U źródeł myślenia, czyli intelektualne spotkanie z ks. Józefem Tischnerem

Przypominanie postaci ks. Józefa Tischnera jest czymś więcej, aniżeli tylko publikowaniem jego wcześniej nieznanych tekstów, treści wystąpień czy opowiadaniem historii z jego udziałem. To przybliżanie sposobu myślenia, który w Polsce i w Kościele jest bardzo potrzebny.

Pamiętam, kiedy, mając niecałe dwadzieścia lat, przeczytałem pierwszą książkę ks. Józefa Tischnera. Właściwie była to niewielka książeczka o tytule „Jak żyć?”. Nie podejrzewałem wtedy, że będę to tytułowe pytanie w jakimś sensie zadawał Tischnerowi wiele razy – sięgając po jego kolejne pozycje. Filozof z Łopusznej bardzo wpłynął na moje myślenie i postrzeganie przeze mnie świata. Pomagał także odpowiadać na pytania o sens, o wartości, o dialog, o prawdę. Jego „Filozofia dramatu” znajduje się na honorowym miejscu w mojej domowej biblioteczce.

>>> Dlaczego ks. Józef Tischner nie został prymasem?

Myślenie według Tischnera

Ilekroć jednak pojawiają się nowe publikacje ks. Tischnera, tylekroć mam poczucie, że nie znajdę w nich już nic odkrywczego. Nie znajdę w nich nic, co mnie zaskoczy albo znacząco uzupełni moją wiedzę na temat tego wybitnego polskiego filozofa i duchownego. Ale z każdą nową książką przychodzą jednak pewne wartościowe elementy. I jest też coś jeszcze – uobecnienie na rynku wydawniczym postaci, która może i powinna mieć znaczący wpływ na nasze myślenie. Przypominanie postaci ks. Józefa Tischnera jest czymś więcej, aniżeli tylko publikowaniem jego wcześniej nieznanych tekstów, treści wystąpień czy opowiadaniem historii z jego udziałem. To przybliżanie sposobu myślenia, który w Polsce i w Kościele jest bardzo potrzebny. Dzięki tej publikacji możemy nie tylko spotkać się z filozofią ks. Tischnera, ale także w jakimś sensie z nim samym. To duża wartość – tym bardziej, że jest to wejście w świat nadziei.

Filozof z Łopusznej wykazywał, że do prawdy zawsze dochodzi się wspólnie, w dialogu.

„Do prawdy dochodzi się wspólnie. W dialogu – tylko w dialogu. Więc byśmy się nie pomylili, musimy słuchać tych, którzy mają inne zdanie” – pisał.

To dialog był dla niego tym, co najbardziej sprzyja myśleniu i nakierowuje nas na prawdę. Tischner zawsze podkreślał, że interesuje go jedynie władza płynąca z myślenia, czyli taka, która obnaża iluzje i pozwala zobaczyć rzeczywistość taką, jaką ona naprawdę jest. „U źródeł myślenia” to książka, dzięki której możemy właśnie uporządkować swoje myślenie, relacje do Boga, innych ludzi i świata. Ostatecznie poruszane w publikacji zagadnienia nakierowują nas na stawianie sobie kluczowych w naszym życiu pytań, w tym tego podstawowego, o którym wspominałem na początku tekstu: jak żyć?

***

Ksiądz Józef Tischner był filozofem, teologiem, publicystą, pisarzem, autorem prac poświęconych zagadnieniom istnienia człowieka i teorii wartości. Urodził się w 1931 r. w Starym Sączu. Od 1980 r. był profesorem filozofii i wykładowcą kilku uczelni w Krakowie, a także stałym współpracownikiem „Tygodnika Powszechnego” i „Znaku”. W 1981 r. został kapelanem „Solidarności”. W pierwszą niedzielę miesiąca w sierpniu każdego roku odprawiał dla górali słynne msze święte niedaleko Turbacza. Nabożeństwa te gromadziły tysiące ludzi. Zmarł 28 czerwca 2000 r.

Zobacz także