fot. EPA/ABIR SULTAN
Szczepienia przeciwko Covid-19. Biotechnologia i ocena moralna [KRÓTKI PRZEWODNIK]
W ostatnim czasie pojawia się wiele wypowiedzi odnośnie do szczepionek, a zwłaszcza ich aspektu moralnego. Wypowiadają się naukowcy, księża i zapewne wielu naszych znajomych. Jak się w tym nie zgubić? Porządkujemy najważniejsze informacje.
Najpierw zobaczmy, w jaki sposób powstaje szczepionka. Na ten temat oświadczenie wydała Państwowa Akademia Nauk. Jeśli chodzi o kwestię oceny moralnej, zwłaszcza tych momentów produkcji szczepionki, które budzą moralne niepokoje, to dokument (notę) wydała Kongregacja Nauki Wiary, która jest odpowiedzialna za ochronę doktryny Kościoła katolickiego.
>>> Szczepienie przeciw Covid-19. Moralny obowiązek czy grzech?
W jaki sposób się tworzy szczepionkę?
„W przypadku COVID-19, szczepionki wektorowe zostały stworzone w oparciu o adenowirusy (wirusy DNA, które u ludzi powodują łagodne objawy m.in. ze strony układu oddechowego), z których usunięte zostały geny odpowiadające za tworzenie kluczowych elementów patogenu. W miejsce tych usuniętych fragmentów wstawiony został fragment DNA pozwalający na produkcję białka S wirusa SARS-CoV-2. Taki sztuczny i defektywny wirus – nie może się namnażać w naszych tkankach, ani powodować choroby – jest wektorem, czyli nośnikiem, który dostarcza do komórek osoby zaszczepionej matrycę do produkcji białka S, i w efekcie przygotowuje nasz układ odpornościowy na kontakt z wirusem SARS-CoV-2. Tak działają między innymi szczepionki AstraZeneca i Johnson&Johnson. (…) Bez takich komórek ten proces nie byłby możliwy” – podkreślono w stanowisku zespołu PAN ds. COVID-19.
Eksperci wskazali także, że duża część leków wbrew pozorom nie jest produkowana przez maszyny, ale właśnie przez komórki lub całe organizmy.
PAP/EPA/ORLANDO BARRIA
Czy aborcja została przeprowadzona specjalnie, aby pobrać komórki?
„Po pierwsze, komórki z których zostały wyprowadzone linie HEK293 i PER.C6 zostały pobrane kilkadziesiąt lat temu i od tego czasu są hodowane w laboratorium. Aborcja nie została przeprowadzona specjalnie, aby pobrać komórki – wykorzystane zostały fragmenty tkanek po zabiegu, który odbyłby się niezależnie od tego. Wykorzystywanie tych komórek nie wpływa w żadnym stopniu na obecnie przeprowadzane zabiegi aborcji ani nie promuje ich wykonywania” – zaznaczają eksperci PAN.
>>> Zespół PAN ds. COVID-19: odradzanie w tym momencie szczepień jest nieodpowiedzialne
Do czego wykorzystane są komórki ludzkie?
„W przypadku szczepionek wektorowych przeciw COVID-19 kluczowym elementem jest wykorzystanie komórek ludzkich do produkcji wektorów. Wszystkie komórki wykorzystywane do produkcji takich szczepionek oryginalnie pochodzą od człowieka i różnią się w zależności od tego, z jakiego organu zostały pobrane, oraz od wieku i płci dawcy. Linie komórkowe wykorzystywane w produkcji szczepionek przeciw COVID-19 to HEK293 i PER.C6. Obie te linie komórkowe zostały wyprowadzone kilkadziesiąt lat temu (w 1973 i 1985 roku) z tkanek zarodkowych pozyskanych po aborcji” – wyjaśniają naukowcy.
Czy szczepionka zawiera komórki ludzkich płodów?
Sama szczepionka nie zawiera komórek HEK293 i PER.C6, podobnie jak leki produkowane przez bakterie czy grzyby nie zawierają fragmentów tych drobnoustrojów. „Komórki służą wyłącznie jako bioreaktory, odpowiadające za pewien etap produkcji szczepionki. Preparat jest następnie oczyszczany z wszelkich zanieczyszczeń biologicznych. Jest to jeden z etapów, który podlega ścisłej kontroli ze strony licznych instytucji, włączając w to EMA” – napisali naukowcy z PAN.
fot. EPA/LUIS TEJIDO
Modalny aspekt stosowania szczepionek wektorowych
W nocie Kongregacji Nauki Wiary wyjaśniono, że dokument powstał w odpowiedzi na wątpliwości natury moralnej, które towarzyszą produkcji szczepionek wektorowych. Kongregacja przypomniała, że na temat produkcji tego typu szczepionek „ukazała się już ważna wypowiedź Papieskiej Akademii Życia pt. Rozważania moralne o szczepionkach przygotowanych na bazie komórek pochodzących z abortowanych płodów ludzkich (5 czerwca 2005). Następnie w tej materii zabrała głos nasza Kongregacja wydając Instrukcję Dignitas Personae (8 września 2008) (por. nr 34 i 35). W 2017 roku Papieska Akademia Życia wróciła do tej sprawy w specjalnej Nocie”.
>>> Ks. Wojciech Kućko: potrzebujemy szczepionkowego braterstwa [ROZMOWA]
Moralnie dopuszczalne
Kongregacja Nauki Wiary precyzyjnie i jednoznacznie określa, że „gdy nie są dostępne takie szczepionki przeciwko Covid-19, które nie budzą zastrzeżeń etycznych (na przykład w krajach, w których lekarzom i pacjentom nie są udostępniane szczepionki wolne od problemów etycznych lub w których dystrybucja jest trudniejsza ze względu na szczególne warunki przechowywania i transportu lub też gdy różne typy szczepionek są wprawdzie rozprowadzane w tym samym kraju, ale służby ochrony zdrowia nie pozwalają obywatelom wybierać szczepionki do zaszczepienia) jest moralnie dopuszczalne stosowanie szczepionek przeciwko Covid-19, które wykorzystały linie komórkowe z abortowanych płodów w procesie badawczym i produkcyjnym” – czytamy w dokumencie.
Szczepienie nie oznacza zgody na aborcję
Dlaczego, pomimo zastrzeżeń, uznaje się, że szczepionki są godziwe moralnie? Dzieje się tak, ponieważ „współdziałanie (bierna współpraca materialna) w złu aborcji, z której pochodzą wspomniane linie komórkowe, ze strony osób, które używają powstałych z nich szczepionek, jest odległe. Moralny obowiązek unikania takiej biernej współpracy materialnej nie jest wiążący, jeśli istnieje poważne zagrożenie, takie jak niepohamowane w inny sposób rozprzestrzenianie się groźnego patogenu: w tym przypadku pandemiczne rozprzestrzenianie się wirusa SARS-CoV-2, który powoduje Covid-19. Należy zatem uważać, że w tym przypadku można używać wszystkich szczepionek uznanych za klinicznie bezpieczne i skuteczne z sumieniem pewnym, że ich stosowanie nie oznaczałoby formalnej współpracy przy aborcji, z której pochodzą komórki do ich produkcji” – podaje Kongregacja Nauki Wiary. Watykan w jasny sposób podaje, że „dozwolony użytek takich szczepionek nie zakłada i nie może zakładać w żaden sposób moralnej akceptacji dla użycia linii komórkowych pochodzących z abortowanych płodów”.
To oznacza, że jeśli mielibyśmy wpływ na technologię produkcji szczepionki oraz jeśli mielibyśmy alternatywy dla jej produkcji – to wówczas moglibyśmy zastanawiać się nad winą moralną. Ale teraz nie mamy wpływu na technologię produkcji, a także w zdecydowanej większości przypadków nie mamy możliwości wyboru szczepionki. W żadnym jednak przypadku przyjęcie szczepionki nie może być utożsamiane ze zgodą na aborcję.
Czym jest Kongregacja Nauki Wiary?
Kongregacja Nauki Wiary jest organem Kurii Rzymskiej, którego zadaniem jest rozpowszechnianie i ochrona doktryny Kościoła katolickiego. Jak każda inna dykasteria Kurii Rzymskiej jest to instytucja prawa kościelnego w służbie Ojca Świętego. Jej zadaniem jest pilnowanie, aby wyznawanie prawdziwej wiary było obecne w całej działalności Kościoła: liturgii, przepowiadaniu, katechezie, życiu duchowym, działalności ekumenicznej czy nauce społecznej.
Kongregacja zajmuje się zatem: zagadnieniami dotyczącymi doktryny wiary i życia moralnego; badaniem nowych teorii dogmatycznych i moralnych; krytyką i ewentualnym potępieniem nauczania sprzecznego z zasadami wiary; uprzednią oceną dokumentów wydawanych przez inne dykasterie w tym, co dotyczy wiary i obyczajów; badaniem przypadków pseudomistyki, rzekomych objawień, przekazów przypisywanych nadprzyrodzonemu pochodzeniu, spirytyzmu, magii i symonii; badaniem przestępstw przeciwko wierze, moralności i sprawowaniu sakramentów oraz promocją i organizacją studiów i konferencji.
Dokumenty wydawane przez Kongregacje Nauki Wiary powinny być zatem dużą pomocą w kształtowaniu sumienia osoby wierzącej w zgodzie z nauczaniem Kościoła.
Wybrane dla Ciebie
Czytałeś? Wesprzyj nas!
Działamy także dzięki Waszej pomocy. Wesprzyj działalność ewangelizacyjną naszej redakcji!
| Zobacz także |
| Wasze komentarze |
Wiadomości
Wideo
Modlitwy
Sklep
Kalendarz liturgiczny