Nie tylko siostry zakonne i zakonnicy, czyli formy życia konsekrowanego w Kościele

Najczęściej, kiedy słyszymy o osobach konsekrowanych, to myślimy o siostrach zakonnych i zakonnikach. Ale życie konsekrowane ma w Kościele więcej form. 

Osoby konsekrowane to wszyscy mężczyźni i kobiety, którzy oddali się na wyłączną służbę Bogu i braciom, naśladując Chrystusa na drodze rad ewangelicznych, czyli ślubując życie w czystości, ubóstwie i posłuszeństwie. Po soborze watykańskim II w Kościele katolickim można wyróżnić wspólnotowe i indywidualne formy życia konsekrowanego. 

Wspólnotowe: 

• zakony i zgromadzenia zakonne 

• stowarzyszenia życia apostolskiego 
• instytuty świeckie 

Indywidualne: 

• dziewice konsekrowane 
• wdowy konsekrowane 

• pustelnicy 

Formy życia konsekrowanego oddane kontemplacji 

Członkowie instytutów kontemplacyjnych swoje życie oddają kontemplacji Boga. Łączą życie wewnętrzne z pracą, wysiłek ascezy osobistej z rozważaniem słowa Bożego, sprawowaniem liturgii i modlitwą. Taka forma życia łączy się z samotnością i milczeniem. Do zakonów kontemplacyjnych należą m.in. benedyktyni, kameduli, benedyktynki, kamedułki, karmelitanki czy wizytki. 

>>> „Życie konsekrowane to nie jest życie samotne” [OPOWIEŚĆ KATARZYNY]

Apostolskie formy życia konsekrowanego 

Większość instytutów zakonnych męskich i żeńskich w Polsce należy do instytutów życia konsekrowanego oddanych dziełom apostolskim. Osoby wybierające taką formę życia konsekrowanego zajmują się służbą dla dobra Kościoła, która polega na realizacji charyzmatu zgromadzenia czy zakonu. Ich założyciele odczytywali znaki czasu i starali się odpowiadać na konkretne potrzeby Kościoła i bliźnich. Należy do nich wiele wspólnot zakonnych męskich i żeńskich, które prowadzą rozmaitą działalność, najczęściej związaną z dziełami miłosierdzia i misjami. W ten sposób dążą do urzeczywistnienia Ewangelii we własnym życiu, we wspólnocie, by w ten sposób ukazać innym żywą obecność Chrystusa. 

O misji życia konsekrowanego decydują trzy fundamentalne elementy: konsekracja, czyli świadectwo życia radami ewangelicznymi, jedność braterska czy siostrzana we wspólnocie oraz konkretne posługi instytutu lub wspólnoty.  

Instytuty świeckie 

Osoby żyjące taką formą życia konsekrowanego chcą przeżywać swoją konsekrację Bogu przez praktykowanie rad ewangelicznych w świecie, bez trwałej formy życia wspólnego i bez zewnętrznych oznak swojego powołania, czyli na przykład nie chodzą w habitach ani welonach.  

Sednem ich powołania jest ewangeliczne życie tam, gdzie się znajdują – w pracy, w sąsiedztwie, w rodzinach. 

Stowarzyszenia życia apostolskiego 

W Kościele działają też stowarzyszenia życia apostolskiego – męskie i żeńskie. Mają one określony cel apostolski i podejmują wspólnotową formę życia określoną przez własne konstytucje. Nie składają natomiast publicznych ślubów zakonnych, ale niektóre ze stowarzyszeń w ramach własnych konstytucji wprowadzają życie według rad ewangelicznych. 

W Polsce najbardziej znane stowarzyszenia życia apostolskiego tworzą: księża filipini, księża misjonarze św. Wincentego `a Paulo i księża pallotyni. Żeńskim stowarzyszeniem życia apostolskiego są siostry miłosierdzia (szarytki). 

>>> Klaryska s. Elżbieta Sander: Chrystus niczego nie zabiera [ROZMOWA]

Dziewice i wdowy konsekrowane, pustelnicy  

Ostatnie statystyki wskazują na zauważalny wzrost osób, które podejmują indywidualną formę życia konsekrowanego, jaką jest dziewictwo konsekrowane. Konsekrowane przez biskupa kobiety łączą się w sposób szczególny z Kościołem lokalnym, któremu służą, pozostając w świecie. Żyją osobno lub razem z innymi. Ostatnio odrodziła się także praktyka konsekracji wdów oraz wdowców, znana od czasów apostolskich. Osoby te składają wieczysty ślub czystości, poświęcając się modlitwie i służbie Kościołowi. 

Natomiast pustelnicy i pustelnice należą do zakonów lub nowych zgromadzeń lub też podlegają bezpośrednio biskupom. Przez samotne, oderwane od świata życie świadczą o przemijalności świata, wskazując jednocześnie przez post i pokutę na to, co nie przemija.  

Nowe wspólnoty i ruchy religijne 

Obok znanych od dawna form życia konsekrowanego powstają też nowe wspólnoty, w których celibatariusze i małżonkowie wspólnie żyją według rad ewangelicznych. Przy czym realizują je każdy zgodnie ze swoim stanem. Te nowe formy nie wypierają starych, ale są przejawem działania Ducha Świętego w Kościele. 

Być świadkami 

W czasie mszy św. otwierającej IX Zwyczajny Synod Biskupów (1996 r.), poświęcony życiu konsekrowanemu, Jan Paweł II stwierdził: 

„Szczególnie oczekiwaną dzisiaj posługą od osób konsekrowanych jest nieustanne wychodzenie wraz z całym Kościołem naprzeciw największej biedzie człowieka współczesnego: z powodu odrzucenia Boga wielu utraciło sens życia. Osoba konsekrowana staje pośród tych naszych braci jako żywe proroctwo zbawczej miłości Boga, a przez to jako żywy świadek radości i nadziei, jako budowniczy przyszłości w perspektywie królestwa Bożego”. 

Zobacz także