Jasna Góra: tu zawsze byliśmy wolni [WYSTAWA]

Zabytkowe pamiątki z okresu zaborów oraz II RP – wśród nich biżuteria patriotyczna, ryngrafy i odznaczenia wojskowe – a także unikatowe fotogramy z archiwum Jasnej Góry można oglądać w jasnogórskim Arsenale na wystawie „Tu zawsze byliśmy wolni”. Wystawa została przygotowana specjalnie na stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości.

Wystawę (wstęp wolny) można oglądać do końca tego roku. Warto!  „Tu zawsze byliśmy wolni” – to hasło i wezwanie, które wita wszystkich pielgrzymów już na placu przed sanktuarium. „Tą wystawą chcemy uczcić jubileusz 100-lecia niepodległości naszej Ojczyzny, ale też przypomnieć, że Jasna Góra bardzo mocno stała i stoi na drogach naszej wolności, zdobywania tej wolności – przede wszystkim w wymiarze wewnętrznym, bo tu ludzie przynoszą to, co duchowe, i szukają wewnętrznej wolności” – tłumaczył  na otwarciu ekspozycji przeor Jasnej Góry o. Marian Waligóra.

Melonik prezydenta, różańce ze sznurków i kajdany Sybiraków 
Odwiedzający wystawę zobaczą m.in. fotogramy z jasnogórskiego archiwum (niektóre pokazane po raz pierwszy!), biżuterię patriotyczną, którą Matce Boże ofiarowali pielgrzymi. Są też ryngrafy, odznaczenia wojskowe z okresu II Rzeczypospolitej oraz pamiątki pozostawione na Jasnej Górze przez prezydenta Ignacego Mościckiego, m.in. Order Orła Białego oraz jego melonik i walizka. Są też zdjęcia z tamtych wydarzeń. Naprawdę jest co oglądać. Wystawa uświadamia pielgrzymom i wszystkim odwiedzającym w jak bardzo historycznym miejscu się znajdują.

Pokazano zdjęcia z wizyty na Jasnej Górze Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego (w towarzystwie surfagana wrocławskiego bp. Władysława Krynickiego, październik 1921 r.). Jednym ze skutków odzyskania przez Polskę niepodległości były właśnie wizyty na Jasnej Górze oficjalnych gości przybywających do naszego kraju. Przyjazd wielkiego wodza francuskiego, osoby, która w decydujący sposób przyczyniła się do zakończenia I wojny światowej, marszałka Ferdynanda Focha była takim wydarzeniem. Foch był przyjacielem Polski. Został za to (w czasie wizyty w Polsce w 1923 r.) uhonorowany tytułem marszałka Polski. Na wystawie są też kopie wpisów z jasnogórskiej księgi pamiątkowej (m.in. marszałka Piłsudskiego, gen. Hallera i walczących o polskość Śląska w czasie plebiscytu z 1921 r.)

Ekspozycja zawiera też pamiątki po zesłańcach z Sybiru i więźniach obozów koncentracyjnych z czasu II wojny światowej. Jest tzw. krzyżyk Olszynki Grochowskiej, zrobiony z gałązek olszyny; jego ramiona łączy złote okucie z wygrawerowanym napisem: „25 lutego 1831, z Olszynki”. To data bitwy pod Olszynką Grochowską, do której doszło w czasie powstania listopadowego. Wśród pamiątek po zesłańcach są czapka i but, którego spód wykonany został ze starej, zużytej opony, oraz fragment kajdan, w które zakuwani byli Sybiracy. Pamiątki obozowe to m.in. różańce wykonane własnoręcznie przez więźniów ze sznurków i chleba. Jeden z różańców ozdobiono medalikiem. W kawałku szczoteczki do zębów jeden z więźniów wyrył twarz Matki Bożej.

Do cenniejszych eksponatów należy oryginalna figura Matki Bożej Niepokalanej, która stanęła na placu przed jasnogórskim Szczytem zaraz po tym, jak po odzyskaniu niepodległości usunięto stamtąd pomnik cara Aleksandra II postawiony w 1889 r. Wzniesienie w tym miejscu pomnika cara było jedną z oznak rusyfikacji i prześladowań Polaków.

Oprócz wielkich gości – „zwykli” pielgrzymi
Na wystawie są też zdjęcia pokazujące różne charakterystyczne momenty związane z obecnością pielgrzymów na Jasnej Górze: wejście do bram sanktuarium, potem do kościoła klasztornego, odpoczynek na dziedzińcu przed Arsenałem. Zobaczyć można też wota patriotyczne noszone w czasach zaborów. To najczęściej godło i napis: „Ojczyzna, Wolność, Niepodległość” (takie noszono na sztandarach i transparentach w czasie zaborów). Jest też portret o. Euzebiusza Rejmana, przeora Jasnej Góry w latach wielkiej odbudowy wieży i budowy stacji Drogi Krzyżowej wokół wałów jasnogórskich. Droga Krzyżowa jest zresztą także uwieczniona na pocztówce nieznanego autora.

Ekspozycja została przygotowana przez pracowników Zbiorów Sztuki Wotywnej na Jasnej Górze, wśród nich o. Cyryla Motyla, paulina i Marka Soczyka (zdjęcia: wystawa „Jasna Góra – tu zawsze byliśmy wolni” fot. misyjne.pl)

Zobacz także