fot. unsplash/ Kamil Szumotalski

Święci i wielcy teologowie o małych postach i Wielkim Poście 

Przed nami czas Wielkiego Postu. Jest to okres wyrzeczeń poprzedzający najwspanialsze z chrześcijańskich świąt: Wielkanoc. Zanim nastąpi Wielki Post, przyjrzyjmy się temu, co o nim, jak i o zwykłych postach, mówili i pisali wielcy i pomniejsi, wybrani z licznego grona teologowie minionych stuleci. Oto fragmenty ich wypowiedzi. 

Święty Augustyn tak pisał o poście: „Post oczyszcza duszę, oświeca umysł, podporządkowuje ciało duchowi, podtrzymuje serce ciche i pokorne, rozprasza chmury pożądania, gasi płomień rozwiązłości i zapala płomień prawdziwej czystości”. Ponadto ów teolog z Hippony następująco uzasadnia praktykowanie postu: „Jeżeli pościł Ten [Jezus Chrystus], który grzechu nie uczynił, jakże bardziej my pościć mamy, którzy grzechom podlegamy”.  

Odnosząc się do postu, święty Piotr Chryzolog ważną rolę przypisuje miłosierdziu: „Post jest duszą modlitwy, a miłosierdzie jest siłą napędową postu. A więc, jeśli modlisz się, to powinieneś też pościć; jeśli pościsz, to jednocześnie okazuj innym miłosierdzie. Jeżeli chcesz, aby twoja modlitwa została wysłuchana, wysłuchaj próśb innych ludzi. Jeśli nie zamkniesz swoich uszu na innych, to otworzysz ucho Boga na ciebie”. 

Dla świętego Izaaka Syryjczyka post jest idealnym momentem na rozmowę z Bogiem: „Kiedy człowiek pości, prostuje własne tęsknoty w swoim umyśle i zaczyna rozmawiać z Bogiem”. Święty Jan Chryzostom natomiast zachęca: „Pość, bo zgrzeszyłeś, pość, abyś nie zgrzeszył, pość, abyś otrzymał, pość, abyś otrzymaną [łaskę] zachował. Pość, bo zgrzeszyłeś, abyś uprosił sobie łaskę potrzebną do czynienia prawdziwej pokuty, a jeśli tę łaskę otrzymałeś, pość, abyś łaskę tę zachował, z tą łaską współdziałał i boskiej sprawiedliwości, łącząc post zasługami Chrystusa Pana, zadość uczynił”.  

>>> Pulchny teolog i jego pulchna teologia 

Duchowa walka

Według świętego Grzegorza Wielkiego bez postu człowiek nie potrafi duchowo walczyć, dlatego ów święty przestrzega: „Nie można podjąć duchowej walki bez wcześniejszego ujarzmienia własnego apetytu”. 

Druga przestroga, tym razem płynąca z ust świętej Katarzyny ze Sieny, wydaje się trącić pesymizmem: „Od kiedy Adam uległ własnej żądzy, bez umartwienia własnego smaku, nie jest możliwe, aby zachować niewinność”. Równie pesymistycznie zdaje się wybrzmiewać myśl świętego Bazylego Wielkiego: „Pokuta bez postu jest pusta i bezużyteczna”.  

Przywołajmy też mnicha z Bliskiego Wschodu, świętego Doroteusza z Gazy. Oto, jak uczy nas o poście: „Tak, jak pości nasz brzuch, tak musi pościć i język. Niech się powstrzyma od obmowy, od kłamstwa, od słów zbytecznych, od obelg, od gniewu, [jednym] słowem: od wszelkich grzechów popełnianych mową. Niechaj poszczą i oczy: nie oglądajmy rzeczy niepotrzebnych, niech też nasz wzrok nie grzeszy swawolą, ani się nie wpatrujmy w nikogo”. 

Dziesiątki wieków później tak, ale o Wielkim Poście, pisał święty Jan Paweł II: „Wielki Post jest okazją sprzyjającą odważnym, altruistycznym wyborom i praktykowaniu wielkoduszności. Czas ten umożliwia nam podjęcie walki z przesadnym przywiązaniem do pieniądza i podsuwa skuteczny oręż w postaci postu i jałmużny. Odmawianie sobie nie tylko tego, co zbyteczne, ale też czegoś więcej, aby podzielić się z potrzebującymi, prowadzi do zaparcia się siebie, bez którego nie ma autentycznego życia chrześcijańskiego”.  

Papież Benedykt XVI postrzegał Wielki Post jako drogę prowadzącą ku prawdzie: „Wielki Post przynagla nas do otwarcia naszego życia na słowo Boże, aby dane nam było poznać najbardziej fundamentalną prawdę: kim jesteśmy, skąd przychodzimy, jaki jest nasz cel oraz jaką drogę mamy obrać w życiu”. Papież Franciszek natomiast tak mówi o Wielkim Poście: „Wielki Post nadchodzi, aby nas opatrznościowo obudzić, przebudzić nas z letargu, z ryzyka pogrążania się w inercji [czyli w biernej postawie, bierności]”. Zatem pośćmy, oczekując z radosnym sercem Wielkanocy. 

Czytałeś? Wesprzyj nas!

Działamy także dzięki Waszej pomocy. Wesprzyj działalność ewangelizacyjną naszej redakcji!

Zobacz także
Wasze komentarze