala) i tam podjął działalność ewangelizacyjną. Tam też miał ponieść śmierć męczeńską ok. 52 roku. Zdążył on nawrócić na wiarę Chrystusową część miejscowej ludności i odtąd jej potomkowie do dziś noszą nazwę chrześcijan św. Tomasza.

Fot. Philipp.ninan!, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=111003244

Przez długie wieki tworzyli oni jeden Kościół, związany liturgicznie i hierarchicznie z chrześcijanami syryjskimi, ale pod koniec XV wieku, w okresie wielkich odkryć geograficznych, gdy do Półwyspu Indyjskiego dotarli żeglarze europejscy, głównie portugalscy, a wraz z nimi misjonarze katoliccy, później także członkowie innych wyznań, przede wszystkim anglikanie, zaczęły się podziały wśród chrześcijan św. Tomasza. Z biegiem czasu wyłoniły się dwa Kościoły syryjskie (ale od początku działające w Indiach): malabarski i malankarski, a w ich łonie, zwłaszcza tego drugiego, dochodziło do dalszych podziałów.

Dzisiejszy Syryjski Prawosławny Kościół Malankarski ukształtował się na początku XX wieku w wyniku konfliktu w ramach Syriackiego Patriarchatu Prawosławnego Antiochii. Od 1912 jest autokefaliczny a na jego czele stał katolikos Wschodu, do którego z chwilą przyjęcia w 1934 konstytucji kościelnej doszedł jeszcze formalnie tytuł metropolity malankarskiego.

Pierwszym zwierzchnikiem był w latach 1912-14 Baselios Paulose (Paweł) I, a pierwszym katolikosem i metropolitą malankarskim – Baselios Augen I (1964–75). Jego następca Baselios Mar Thoma Mathews (Mateusz) I (1975–91) złożył jako pierwszy na tym urzędzie wizytę Janowi Pawłowi II na początku czerwca 1983. W 2013 papieża odwiedził Baselios Mar Thoma Paulose II (2010–21).

Chrześcijaństwo wschodnie przedchalcedońskie

Kościół syromalankarski, choć ma w swej nazwie oficjalnej przymiotnik „prawosławny”, w rzeczywistości nie należy do światowej rodziny prawosławnej (grecko-bizantyńskiej), ale jest częścią chrześcijaństwa wschodniego, nazywanego niechalcedońskim (lub przedchalcedońskim). Do nurtu tego należą m.in. Kościoły koptyjski, ormiański i syryjski. Łączy je to, że nie przyjęły nauczania Soboru Chalcedońskiego z 451, na którym m.in. potępiono monofizytyzm, czyli pogląd o istnieniu w Jezusie Chrystusie tylko jednej natury – boskiej, podczas gdy nauka prawowierna mówi o dwóch naturach boskiej i ludzkiej, odrębnych a jednocześnie stanowiących całość. Kościół malankarski (podobnie jak syryjski) wyznaje tzw. miafizytyzm, głoszący, że w Jezusie boskość i człowieczeństwo zjednoczyły się w jedno, bez rozdzielenia, wymieszania i oboczności a Chrystus jest współistotny Ojcu.

Fot. Philipp.ninan!, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=111554365

Według własnych ocen Syryjski Prawosławny Kościół Malankarski liczy ok. 2,5 mln wiernych w 30 diecezjach na całym świecie, choć w większości w Indiach Południowych, poza tym w Ameryce Północnej, Europie (głównie Zachodniej), na Bliskim Wschodzie, w Azji Południowo-Wschodniej (przede wszystkim Singapur i Malezja) oraz w Australii i Nowej Zelandii. Należy dodać, że od września 1930 istnieje katolicki Kościół syromalankarski, dla którego Pius XI ustanowił w 1932 własną hierarchię biskupią i który od 10 lutego 2005 ma rangę arcybiskupstwa większego Trivandrum. Od lutego 2007 na jego czele stoi katolikos arcybiskup większy Moran Mor Baselios Cleemis, którego Benedykt XVI mianował 24 listopada 2012 kardynałem – pierwszy mw dziejach tego Kościoła.

Czytałeś? Wesprzyj nas!

Działamy także dzięki Waszej pomocy. Wesprzyj działalność ewangelizacyjną naszej redakcji!

Zobacz także
Wasze komentarze