Poznań: pod taflą wody żydowskie macewy

Co jakiś czas, najczęściej przy okresowym obniżeniu stanu wody w jeziorze, widoczne są pozostałości nagrobków, które interwencyjnie są zabierane z szacunku do historii i pamięci o tragedii (radny Andrzej Rataj). 

Radny Starego Miasta chce, żeby miasto wsparło finansowo akcję zebrania wszystkich dawnych nagrobków. – Należy się szacunek i pamięć o tragicznej przeszłości tego miejsca, a także o historii i dziedzictwie Poznania – argumentuje. Prezydent Jacek Jaśkowiak zapozna się z interpelacją.

>>> Kard. Koch: chrześcijanie i Żydzi mają być znakiem pojednania

Sprawa żydowskich macew w jeziorze Rusałka wraca od wielu lat. Tablice nagrobne znaleźć można także w pobliżu jeziora Strzeszyńskiego. Radio Poznań cytuje Alicję Kobus z Poznańskiej Gminy Żydowskiej, która uważa, że tego typu znaleziska powinny znaleźć się na uświęconej ziemi. W praktyce będzie trudno dotrzeć do wszystkich, bo Niemcy w czasie II wojny światowej wykorzystywali nagrobki jako budulec w różnych miejscach Poznania.

Zdjęcie: Zdjęcie: budowa jeziora Rusałka, fot. Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu

Żydzi pracowali przy Rusałce. Wcześniej były tam glinianki. Wyrównywali ziemię, kopali jezioro, umacniali płytami zwożonymi tutaj z żydowskich cmentarzy. (…) Niektórzy pracowali po pas w wodzie. Żydzi też urządzali alejki. tłukli cegłę w rozebranej cegielni na Niestachowskiej, wysypywali na ścieżki i walcowali. po trzech-czterech ciągnęli walec. Jak ktoś był chory czy słaby, strzelano do niego. (wspomnienia zamieszczone w Expressie Poznańskim z 26 stycznia 1996 r.).

>>> Żydzi i chrześcijanie: módlcie się!

Jak informuje telewizja TVN24 macewy ostatni raz wypłynęły w maju. Były szare, omszałe, z pozoru wyglądają jak betonowe bloczki służące do umacniania brzegu. Pierwsze plany spiętrzenia wód Bogdanki i utworzenia w tym miejscu jeziora Rusałka Hitlerowcy mieli już gotowe w listopadzie 1939 r. Przewidywały one nawet powstanie w okolicy sauny, lunaparku i łączącej wszystkie najważniejsze punkty kolejki wąskotorowej. Żydzi zostali wtedy zaprzęgnięci do budowania dwóch sztucznych jezior po dwóch stronach miasta – Maltańskiego i Rusałki.